Domus Aurea. (Nguồn: antika.it) Dinh thự của hoàng đế La Mã Nero đã được Bộ Văn hóa và Di sản Italy mở cửa trở lại cho du khách thăm viếng sau một thời gian dài trùng tu vì công trình quá xuống cấp và có nguy cơ đổ sụp.
Tuy nhiên, chương trình thăm viếng nơi này chỉ kéo dài một tiếng và phải được đặt trước.
Có tên "Domus Aurea" (Nhà vàng) và là nơi ở của hoàng đế Nero (37-68 sau Công nguyên), người được cho là đã đốt cháy thành Rome vào năm 64 sau Công nguyên để lấy cảm hứng sáng tác thơ ca, dinh thự này đã bị đóng cửa nhiều năm nay sau khi có dấu hiệu bị lún và nước ngấm vào, làm hư hại trần, gây suy yếu kết cấu và làm hỏng nhiều bức tranh tường quý giá.
Sau sáu năm đóng cửa để thực hiện các biện pháp nhằm gia cố trần, tường và tu sửa các bức tranh bằng tài trợ của hãng truyền hình Sky Italia, công trình có giá trị lịch sử và văn hóa lớn lao này mới được mở cửa trở lại từng phần.
Theo Bộ trưởng Văn hóa và Di sản Italy, Dario Franceschini, Domus Aurea là một trong những di sản văn hóa và lịch sử lớn đầu tiên ở Italy được trùng tu bằng tài trợ của các tập đoàn truyền thông.
Ngoài việc chi hàng triệu euro cho quá trình tu sửa dinh thự, Sky Italia còn thực hiện một bộ phim tài liệu dài về công trình từng được cho là tráng lệ nhất từ thời La Mã còn lại ở Italy. Phim này sẽ được phát vào ngày 1/11, cho khán giả thấy quá trình trùng tu đã diễn ra như thế nào và ý nghĩa của dinh thự này cũng như cuộc đời của hoàng đế Nero trong lịch sử La Mã.
Được xây dựng sau năm 64 sau Công nguyên, năm mà một vụ cháy khủng khiếp đã thiêu rụi Rome, Domus Aurea đã bị các hoàng đế sau Nero lấp đầy đất lên trên để xây các công trình kiến trúc của riêng họ. Dinh thự của Nero bị chìm trong đất và quên lãng trong nhiều thế kỷ cho đến khi được phát hiện vào thế kỉ 15. Các bức tranh tường của Domus Aurea đã trở thành nguồn cảm hứng sáng tác và học tập cho nhiều nghệ sỹ vĩ đại của thời thượng Trung cổ như Pinturicchio hay Phục hưng như Raphael hay Michelangelo.
Tuy nhiên, Domus Aurea đã bị xuống cấp trong những năm qua. Mưa lớn do thời tiết bất thường ở Rome năm 2004 đã làm ngập dinh thự của Nero, do sàn của Domus Aurea thấp dưới mặt đất và nước ngấm đã làm sập một bức tường lớn trong dinh thự này. Năm 2005, dinh thự đã được đóng cửa để tu sửa từng phần. Nó được mở lại lần nữa vào năm 2007, nhưng sau đó lại bị đóng lần nữa vào năm 2008 sau những hư hại mới.
Năm 2009, các nhà khảo cổ đã tìm thấy một khu vực được cho là nơi diễn ra các dạ yến của hoàng đế Nero. Năm 2010, một phần trần khác của Domus Aurea lại bị sập.
Lần trùng tu và sửa chữa lớn vừa kết thúc được cho là chi tiết và có tính lâu dài hơn, nhằm đảm bảo cho Domus Aurea sự bền vững về mặt kết cấu và không còn bị thấm hoặc ngập từ bên ngoài. Giới học giả cũng muốn nhân cơ hội này để đánh giá lại về con người của hoàng đế Nero.
Theo tạp chí uy tín của Mỹ National Geographic số ra tháng 9/2014, Nero không xấu như người ta mô tả về ông. Tạp chí này cho rằng, Nero là một người có ảnh hưởng lớn đến lịch sử La Mã, là người có công trong việc củng cố hệ thống cai trị và quân sự trong hoàn cảnh đế chế này bất ổn do những mâu thuẫn trong các phe phái.
Linh mục Reginald Foster, một học giả hàng đầu về tiếng Latinh, bình luận trên nhật báo La Repubblica rằng, Nero là một con người tài năng và giỏi về ngoại ngữ cũng như thơ ca. Nero cũng là một người thạo việc sử dụng cung kiếm và là người có tâm hồn.
Mặc dù nhiều tác phẩm nghệ thuật cho rằng Nero đã đốt cháy Rome năm 64 để lấy cảm hứng làm thơ, các nhà nghiên cứu khẳng định rằng, Nero đã tích cực tìm cách dập tắt đám cháy và sau đó đã xây dựng lại Rome bằng nhiều dự án đồ sộ cho đến khi ông tự tử chết vào năm 68, sau 13 năm trị vì./.
