"Một gái gả hai chồng"

Giao dịch bản quyền: "Một gái gả hai chồng"

Cùng một cuốn "5 ngôn ngữ tình yêu", nhưng cả NXB Thanh Niên và Trí Việt đều khẳng định mình có hợp đồng từ nhà sở hữu bản quyền.
Trong khi Công ty Văn hóa Sáng tạo Trí Việt đang tiến hành dịch thuật và in ấn cuốn "5 ngôn ngữ tình yêu" (The Five Love Languages) của tác giả Gary Chapman, bản quyền thuộc Nhà xuất bản Moody, Mỹ thì phát hiện ra cuốn này đang phát hành trên thị trường đứng tên Nhà xuất bản Thanh niên.

Phía Trí Việt công bố có bản quyền từ Moody và cáo buộc Nhà xuất bản Thanh niên vi phạm bản quyền. Trong khi đó Nhà xuất bản Thanh niên cũng khẳng định mình có hợp đồng bản quyền từ Moody. Vậy sự thực như thế nào?

“Hai chàng rể” giáp mặt nhau

Ngay sau khi phát hiện cuốn "5 ngôn ngữ tình yêu" đứng tên Nhà xuất bản Thanh niên (Liên kết xuất bản với Công ty Trách nhiệm hữu hạn Kim An Đông) trên thị trường, ngày 9/3/2009, Trí Việt gửi công văn cho Nhà xuất bản Thanh niên khẳng định: “Ngày 12/8/2008, chúng tôi đã ký hợp đồng độc quyền in và phát hành ấn bản tiếng Việt trên toàn thế giới cho tựa sách "5 ngôn ngữ tình yêu"... với Nhà xuất bản Moody, Hoa Kỳ”.

Trí Việt đã yêu cầu Nhà xuất bản Thanh niên “ngưng phát hành, tiến hành kiểm tra, thu hồi toàn bộ số lượng của cuốn "5 ngôn ngữ tình yêu"... đang được bày bán trên thị trường...”.

Nhà văn Nguyễn Trường, Trưởng Ban biên tập Chi nhánh phía Nam Nhà xuất bản Thanh niên nói: “Ngay sau khi nhận văn bản của Trí Việt, chúng tôi liên tục gọi điện yêu cầu gặp ông Nguyễn Văn Phước, Giám đốc Trí Việt, nhưng bên đó nói ông Phước đi công tác nên phải hơn một tháng sau hai bên mới gặp được nhau”.

Ông Trần Hoàng Minh, phụ trách bản quyền của Trí Việt cũng xác nhận thông tin này: “Anh Phước bận công tác, nên sau đó một tháng mới sắp xếp cuộc hẹn, gặp anh Trường vào ngày 27/4”.

Cho đến nay đây là cuộc gặp duy nhất giữa hai bên và cả hai đều đưa cho nhau xem hợp đồng thỏa thuận bản quyền của phía mình với Moody. Trong khi phía Trí Việt vẫn cho rằng Nhà xuất bản Thanh niên và Công ty Trách nhiệm hữu hạn Kim An Đông (đối tác in "5 ngôn ngữ tình yêu") vi phạm bản quyền, thì ông Nguyễn Trường nói: “Mọi việc chưa rõ ràng, cần có thời gian để nghiên cứu sau đó hai bên sẽ gặp nhau để đi đến kết luận cuối cùng”.

“Hợp đồng hôn thú” chuẩn

Nghiên cứu và xem xét các hợp đồng của hai bên chúng tôi nhận thấy: Nhà xuất bản Thanh niên cấp quyết định xuất bản: 411/CN/TN cho Kim An Đông dựa trên “Hợp đồng thỏa thuận bản quyền không độc quyền số 7464” giữa Moody và Tổ chức Vietnam Ministries, Ins - VMI (Văn phẩm nguồn sống - tại Mỹ) ký ngày 19/12/2001 và có giá trị đến ngày 31/12/2011.

Tương tự, Trí Việt ký với Moody “Hợp đồng thỏa thuận bản quyền không độc quyền số 9635” ngày 23/8/2008 và có giá trị đến ngày 31/12/2013. Cần nói thêm là hợp đồng của Trí Việt tuy có tựa Hợp đồng thỏa thuận bản quyền không độc quyền, nhưng ngay sau đó lại ghi là “bản quyền độc quyền”!? Quyết định xuất bản của Trí Việt do Nhà xuất bản Trẻ cấp mang số 113B/QĐ - Tre.

Như vậy, cả hai hợp đồng này đều có giá trị pháp lý và đang còn hiệu lực pháp lý. Nhưng điều quan trọng nhất nằm ở điều 4 của hợp đồng của hai bên đều ghi: “Không được chỉ định hoặc chuyển giao các quyền này cho một bên thứ ba mà không được phép bằng văn bản của người giữ bản quyền (Moody - NV), cũng không được xuất bản công trình trên đây dưới hình thức in ấn nào khác với bản gốc”.

Chính vì điều này và căn cứ vào bức thư của ông Võ Ngọc Thiên Ân, Quyền Chủ tịch Hội đồng quản trị VMI đồng ý để Kim An Đông “được xuất bản "5 ngôn ngữ tình yêu" do VMI giữ bản quyền trong tiếng Việt” mà Trí Việt cho rằng, VMI vi phạm bản quyền khi “chuyển giao quyền xuất bản cho một bên thứ ba (Kim An Đông - NV)”.

Về điều này, ông Nguyễn Kim Nam, Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Kim An Đông giải thích rằng: “Chúng tôi chỉ in thuê cuốn "5 ngôn ngữ tình yêu", còn từ thiết kế bìa sách, bản thảo tiếng Việt đến phát hành của cuốn sách đều do VMI đảm nhiệm.

Sau khi in xong, ngày 13/5/2009, ông Võ Ngọc Thiên Ân đã gửi thư cảm ơn và đề nghị Kim An Đông “đình chỉ mọi sinh hoạt liên hệ đến sách 5 ngôn ngữ tình yêu, vì VMI mới được biết Moody và Trí Việt đã ký hợp đồng vào năm 2008... để Trí Việt và Moody tiện bề thực hiện hợp đồng nêu trên”. Phía VMI cũng gửi thư thông báo cho Moody về quyết định này.

Lỗi tại “bố vợ”

Như vậy, sai sót đáng tiếc nhất và lỗi chính ở đây thuộc về Nhà xuất bản Moody khi một bản quyền lại bán cho hai đối tác xuất bản. Rất khó hiểu khi một Nhà xuất bản nước ngoài lại có cung cách kinh doanh “một gái gả hai chồng” và soạn thảo hợp đồng mâu thuẫn như vậy.

Trong quá trình thực hiện bài viết này, chúng tôi có gửi Email đến ông Frederich J Rudy - đại diện bản quyền của Nhà xuất bản Moody, để tìm hiểu thêm vụ việc và hỏi vì sao lại có chuyện ký hai hợp đồng. Rất tiếc thư đi mà không có thư lại.

Như người ta đã nói: Im lặng cũng là cách thể hiện một thái độ./.

Nhà văn Nguyễn Trường - Trưởng Ban biên tập Chi nhánh phía Nam Nhà xuất bản Thanh niên: Khi cấp giấy phép cho in bao giờ chúng tôi cũng kiểm tra bản quyền. Phía Kim An Đông trình cho chúng tôi bản quyền gốc của Văn phẩm nguồn sống ký với Moody và giấy ủy quyền của Văn phẩm nguồn sống gửi chúng tôi xin giấy phép, để in gia công.

Chúng tôi không cấp giấy phép cho bên thứ ba mà là cho bên thứ hai - Văn phẩm nguồn sống (VMI), còn Kim An Đông chỉ là in gia công cho họ. Như vậy, chúng tôi không vi phạm bản quyền.
(TT&VH/Vietnam+)

Tin cùng chuyên mục