Lễ truy điệu và an táng hài cốt các liệt sỹ. (Ảnh: Lê Đức Hoảnh/TTXVN) Trải qua 17 năm thực hiện nghĩa vụ thiêng liêng trên đất bạn Campuchia, những cán bộ, chiến sỹ Đội quy tập hài cốt liệt sỹ K71 thuộc Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh Tây Ninh đã vượt qua những hành trình hàng ngàn km đầy gian khó, hiểm nguy để quy tập đưa 2.338 hài cốt những chiến sỹ quân tình nguyện Việt Nam đã ngã xuống trên chiến trường nước bạn trở về với quê hương đất mẹ.
Địa bàn tìm kiếm trên đất bạn mà Đội K71 được giao khá rộng và phức tạp, trong khi đó qua từng năm, công việc tìm hài cốt liệt sỹ trên đất bạn Campuchia ngày một khó khăn hơn, bởi bản đồ thời chiến sai lệch nhiều so với bản đồ hiện nay. Nhiều vị trí mai táng liệt sỹ trước đây nay đã thành rừng già, có những nơi cây mọc trên mộ thành cổ thụ, buộc các chiến sỹ phải chặt cây, đào gốc mới tìm được hài cốt liệt sỹ.
Mặc dù thời tiết khắc nghiệt, rừng rậm, suối sâu, bom mìn còn sót lại, Đội K71 vẫn vượt qua tất cả, mỗi khi có nguồn tin, toàn đội lại tiếp tục lên đường với quyết tâm cao tìm thấy hài cốt những chiến sỹ đã hy sinh.
Đại tá Lê Văn Mỹ, Chính trị viên Đội K71, chia sẻ khó khăn trực tiếp mà đội gặp phải hằng ngày là thời tiết ở Campuchia rất khắc nghiệt. Mặt khác, do chiến tranh đã lùi xa, các liệt sỹ được mai táng ở trong rừng sâu, nhiều nơi hiện nay đã trồng hoa màu, cây ăn trái, hay xây dựng công trình kiên cố, nên việc tìm kiếm càng khó khăn.
Hơn 2.300 hài cốt liệt sỹ mà Đội K71 đã tìm thấy là con số không hề nhỏ, nhưng vẫn còn đó rất nhiều hài cốt liệt sỹ nằm lại trên đất bạn Campuchia chưa tìm được. Mỗi khi tìm được hài cốt liệt sỹ, tất cả các anh em chiến sỹ Đội 71 đều rất cẩn trọng từng mũi xẻng, nhát cuốc, nhặt từng mẩu xương, chiếc đồng hồ, bình đựng nước uống... rồi gói ghém cẩn thẩn làm kỉ vật quý báu để người thân các liệt sỹ nhận diện sau này.
[Tăng chế độ đối với tổ chức, cá nhân tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ]
Một trong những yếu tố góp phần giúp Đội K71 hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ là cán bộ, chiến sỹ đã làm tốt công tác đối ngoại với nhân dân, chính quyền và lực lượng vũ trang nước bạn, thăm khám, chữa bệnh, cấp thuốc miễn phí, sửa chữa nhà cho bà con Campuchia... Nhờ vậy, đi đến đâu Đội K71 cũng được nhân dân Campuchia tin yêu, tạo điều kiện thuận lợi về mọi mặt và hết lòng giúp đỡ, dẫn đường cho cán bộ, chiến sỹ đến tận nơi chôn cất hài cốt liệt sỹ.
Ngoài ra, quá trình tìm kiếm hài cốt liệt sĩ của Đội K71 còn được sự giúp đỡ tích cực từ những người đồng đội của các liệt sỹ. Nhiều đồng chí, đồng đội dù tuổi đã cao nhưng vẫn theo chân Đội K71 đến nước bạn để đi tìm hài cốt những đồng đội đã hy sinh và không ít lần nước mắt đã rơi khi tìm được phần mộ những đồng đội thân yêu của mình.
Anh Trần Việt Ngọc, sinh năm 1984, là con trai út của liệt sỹ Trần Văn Sáng, quê tỉnh Hà Tĩnh, hy sinh năm 1986 tại chiến trường tỉnh Bat Tam Boong, Vương Quốc Campuchia, nghẹn ngào cho biết hằng năm nhân ngày 27/7, gia đình anh đều về Nghĩa trang liệt sỹ Đồi 82 huyện Tân Biên, tỉnh Tây Ninh, để thăm viếng, dâng hương trước mộ cha và các anh hùng liệt sỹ ở nghĩa trang. "Cuộc đời cha đã cống hiến hy sinh cho đất nước, thì thế hệ làm con như tôi cũng luôn noi gương cha làm tốt mọi nghĩa vụ công dân, làm tròn nhiệm vụ đối với đất nước," anh chia sẻ.
Bày tỏ quyết tâm cao trong việc thực hiện công tác quy tập hài cốt liệt sỹ ở nước bạn Campuchia, Đại tá Nguyễn Văn Đẹp, Phó Chính ủy Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Tây Ninh cho biết nhiệm vụ tìm kiếm, hồi hương hài cốt liệt sỹ là nhiệm vụ thiêng liêng của tất cả các thế hệ. Do đó, dù có khó khăn đến đâu Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Tây Ninh cũng vượt qua để thực hiện tốt nhiệm vụ tìm kiếm, hồi hương hài cốt liệt sỹ quân tình nguyện Việt Nam hy sinh trên đất bạn Campuchia. Đây là nhiệm vụ thiêng liêng của thế hệ đi sau đối với các chú, các anh đã ngã xuống vì nghĩa vụ quốc tế cao cả./.
