Vườn quốc gia Yok Đôn đang tan nát bởi lâm tặc

Các vụ vi phạm nghiêm trọng sau khi chuyển đến cơ quan chức năng đều bị “chìm xuồng,” lâm tắc ngày càng “lờn mặt” và manh động.
Phóng viên Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN) tại Đắk Lắk đã “lội” rừng và tận mắtchứng kiến cảnh những cây gỗ quý còn lại của Vườn quốc gia Yok Đôn bị sát hạingay trước “mũi” kiểm lâm.

Lãnh đạo Vườn khẳng định việc kiểm lâm “bắt tay” lâm tặc là có thật, nhưngkhông có bằng chứng để xử lý; các vụ vi phạm luật nghiêm trọng sau khi chuyểnđến cơ quan chức năng đều bị “chìm xuồng,” lâm tắc ngày càng “lờn mặt” và manhđộng hơn.

Tan hoang rừng cấm

Chiếc ôtô chuyên dụng của Vườn quốc gia Yok Đôn chở nhóm phóng viên xuyên quanhững cánh rừng khộp đến phân khu bảo vệ nghiêm ngặt trong vùng lõi của Vườn.Tây Nguyên đang là cao điểm của mù khô, trời nắng như đổ lửa, đi trong rừng khộptrơ trụi lá mùa này giống như trên chiếc chảo rang.

Ông Đoàn Xuân Thiện, Chủ nhiệm Ủy ban kiểm tra Vườn cùng hai kiểm lâm viêntrạm bảo vệ rừng số 5 (Trạm 5) dẫn nhóm phóng viên vào hiện trường vụ tàn sát gỗhương ở tiểu khu 508 năm trong phân khu bảo vệ nghiêm ngặt, thuộc địa bàn quảnlý bảo vệ của Trạm 5.

Chỉ trong khoảng bán kính vài trăm mét, đã có 18 cây gỗhương đường kính trên một mét bị lâm tặc đốn hạ bằng cưa máy, sau đó xẻ thànhphách vận chuyển đi mất.

Theo tính toán, số gỗ hương bị bọn lâm tặc đốn hạ và xẻ thành phẩm khoảng30m3, trong đó bọn chúng đã chuyển đi trót lọt hơn 20m3 gồm những phách gỗ đẹpnhất. Số còn lại tại hiện trường bọn chúng chưa kịp chuyển đi gồm 45 phách gỗvới khối lượng hơn 10m3.

Những cây hương cổ thụ giờ chỉ còn trơ gốc, dấu cưa còn rất mới, nhựa ứa ra khôquẹo lại đỏ thẫm nhìn xót xa. Theo các cán bộ kiểm lâm, để có thể đốn hạ, xẻthành phách và vận chuyển được 18 cây gỗ hương lớn này ra khỏi rừng, bọn lâm tặcphải huy động một lực lượng khá đông đảo cùng các thiết bị chuyên dùng và xe cơgiới lớn để vận chuyển.

Trong khi đó, hiện trường khai thác gỗ lậu cách Trạm 5 không xa, đường vậnchuyển gỗ lậu ra khỏi rừng là độc đạo bắt buộc phải đi qua Trạm 5 cùng một sốtrạm phía ngoài với hàng chục kiểm lâm viên luôn thường trực ở đây, nhưng khônghiểu sao bọn lâm tặc vẫn vận chuyển trót lọt gỗ lậu bằng xe cơ giới hạng nặng(?.)

Đúng là chuyện “con voi chui lọt lỗ kim.” Chưa hết, khi thực hiện thu gom 45phách gỗ về Trạm 5, có sáu phách gỗ loại đẹp bị “bốc hơi.” Số gỗ này sau đóđược phát hiện là do chính nhân viên kiểm lâm của Trạm 5 lấy cắp, sau đó thuê xecày chở ra khỏi rừng. Tuy nhiên trên đường vận chuyển lại bị lực lượng xung kíchcủa Vườn bắt quả tang.

Tiếp tục vòng về gần Trạm 5, tiếp cận với hiện trường khai thác trái phép 17 câygỗ cẩm lai, đều có đường kính trên 50cm. Theo lãnh đạo Vườn, đây là những câycẩm lai hiếm hoi còn sót lại, đã được “điểm mặt, chỉ tên” lại nằm sát Trạm 5 nênkhông ai nghĩ rằng chúng lại bị đốn hạ một cách ngang nhiên như vậy.

Có những cây cẩm lai lớn chỉ cách Trạm 5 chừng 100m. Đứng ở gốc cây đã bị đốnhạ có thể nhìn rõ mồn một cảnh sinh hoạt ở Trạm 5, nhưng không hiểu sao cây gỗcổ thụ này vẫn bị lậm tặc xẻ thịt bằng cưa máy - loại cưa có tiếng nổ cách xavài km vẫn nghe thấy - và vận chuyển đi mất. Toàn bộ số gỗ cẩm lai đều bị lâmtặc lấy sạch từ gốc đến ngọn.

Tiếp tục đi thực tế trên các cung đường tuần tra bảo vệ rừng, phóng viên TTXVNlại càng được chứng kiến cảnh tan hoang của khu rừng cấm, "lá phổi xanh" duynhất ở phía Tây cao nguyên Đắk Lắk. Chỉ trong một quãng ngắn chưa đến  mộtkm đã có hàng trăm cây gỗ hương, căm xe, cà chít… to cỡ vai vòng tay người lớnngay sát đường tuần tra bị lâm tặc đốn hạ.

Ông Đoàn Xuân Thiện khẳng định nếu đi sâu vào rừng một chút nữa, cảnh tượngcòn tan hoang hơn nhiều. Hiện loại gỗ lâm tặc đang tập trung khai thác nhiềunhất là giáng hương, tiếp theo là các loại khác như căm xe, cà chít… Các loại gỗquý khác như trắc, cà te, cẩm lai chỉ còn sót lại rất ít ỏi ở trên đỉnh Yok Đônthuộc phân khu bảo vệ nghiêm ngặt do địa hình hiểm trở.

Nhiều cây gỗ quý nằm chỉ cách đường tuần tra vài chục mét đã bị lâm tặc đốnhạ đổ chắn ngang đường, sau đó xẻ thành phách và vận chuyển đi mất mà không gặpbất kỳ một sự cản trở nào từ phía lực lượng kiểm lâm tuần tra. Xe gần đến Trạm2, chứng kiến một cây gỗ căm xe có đường kính hơn 60cm bị đốn hạ ngay ven đường,thân cây đã bị bổ thành chín lóng và chuẩn bị được xẻ thành phách.

Ông Thiện cũng khẳng định cây căm xe này là do đối tượng đi xe máy ngượcchiều mới gặp xẻ thịt, thấy động nên hắn bỏ đi. Chắc chắn lát nữa chúng sẽ quaylại làm tiếp công việc xẻ thịt gỗ và vận chuyển xuống bờ sông Sêrêpốk để đưasang địa bàn xã Krông Na, huyện Buôn Đôn.

Xử lý không nghiêm, lâm tặc lộng hành

Ông Đoàn Xuân Thiện khẳng định hiện nay đã hình thành các đường dây khai thác gỗlậu một cách chuyên nghiệp. Nhiều cán bộ của Vườn cũng nằm trong các đường dâynày để tiếp tay cho lâm tặc. Tuy nhiên, do không có chứng cứ cụ thể nên khôngthể xử lý nghiêm minh được.

Hầu hết các vụ việc nghiêm trọng sau khi được Vườnchuyển hồ sơ lên các cơ quan chức năng, đều trong tình trạng “án binh bất động”một cách khó hiểu. Vì vậy, bọn lâm tặc đã tỏ ra “nhờn mặt,” ngày càng hung hãn,manh động và tàn sát gỗ quý hiếm trong Vườn không thương tiếc.

Điển hình như vụ 18 cây gỗ hương và 17 cây cẩm lai ở tiểu khu 508, ngay sát“nách” Trạm 5 bị lâm tặc đốn hạ và mang đi hơn 50m3 vào đầu năm nay. Thấy tínhchất của vụ việc nghiêm trọng, nhiều khả năng bọn lâm tặc có hẳn một đường dâykhai thác gỗ lậu với sự giúp sức của nhiều cán bộ thuộc các cơ quan chức năng,trong đó có dính líu tới cả cán bộ kiểm lâm của Vườn nên lãnh đạo Vườn quốcgia Yok Đôn đã chuyển hồ sơ và đề nghị Công an huyện Buôn Đôn sớm điều tra làmrõ vụ việc.

Về phần mình, Vườn đã xử lý cách chức trạm trưởng, trạm phó và hạ bậc lươngmột kiểm lâm viên của Trạm 5. Tuy nhiên, từ đó đến chưa có một cán bộ điều tranào của Công an huyện vào tiếp cận hiện trường để xem xét, tìm hiểu và điềutra.

Một vụ khác cũng xảy ra vào đầu năm nay, qua tin báo lực lượng kiểm lâm củaVườn quốc gia Yok Đôn đã bắt quả tang chiếc xe đậu tại nhà ông Y Thông ở BuônĐôn, xã Krông Na, huyện Buôn Đôn chở hơn bốn mét khối gỗ hương phạm pháp.Chiếc xe này mang tới hai biển kiểm soát là 49H 4058 và 47P 1647. Không có aiđứng ra nhận là chủ gỗ và chủ phương tiện nên ông Trưong Văn Trưởng, Giám đốcVườn đã yêu cầu cán bộ kiểm lâm Nguyễn Quang Thứ đưa chiếc xe trên về trụ sở.

Tuy nhiên khi xe vừa chạy được mấy mét, tên Nguyễn Đức Chương, trú tại buônEa Ma, xã Krông Na - theo cán bộ kiểm lâm Vườn, Chương là một trùm lâm tặc khéttiếng ở Buôn Đôn - cầm đầu một nhóm khoảng 20 người với hung khí trên tay tấncông lực lượng kiểm lâm, chặn xe lại sau đó nhảy lên xe hất gần hết số gỗ tangvật xuống bờ sông để tẩu tán.

Ngay lúc đó, với sự can thiệp của các chiến sỹ Tiểu đoàn cơ động Bộ độibiên phòng đóng quân gần đó nên bọn chúng tháo chạy. Chiếc xe cùng số gỗ tangvật còn lại được tạm thời đưa về doanh trại của Tiểu đoàn cơ động.

Tại đây, tên Chương tiếp tục cầm đầu khoảng 30 thanh niên bao vây cổng tiểuđoàn cơ động chửi bới, lăng mạ, đe dọa cán bộ kiểm lâm. Liều lĩnh hơn, chúng còncho người đột nhập vào doanh trại trèo lên xe bốc gỗ lậu xuống. Đến 9 giờ sánghôm sau, sau hơn 12 giờ bị vây hãm công an huyện Buôn Đôn mới giải tỏa đưa xe vàgỗ tang vật về trụ sở công an và giải phóng cho các cán bộ kiểm lâm của Vườn.

Theo nhận định, đây không chỉ là vụ vi phạm lâm luật nghiêm trọng mà còn hànhhung, chống người thi hành công vụ với chứng cứ rành rành. Vậy mà sau một thờigian điều tra, cơ quan công an không khởi tố vì “không đủ chứng cứ.”

Hàng loạt vụ việc nghiêm trọng khác sau khi chuyển hồ sơ sang cơ quan điều trađều không có hồi âm, trở thành “đá ném ao bèo” như vụ bắt quả tang bảy đốitượng khai thác trái phép 22 cây giỗ hương lớn với khối lượng hơn 40m3 tại tiểukhu 456 vào ngày 7/5/2008; vụ bắt năm máy cày càng chở hơn 17 gỗ lậu tại buôn EaMa, sau khi bị bắt gỗ bọn lâm tặc do tên Nguyễn Đức Chương đã chặn đường hànhhung lực lượng kiểm lâm, đập phá phương tiện bảo vê rừng gây thiệt hại lớn xảyra ngày 30/6/2009; vụ gần 40 cây gỗ hương lớn tại tiểu khu 441 bị đốn hạ có sựdính líu của cán bộ kiểm lâm Vườn.

Theo đánh giá, các vụ vi phạm lâm luật này đều có tổ chức và thực hiện trênquy mô lớn nhưng không hiểu sao sau khi chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra thìđều “chìm xuống” một cách khó hiểu.

Một cán bộ lãnh đạo Vườn quốc gia Yok Đôn than thở “Vườn giờ như là của riêngcủa lâm tặc. Chúng tôi lại phải đi bảo vệ để bọn chúng khai thác dần. Với tìnhtrạng này chỉ thêm một thời gian ngắn nữa, Vườn chỉ còn là khu rừng rỗngruột.”

Dư luận đang đặt dấu hỏi về sự công minh của các cơ quan bảo vệ pháp luậthuyện Buôn Đôn trong việc xử lý các vụ liên quan đến vi phạm lâm luật. Chính sựxử lý không đến nơi đến chốn khiến bọn lâm tặc đang ngày càng manh động và coithường pháp luật./.

Việt Dũng (Vietnam+)

Tin cùng chuyên mục

Khu vực bị ngập lụt tại tỉnh Aceh, Indonesia ngày 27/11/2025. (Nguồn: THX/TTXVN)

Indonesia trải qua hơn 3.100 vụ thiên tai trong năm 2025

Những vụ thiên tai đã khiến 1.492 người thiệt mạng, 272 người mất tích, 7.751 người bị thương, hàng triệu người dân bị ảnh hưởng và buộc phải sơ tán, đồng thời gây thiệt hại lớn đối với cơ sở hạ tầng.