Liên hoan sân khấu kịch chuyên nghiệp toàn quốc đã chính thức khai mạc tại cố đôHuế, tụ hội 20 đơn vị nghệ thuật tham gia với 26 vở diễn đề tài hiện đại.
Trướckhi diễn ra liên hoan, đã có nhiều ý kiến khen, chê, bình luận về công tác tổchức, các vở diễn được đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Phóngviên TTXVN đã có cuộc gặp gỡ với ông Vương Duy Biên, Cục trưởng Cục Nghệ thuậtbiểu diễn (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), Phó trưởng Ban Chỉ đạo thường trựcliên hoan để làm rõ một số thông tin còn gây thắc mắc trong dư luận.
Cần lắm tác phẩm phán ánh đúng cuộc sống
Vấn đề đầu tiên được dư luận cũng như một số người trong giới quan tâm là vì saoliên hoan chỉ dành cho các vở diễn đề tài hiện đại mà không dành “đất diễn” chođề tài lịch sử?
Ông Vương Duy Biên cho biết đây không phải là liên hoan đầutiên của sân khấu kịch, trước đây đã có nhiều liên hoan không phân biệt đề tàilịch sử, dân gian hay hiện đại, các đơn vị nghệ thuật thả sức sáng tạo.
Trongcác kỳ liên hoan đó, kịch lịch sử chiếm phần lớn số lượng tham dự, đương nhiênxuất hiện nhiều tác phẩm đề tài lịch sử chất lượng cao, gây ấn tượng tốt chogiới nghệ sỹ sân khấu cũng như công chúng. Thế nhưng các vở diễn hay, chất lượngvề đề tài hiện đại lại rất hiếm. Chính vì lẽ đó mà Bộ Văn hóa, Thể thao và Dulịch mong muốn dành riêng liên hoan lần này cho đề tài hiện đại để khuyến khíchcác tác phẩm kịch phản ánh đúng cuộc sống hiện thực của ngày hôm nay.
Theo ýkiến của ông Vương Duy Biên thì sân khấu từ xưa tới nay thời nào cũng lên tiếngđấu tranh chống tiêu cực xã hội, chống tham nhũng, phản ánh xã hội... Việt Nam đang ở thời điểm hội nhập quốc tế, giao lưu văn hóa sâu rộng nên những vấn đềcủa xã hội đã khác xưa rất nhiều. Sân khấu kịch là một mũi nhọn xung kích củanghệ thuật cần phải có một diện mạo mới, phù hợp hơn với thực tại và gần gũi vớicuộc sống của người dân.
Các tác phẩm mũi nhọn không thể cứ mãi dùng cách “mượncổ nói kim” như xưa để phản ánh xã hội, đã đến lúc phải trực tiếp nhìn thẳng vàohiện thực, lên tiếng nói phê phán mạnh mẽ nhất các tiêu cực, chia sẻ khó khănvới nhân dân, trăn trở với mỗi số phận người dân trong cuộc sống hôm nay... Ưutiên cho các vở diễn đề tài hiện đại không có nghĩa là quay lưng lại với truyềnthống dân tộc, bỏ quên các tác phẩm lịch sử bởi chúng ta vẫn dành nhiều kỳ liênhoan khác cho đề tài lịch sử và cả đề tài dân gian...
Kịch bản cũ nhưng vở diễn là mới
26 vở diễn tham gia liên hoan với những cách thức khai thác khác nhau, chủ đềkhác nhau như chống tham nhũng, lên án tệ các tệ nạn xã hội, các vấn đề của giađình cho đến cả kịch kinh dị, giải trí cho thiếu nhi. Trong số này có những vởmới toanh, nóng hổi lần đầu được dàn dựng, song cũng có những vở được dàn dựnglại. Có ý kiến cho rằng phải chăng sân khấu kịch đang thiếu hụt trầm trọngnhững kịch bản hay, đến nỗi các đoàn phải dựng lại những kịch bản đã thành côngtrước đó?
Ông Vương Duy Biên cũng thừa nhận rằng thực tế sáng tác hiện nay đúnglà đang thiếu những kịch bản hay và thông qua những liên hoan như thế này Ban tổchức kêu gọi các tác giả tâm huyết với sân khấu hãy cố gắng ngẫm nghĩ, đầu tư đểcó nhiều kịch bản mới, hấp dẫn cho sân khấu kịch. Liên hoan lần này có những vởdiễn được dàn dựng lại trên cơ sở kịch bản đã ra đời cách nay khá lâu. Tuynhiên, cần phải phân biệt kịch bản cũ với vở diễn cũ.
Ông Biên khẳng định cácvở diễn tham dự liên hoan lần này đều mới được dàn dựng từ năm 2008 trở lại đâytheo đúng tiêu chí của Ban tổ chức đã công bố. Không thể nói đây là những vởdiễn cũ vì dàn dựng trên kịch bản cũ vì các vở đều đã được dàn dựng lại, cónhiều sáng tạo khác so với vở đã ra mắt trước đó. Quan trọng hơn cả là vở dựnglại phù hợp với tinh thần, hiện thực xã hội thời điểm hiện tại và chính là mộtcách thể hiện tài năng của người đạo diễn trẻ khi vượt qua cái bóng của các “câyđa, cây đề” đi trước. Còn với một kịch bản hay, các đơn vị nghệ thuật hoàn toàncó quyền khai thác, dàn dựng, sáng tạo theo nhiều cách khác nhau từ năm này quanăm khác, đó là điều hoàn toàn bình thường...
Để chuẩn bị cho bất kỳ cuộc liênhoan nào, ban tổ chức cũng có thông báo gửi tới các đơn vị nghệ thuật trong cảnước trước đó sáu tháng để họ có thời gian chuẩn bị kế hoạch, kinh phí và dàn dựngtác phẩm. Cũng phải khẳng định rằng việc lựa chọn kịch bản để dàn dựng tác phẩmvới các đơn vị chuyên nghiệp là việc làm thường xuyên chứ không phải chỉ chọn,chỉ dựng khi có liên hoan. Liên hoan chính là sân chơi để các đơn vị mang tớinhững tác phẩm xuất sắc nhất, tinh túy nhất được dàn dựng trong khoảng thời gianba năm qua.
Xã hội hóa ở miền Bắc đã rõ nét hơn
Tham dự liên hoan lần này có tám đơn vị nghệ thuật ngoài công lập, trong đó có đơnvị mang tới liên hoan hai vở diễn như đơn vị Phước Sang, đơn vị của nghệ sỹ HồngVân... Hầu hết các vở diễn của các đoàn ngoài công lập đều là những vở mới, đãra rạp và chiếm được cảm tình của khán giả, doanh thu từ bán vé khá tốt, nhất làvới các đơn vị phía Nam.
Một tín hiệu vui với sân khấu miền Bắc trong Liên hoanlần này là đã có tới bốn vở diễn được dàn dựng hoàn toàn bằng kinh phí xã hội hóa.Đó là các vở “Biển và bờ” của Trung tâm bảo tồn phát triển nghệ thuật sân khấuViệt Nam; “Cầu vồng lục sắc” của Hội Sân khấu Hà Nội; “Mùa hạ cay đắng” củaTrường Đại học sân khấu điện ảnh Hà Nội; “Chúa nhẫn và những chiến binh vũ trụ”của nhóm nghệ sỹ Xuân Bắc- Tự Long thuộc Hội Nghệ sỹ sân khấu Việt Nam.
Riêngvới vở “Mùa hạ cay đắng,” nữ nghệ sỹ Kim Oanh đã tự mình dành hẳn khoản kinh phílên hơn 150 triệu để dàn dựng chỉ với một lý do “quá yêu thích kịch bản và muốnđược thể hiện vai diễn mình yêu thích”...
Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễnVương Duy Biên cho biết đây là điều đáng hoan nghênh với các nghệ sỹ sân khấuphía Bắc vốn chuyển động, bắt nhịp với thị trường nghệ thuật chậm hơn phía Nam.Về phía Cục Nghệ thuật biểu diễn, ông Biên cho biết sẽ cố gắng để hỗ trợ các đơn vị ngoài công lập tham gialiên hoanlần này.
“Phải có cơ chế hợp lý hỗ trợ cho các đơn vị xã hội hóa để tạo sự cânbằng cho các nghệ sỹ bởi các đơn vị công lập đã có hỗ trợ từ Nhà nước. Và sự hỗtrợ này phải làm thường xuyên, không phân biệt đơn vị công lập hay ngoài cônglập vì đây đều là những đơn vị tham gia phục vụ nhân dân, đưa nghệ thuật đáp ứngnhu cầu thưởng thức da dạng, ngày càng cao của nhân dân…” Ông Vương Duy Biênkhẳng định…/.
Trướckhi diễn ra liên hoan, đã có nhiều ý kiến khen, chê, bình luận về công tác tổchức, các vở diễn được đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Phóngviên TTXVN đã có cuộc gặp gỡ với ông Vương Duy Biên, Cục trưởng Cục Nghệ thuậtbiểu diễn (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), Phó trưởng Ban Chỉ đạo thường trựcliên hoan để làm rõ một số thông tin còn gây thắc mắc trong dư luận.
Cần lắm tác phẩm phán ánh đúng cuộc sống
Vấn đề đầu tiên được dư luận cũng như một số người trong giới quan tâm là vì saoliên hoan chỉ dành cho các vở diễn đề tài hiện đại mà không dành “đất diễn” chođề tài lịch sử?
Ông Vương Duy Biên cho biết đây không phải là liên hoan đầutiên của sân khấu kịch, trước đây đã có nhiều liên hoan không phân biệt đề tàilịch sử, dân gian hay hiện đại, các đơn vị nghệ thuật thả sức sáng tạo.
Trongcác kỳ liên hoan đó, kịch lịch sử chiếm phần lớn số lượng tham dự, đương nhiênxuất hiện nhiều tác phẩm đề tài lịch sử chất lượng cao, gây ấn tượng tốt chogiới nghệ sỹ sân khấu cũng như công chúng. Thế nhưng các vở diễn hay, chất lượngvề đề tài hiện đại lại rất hiếm. Chính vì lẽ đó mà Bộ Văn hóa, Thể thao và Dulịch mong muốn dành riêng liên hoan lần này cho đề tài hiện đại để khuyến khíchcác tác phẩm kịch phản ánh đúng cuộc sống hiện thực của ngày hôm nay.
Theo ýkiến của ông Vương Duy Biên thì sân khấu từ xưa tới nay thời nào cũng lên tiếngđấu tranh chống tiêu cực xã hội, chống tham nhũng, phản ánh xã hội... Việt Nam đang ở thời điểm hội nhập quốc tế, giao lưu văn hóa sâu rộng nên những vấn đềcủa xã hội đã khác xưa rất nhiều. Sân khấu kịch là một mũi nhọn xung kích củanghệ thuật cần phải có một diện mạo mới, phù hợp hơn với thực tại và gần gũi vớicuộc sống của người dân.
Các tác phẩm mũi nhọn không thể cứ mãi dùng cách “mượncổ nói kim” như xưa để phản ánh xã hội, đã đến lúc phải trực tiếp nhìn thẳng vàohiện thực, lên tiếng nói phê phán mạnh mẽ nhất các tiêu cực, chia sẻ khó khănvới nhân dân, trăn trở với mỗi số phận người dân trong cuộc sống hôm nay... Ưutiên cho các vở diễn đề tài hiện đại không có nghĩa là quay lưng lại với truyềnthống dân tộc, bỏ quên các tác phẩm lịch sử bởi chúng ta vẫn dành nhiều kỳ liênhoan khác cho đề tài lịch sử và cả đề tài dân gian...
Kịch bản cũ nhưng vở diễn là mới
26 vở diễn tham gia liên hoan với những cách thức khai thác khác nhau, chủ đềkhác nhau như chống tham nhũng, lên án tệ các tệ nạn xã hội, các vấn đề của giađình cho đến cả kịch kinh dị, giải trí cho thiếu nhi. Trong số này có những vởmới toanh, nóng hổi lần đầu được dàn dựng, song cũng có những vở được dàn dựnglại. Có ý kiến cho rằng phải chăng sân khấu kịch đang thiếu hụt trầm trọngnhững kịch bản hay, đến nỗi các đoàn phải dựng lại những kịch bản đã thành côngtrước đó?
Ông Vương Duy Biên cũng thừa nhận rằng thực tế sáng tác hiện nay đúnglà đang thiếu những kịch bản hay và thông qua những liên hoan như thế này Ban tổchức kêu gọi các tác giả tâm huyết với sân khấu hãy cố gắng ngẫm nghĩ, đầu tư đểcó nhiều kịch bản mới, hấp dẫn cho sân khấu kịch. Liên hoan lần này có những vởdiễn được dàn dựng lại trên cơ sở kịch bản đã ra đời cách nay khá lâu. Tuynhiên, cần phải phân biệt kịch bản cũ với vở diễn cũ.
Ông Biên khẳng định cácvở diễn tham dự liên hoan lần này đều mới được dàn dựng từ năm 2008 trở lại đâytheo đúng tiêu chí của Ban tổ chức đã công bố. Không thể nói đây là những vởdiễn cũ vì dàn dựng trên kịch bản cũ vì các vở đều đã được dàn dựng lại, cónhiều sáng tạo khác so với vở đã ra mắt trước đó. Quan trọng hơn cả là vở dựnglại phù hợp với tinh thần, hiện thực xã hội thời điểm hiện tại và chính là mộtcách thể hiện tài năng của người đạo diễn trẻ khi vượt qua cái bóng của các “câyđa, cây đề” đi trước. Còn với một kịch bản hay, các đơn vị nghệ thuật hoàn toàncó quyền khai thác, dàn dựng, sáng tạo theo nhiều cách khác nhau từ năm này quanăm khác, đó là điều hoàn toàn bình thường...
Để chuẩn bị cho bất kỳ cuộc liênhoan nào, ban tổ chức cũng có thông báo gửi tới các đơn vị nghệ thuật trong cảnước trước đó sáu tháng để họ có thời gian chuẩn bị kế hoạch, kinh phí và dàn dựngtác phẩm. Cũng phải khẳng định rằng việc lựa chọn kịch bản để dàn dựng tác phẩmvới các đơn vị chuyên nghiệp là việc làm thường xuyên chứ không phải chỉ chọn,chỉ dựng khi có liên hoan. Liên hoan chính là sân chơi để các đơn vị mang tớinhững tác phẩm xuất sắc nhất, tinh túy nhất được dàn dựng trong khoảng thời gianba năm qua.
Xã hội hóa ở miền Bắc đã rõ nét hơn
Tham dự liên hoan lần này có tám đơn vị nghệ thuật ngoài công lập, trong đó có đơnvị mang tới liên hoan hai vở diễn như đơn vị Phước Sang, đơn vị của nghệ sỹ HồngVân... Hầu hết các vở diễn của các đoàn ngoài công lập đều là những vở mới, đãra rạp và chiếm được cảm tình của khán giả, doanh thu từ bán vé khá tốt, nhất làvới các đơn vị phía Nam.
Một tín hiệu vui với sân khấu miền Bắc trong Liên hoanlần này là đã có tới bốn vở diễn được dàn dựng hoàn toàn bằng kinh phí xã hội hóa.Đó là các vở “Biển và bờ” của Trung tâm bảo tồn phát triển nghệ thuật sân khấuViệt Nam; “Cầu vồng lục sắc” của Hội Sân khấu Hà Nội; “Mùa hạ cay đắng” củaTrường Đại học sân khấu điện ảnh Hà Nội; “Chúa nhẫn và những chiến binh vũ trụ”của nhóm nghệ sỹ Xuân Bắc- Tự Long thuộc Hội Nghệ sỹ sân khấu Việt Nam.
Riêngvới vở “Mùa hạ cay đắng,” nữ nghệ sỹ Kim Oanh đã tự mình dành hẳn khoản kinh phílên hơn 150 triệu để dàn dựng chỉ với một lý do “quá yêu thích kịch bản và muốnđược thể hiện vai diễn mình yêu thích”...
Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễnVương Duy Biên cho biết đây là điều đáng hoan nghênh với các nghệ sỹ sân khấuphía Bắc vốn chuyển động, bắt nhịp với thị trường nghệ thuật chậm hơn phía Nam.Về phía Cục Nghệ thuật biểu diễn, ông Biên cho biết sẽ cố gắng để hỗ trợ các đơn vị ngoài công lập tham gialiên hoanlần này.
“Phải có cơ chế hợp lý hỗ trợ cho các đơn vị xã hội hóa để tạo sự cânbằng cho các nghệ sỹ bởi các đơn vị công lập đã có hỗ trợ từ Nhà nước. Và sự hỗtrợ này phải làm thường xuyên, không phân biệt đơn vị công lập hay ngoài cônglập vì đây đều là những đơn vị tham gia phục vụ nhân dân, đưa nghệ thuật đáp ứngnhu cầu thưởng thức da dạng, ngày càng cao của nhân dân…” Ông Vương Duy Biênkhẳng định…/.
Thanh Giang (TTXVN)
