Báo cáo "Thất thoát và lãng phí lương thực toàn cầu" của Tổ chức Lương Nông Liênhợp quốc (FAO) đưa ra một số con số đáng quan tâm: Lượng lương thực thất thoátvà lãng phí hàng năm của các nước công nghiệp và các nước đang phát triển làtương đương nhau, 670 triệu và 630 triệu tấn. Mỗi năm, người tiêu dùng ở nhữngnước giàu lãng phí khoảng 222 triệu tấn lương thực, gần bằng sản lượng lươngthực của cả khu vực châu Phi (230 triệu tấn). Rau, củ, quả là loại lương thực bịlãng phí nhiều nhất.
Tổng lượng lương thực bị thất thoát, lãng phí mỗi năm bằng nửa tổng sản lượngngũ cốc toàn cầu (sản lượng mùa 2009-2010 là 2,3 triệu tấn).
Theo FAO, thất thoát lương thực xảy ra trong quá trình sản xuất, thu hoạch và xửlý sau thu hoạch. Thất thoát chủ yếu xảy ra ở các nước đang phát triển do cơ sởhạ tầng kém, công nghệ lạc hậu và đầu tư cho hệ thống sản xuất lương thực thấp.Còn lãng phí lương thực là vấn đề ở các nước công nghiệp, chủ yếu do các nhà bánlẻ và người tiêu dung gây ra khi họ vứt bỏ các loại lương thực còn tốt vào thùngrác.
Bình quân mỗi năm một người tiêu dung ở châu Âu và Bắc Mỹ vứt bỏ 95-115kg lươngthực, còn người tiêu dung khu vực châu Phi, Nam và Đông Nam Á vứt bỏ khoảng6-11kg.
FAO cho rằng thất thoát và lãng phí lương thực cũng dẫn đến việc lãng phí cácnguồn lực khác như nước, đất, năng lượng, lao động và vốn, đồng thời cũng tạo rakhí thải gây hiệu ứng nhà kính một cách không cần thiết, góp phần làm Trái Đấtnóng lên và biến đổi khí hậu.
FAO đưa ra một số đề xuất để tiết kiệm lương thực đối với các nước đang pháttriển, như cần đầu tư hơn nữa cho cơ sở hạ tầng, giao thông vận tải, xử lý vàđóng gói thương thực, thực phẩm…
Đối với các nước phát triển, cần thay đổi thái độ của các nhà bán lẻ cũng nhưngười tiêu dung, không nên quá chú ý đến các tiêu chuẩn về hình thức bên ngoàicủa lương thực và thực phẩm, không nên mua lương thực, thực phẩm quá mức cầnthiết.
Trong khi đó, ngày 11/5, FAO đã cảnh báo châu Á cần thực hiện các biện pháp khẩncấp để kiểm soát giá lương thực.
FAO nhấn mạnh giá lương thực ở châu Á vẫn cao mặc dù có giảm chút ít trong thángTư, mức giảm đầu tiên trong chín tháng qua. Giá gạo, lương thực chính ở các nướcchâu Á, giảm 2% ở Campuchia và Sri Lanka, 0,5% ở Bangladesh nhưng so với một nămtrước đây, giá gạo ở Bangladesh vẫn cao hơn 29%, ở Trung Quốc vẫn cao hơn 25% vàở Việt Nam và Lào cao hơn 40%.
Giá lương thực giảm đôi chút trong tháng Tư bắt nguồn từ giá dầu giảm giúp làmgiảm các chi phí vận chuyển và chế biến.
Đại diện FAO tại châu Á-Thái Bình Dương, ông Hiroyuki Konuma lưu ý rằng giálương thực ở khắp khu vực này vẫn cao và người nghèo đang bị tác động nghiêmtrọng nhất. Do tác động tiêu cực của giá lương thực cao, các hộ gia đình nghèo ởchâu Á đang phải dành tới 70% thu nhập để đáp ứng nhu cầu lương thực.
Ông Konuma kêu gọi các nước châu Á thực hiện các biện pháp khẩn cấp và thậntrọng để ngăn chặn tái phát cuộc khủng hoảng giá lương thực năm 2008 khi giálương thực tăng gấp đôi chỉ trong vòng vài tháng.
Theo ông, các nước cần thiết lập mạng an sinh xã hội cho người nghèo và xây dựngcác kho dự trữ lương thực phòng tình trạng khẩn cấp, cải thiện an ninh lươngthực và thông tin thị trường lương thực để đẩy lùi nguy cơ đầu cơ và mua bánhoảng loạn các hàng hóa lương thực.
FAO dự báo sản xuất lúa gạo tăng 2% trong năm 2011 nhưng sản lượng lúa mỳ lạigiảm. Sản lượng lúa gạo tăng nhưng vẫn không thể đáp ứng mục tiêu phát triểnthiên niên kỷ về giảm 50% số người đói vào năm 2015./.