Phó Tổng thống Myanmar U Henry Van Thio phát biểu tại Phiên toàn thể. (Ảnh: TTXVN) Chiều 30/3 tại Hà Nội, lần đầu tiên Diễn đàn Thượng đỉnh kinh doanh Tiểu vùng Mekong mở rộng (GMS) đã được tổ chức nhân dịp Hội nghị Thượng đỉnh của Lãnh đạo cấp cao khu vực GMS.
Đây là sáng kiến của Chính phủ Việt Nam nhằm tăng cường đối thoại giữa các chính phủ với cộng đồng doanh nghiệp, đối tác phát triển, cũng như thúc đẩy sự tham gia của các doanh nghiệp trong và ngoài khu vực vào các hoạt động GMS.
Sáng kiến đã nhận được sự ủng hộ và hưởng ứng tích cực từ các quốc gia thành viên, các đối tác phát triển cũng như cộng đồng doanh nghiệp.
Tham dự Hội nghị có Thủ tướng và Lãnh đạo cấp cao các nước Campuchia, Lào, Myanmar, Thái Lan, Trung Quốc và Việt Nam. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã tới dự và phát biểu định hướng cho Diễn đàn.
Hội nghị cũng có sự tham dự của Chủ tịch Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Tổng thư ký ASEAN, Giám đốc điều hành Ngân hàng Thế giới (WB) cùng đại diện gần 100 tổ chức quốc tế và đối tác phát triển.
Đặc biệt, Diễn đàn đã thu hút gần 2600 doanh nghiệp trong vào ngoài khu vực GMS, đại diện lãnh đạo gần 40 tỉnh, thành trong nước và nhiều địa phương các quốc gia thành viên. Khoảng 300 phóng viên trong nước và quốc tế tham dự và đưa tin về Hội nghị.
Tăng cường đầu tư vào các hoạt động kinh doanh
Sau phần phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đại diện cho chủ nhà Việt Nam; Thủ tướng Vương quốc Campuchia Samdech Techo Hun Sen phát biểu, đánh giá, trong bối cảnh hiện nay, tăng trưởng kinh tế đang phục hồi từ năm 2017 đến nay nhưng vẫn còn những yếu tố khó đoán định ở nhiều khu vực trên thế giới.
Ở khu vực GMS, tăng trưởng kinh tế được duy trì ổn định và cao nhưng vẫn phải đối mặt với nguy cơ từ sự trỗi dậy của chủ nghĩa bảo hộ và sự thu hẹp của nguồn vốn đầu tư nước ngoài.
Thủ tướng Campuchia cho rằng, trong bối cảnh hiện nay cần tăng cường nỗ lực hội nhập và kết nối kinh tế khu vực thông qua những lĩnh vực ưu tiên bao gồm tài chính, kinh tế, thương mại điện tử và thương mại xuyên biên giới.
Thủ tướng Campuchia đề nghị các doanh nghiệp chú trọng đến tiềm năng của các hành lang kinh tế, những thách thức do đô thị hóa cấp độ cao, sức ép của việc gia tăng thương mại xuyên biên giới, sự gia tăng nhu cầu về hợp tác liên kết kinh tế…
Đây là mô hình không đem lại sự bền vững cho quá trình phát triển kinh tế xã hội ở khu vực.
Ủy viên Quốc Vụ viện nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, Vương Nghị nhấn mạnh: Hội nghị Thượng đỉnh Kinh doanh GMS rất quan trọng vì giúp các nước GMS lắng nghe tâm tư nguyện vọng và kêu gọi sự tham gia của doanh nghiệp.
Chia sẻ thông điệp với các doanh nghiệp, Ủy viên Quốc Vụ viện, nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa Vương Nghị cho biết, gần đây Trung Quốc đã đưa ra những kế hoạch cụ thể thúc đẩy phát triển, tiến hành cải cách và có những biện pháp chủ động phát triển nền kinh tế để tăng trưởng bền vững, chuyển dịch nhanh chóng hướng tới tăng trưởng chất lượng cao.
Trung Quốc mở cửa và tạo cơ hội mới cho các quốc gia trong khu vực và trên thế giới, thể hiện quyết tâm của Trung Quốc thúc đẩy tự do hóa thương mại, mở rộng thị trường dịch vụ, thu hút đầu tư nước ngoài. Trung Quốc mở cửa trước hết đối với các quốc gia láng giềng, thúc đẩy cùng nhau hợp tác.
Những năm qua, Trung Quốc đã đầu tư 40 tỷ USD vào các quốc gia GMS, thông qua các khoản vay ưu đãi, hỗ trợ 20 dự án cơ sở hạ tầng tại GMS. Trong số này có những dự án lớn như Dự án đường sắt Trung Quốc-Lào, Trung Quốc-Thái Lan, dự án Vành đai và Con đường, nhận được sự ủng hộ của các quốc gia láng giềng. Điều đó góp phần thúc đẩy và sẵn sàng làm sâu sắc hơn lòng tin chính trị giữa các quốc gia vì hạnh phúc của người dân.
Nhận thức rõ tầm quan trọng của tiến trình hợp tác GMS, Thủ tướng Chính phủ Lào Thongloun Sisoulith khẳng định, Chính phủ Lào cam kết sẽ phối hợp chặt chẽ hơn với các quốc gia GMS trong thúc đẩy các hoạt động kinh doanh.
Thủ tướng Lào kêu gọi các doanh nghiệp tăng cường đầu tư vào các hoạt động kinh doanh ở khu vực, nỗ lực nâng cao tính cạnh tranh của các khu vực trong GMS và tăng cường hợp tác trong nhiều lĩnh vực như sáng tạo khoa học công nghệ, tăng năng suất.
Thủ tướng Thongloun Sisoulith cũng đề nghị các nước thành viên GMS cần tăng cường tiếp cận với thị trường khu vực và thế giới, trao đổi thông tin kết nối giữa doanh nghiệp và các bên liên quan. Các hoạt động kinh doanh cần đạt được mục tiêu bảo vệ môi trường, trách nhiệm xã hội, đảm bảo tính bền vững trong dài hạn.
[Thực hiện đồng bộ các giải pháp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế]
Thúc đẩy kết nối hợp tác giữa các đối tác
Phó Tổng thống Cộng hòa Liên bang Myanmar U Henry Van Thio cho rằng, một số quốc gia trong khu vực GMS trước đây chủ yếu dựa vào lao động giá rẻ và khai thác tài nguyên để đạt mức tăng trưởng kinh tế cao. Tuy nhiên, giờ đây, lao động chi phí thấp và tài nguyên thiên nhiên không còn là lợi thế so sánh nữa.
Các quốc gia GMS cần xem xét lại và tạo ra động lực mới cho phát triển bền vững trong thế kỷ XXI. Để đạt được tăng trưởng bền vững, cùng với nguồn vốn nhân lực, khu vực này cần môi trường pháp lý, khu vực tư nhân phát triển.
Cho rằng, các nước thành viên GMS đang tiến đến mục tiêu phát triển kinh tế bền vững không còn dựa nhiều vào tài nguyên và nguyên liệu giá rẻ, Thủ tướng Vương quốc Thái Lan Prayuth Chan-ocha tin tưởng sáng tạo và kỹ thuật số sẽ nổi lên như động lực mới trong phát triển kinh tế trên cơ sở hợp tác công tư.
Vì thế cần phải tận dụng tiềm năng kinh tế số mang lại, thúc đẩy khuyến khích doanh nghiệp mới áp dụng khoa học công nghệ hiện đại, hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ tiếp cận thị trường vốn và tiêu thụ hàng hóa.
Thủ tướng Vương quốc Thái Lan nhận định, trong bối cảnh 4.0 hiện nay, việc tận dụng tất cả các động lực mới này là hết sức quan trọng. GMS cần liên kết chặt chẽ hài hòa hóa các khuôn khổ chính sách thúc đẩy liên kết thị trường chuỗi giá trị thành thị trường chung để tăng sức cạnh tranh. Thái Lan đặt ưu tiên vào khuyến khích khu vực tư nhân, thúc đẩy kết nối hợp tác giữa các đối tác.
Chủ tịch Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) Takehiko Nakao cho biết, các quốc gia khu vực GMS đã có tiến bộ vượt bậc về tăng trưởng, xóa đói giảm nghèo, phát triển cộng đồng, nâng cao cạnh tranh.
Gần đây, các công nghệ kỹ thuật số cũng trở thành động lực mới trong phát triển khu vực. Lĩnh vực viễn thông đã giúp trao đổi xuyên biên giới, tự động hóa. Việc sử dụng trí tuệ nhân tạo cũng đang thay đổi, thách thức con người đưa ra những chính sách phù hợp.
Đại diện Ngân hàng ADB cho rằng, hợp tác trong khối GMS sẽ giúp doanh nghiệp tận dụng hết các lợi thế công nghệ mang lại, đồng thời, tiếp cận thị trường, nâng cao hiệu quả đầu tư, tạo cơ hội chia sẻ những ý tưởng mới.
Ông Takehiko Nakao khẳng định, ADB cam kết ủng hộ mạnh mẽ GMS nhằm hỗ trợ phát triển và nâng cao sự tham gia của khối doanh nghiệp tư nhân vào phát triển kinh tế khu vực.
Ông Lim Jock Hoi, Tổng Thư ký Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á cho rằng, GMS6 đã diễn ra trong thời điểm ý nghĩa. Đây là lúc ASEAN phát triển năng động nhất.
Khu vực này được dự báo sẽ trở thành nền kinh tế lớn thứ tư thế giới vào năm 2050, giúp tăng thu nhập và chất lượng cuộc sống cho người dân trong khu vực. Bên cạnh đó, số lượng người tiêu dùng trong khu vực sẽ tăng rất nhanh, tạo cơ hội lớn cho các nhà đầu tư về thị trường.
Bàn về các động lực tăng trưởng mới, Giám đốc điều hành kiêm Giám đốc Tài chính Ngân hàng Thế giới (WB) Joaquim Levy dự báo tăng trưởng kinh tế thế giới sẽ đạt 3.1 % trong năm 2018, trong đó, các nền kinh tế phát triển đạt mức khoảng 2,1 %, các nền kinh tế đang nổi là 4.5%.
Với khối GMS là 6% trong các năm tới. Tỷ lệ nghèo đói sẽ tiếp tục giảm xuống, tuy nhiên vẫn có một số bất ổn và rủi ro và các quốc gia cần duy trì chính sách kinh tế vĩ mô cẩn trọng, cần hội nhập, cởi mở tối ưu hóa các cơ hội.
Theo ông Joaquim Levy, trong tương lai sẽ có 3 xu hướng lớn cần chú trọng, đó là thay đổi về công nghệ trong tất cả các lĩnh vực đặc biệt là sản xuất. Điều này sẽ tác động lớn với khối GMS.
Thứ hai là thay đổi về kết cấu dân số, trong đó có thách thuc về dân số già đi trong tương lai. Thứ ba là vấn đề biến đổi khí hậu. Điều này đặc biệt quan trọng với người nghèo, hiện chiếm 2/3 dân số GMS./.
