Công chúng đến xem tranh tại Phòng trưng bày. (Ảnh: Bích Hà-Nguyễn Tuyên/Vietnam+) Nhân dịp Xuân Giáp Ngọ, Mai Đắc Linh - một họa sỹ trẻ của Việt Nam - đã giới thiệu các tác phẩm mới của mình với chủ đề "Niềm tin và Thời gian" tại phòng tranh Victoria’s Gallery ở Paris, Pháp.
Trong triển lãm cá nhân đầu tiên của mình tại Pháp, Mai Đắc Linh đã giới thiệu 13 tranh sơn mài và 13 tranh giấy dó.
Các tác phẩm sơn mài được anh thực hiện công phu trong thời gian sống tại Việt Nam, trong khi các bức tranh giấy dó được thực hiện trong thời gian anh chuyển sang sinh sống và làm việc tại Paris.
Năm bức sơn mài khổ lớn làm tại Việt Nam trên 10 năm về trước có thể coi là đánh dấu những mốc trên con đường nghệ thuật của anh.
Tiếp thu phong cách tạo hình châu Âu nhưng mang một tư duy triết học Á đông sâu sắc, tranh của Mai Đắc Linh sử dụng ngôn ngữ của phương Tây để nói về các giá trị Việt và được công chúng Pháp đón nhận với sự trân trọng.
Các tác phẩm sơn mài của Mai Đắc Linh đều được giản lược, có bố cục tinh tế, giàu chất biểu cảm, kết hợp ngôn ngữ trừu tượng và hình tượng với những gam màu khác lạ, đậm đà nhưng diễn đạt linh hoạt, ý tứ gãy gọn và nội dung khúc triết.
Mỗi tác phẩm sơn mài đều ánh lên vẻ long lanh sang trọng và quý giá, dù ngả về vàng hay xanh, đỏ hay đỏ hồng, mỗi mảng màu đều đa tầng, đa lớp trong các bức ''Thời gian trong tay,'' ''Một mình,'' ''Danh gia vọng tộc,'' hay lấp lánh vàng trong ''Dòng chảy.''
Một đặc điểm nữa được thấy trong các tác phẩm của anh là sự dung hòa các chất liệu truyền thống của sơn mài Việt Nam với ngôn ngữ tạo hình hiện đại, để biểu hiện tinh thần nghệ thuật phương Đông.
''Giấc mơ bay,'' ''Vượt vũ môn,'' ''Bài ca mùa hạ,'' ngay trong cách đặt tựa đề cho từng tác phẩm sơn mài, họa sỹ cũng đã gieo vào hồn người xem những ý tưởng lung linh, trầm mặc của tâm thức.
Thay vì gợi hình với những mảng màu lớn, vững chãi nhưng còn vương nét suy tư trong sơn mài, những sáng tạo tranh giấy dó bồi trên toan của Mai Đắc Linh có màu sắc dịu nhẹ, trừu tượng hơn với những ô màu nhỏ nghiêng về sáng và tươi tắn.
Trên các bức như ''Tàn phai,'' anh sử dụng đường nét nổi làm từ các đoạn dây mỏng được sắp xếp tỉ mỉ.
Hai bức ''Vĩnh cửu'' hay ''Thực tại'' sáng tác gần đây nhất, mang phong cách hoàn toàn trừu tượng, chỉ còn thấy màu sắc đơn giản, thậm chí không màu và sắp xếp các đoạn dây nối với nhau, khi thưa khi mau, tạo nên những chia cắt và mảng hở có tính toán, lại như những chuyển động của một dòng sông là một sáng tạo rất “độc đáo” như nhiều khách xem tranh nhận xét.
Mai Đắc Linh chia sẻ ý tưởng sáng tác của anh xuất phát từ ý thức của con người Việt Nam về niềm tin và thời gian, về gia đình, về Phật giáo.
Dù trầm lắng trong sơn mài hay tươi sáng và rộn ràng trong tranh giấy dó, thì thông điệp chủ đạo của họa sỹ là muốn chuyển tải tinh thần nhân văn và đạo Phật đến với người xem.
Tốt nghiệp Đại học Mỹ thuật Hà Nội vào năm 1993, Mai Đắc Linh đã có hơn 20 năm lao động miệt mài và được biết đến như một họa sỹ vẽ tranh giấy dó rất thành công khi vừa tốt nghiệp và nhận giải thưởng Đồng toàn quốc năm 1995, sau đó giải B không có giải A khu vực 1 toàn miền Bắc năm 2004 cho bức sơn mài ''Ánh sáng ấm áp.''
Mai Đắc Linh từng có triển lãm “Còn mãi với thời gian” tại Hà Nội, từng tham gia triển lãm tranh quốc tế tại Bắc Kinh và giờ đây, anh cố gắng giới thiệu các tác phẩm của mình với công chúng Paris.
Một điều mà triển lãm của họa sỹ Việt Nam đã làm được là tạo ấn tượng mạnh với những người yêu tranh ngay tại buổi khai mạc hồi đầu tháng này. Tiếp cận Paris, kinh đô của nghệ thuật là điều không dễ nếu không phải là các tác phẩm đặc sắc có giá trị cao.
Mở cửa đến hết tháng Hai, triển lãm của Mai Đắc Linh là dịp giới thiệu thành quả lao động suốt 10 năm của anh, đồng thời cũng mang tới thêm một dịp để những người yêu nghệ thuật Pháp đến chiêm nghiệm, cảm nhận và đồng cảm với một nền văn hóa phương Đông thấm đẫm tâm hồn Việt./.
Bà Corinne de Ménonville, nhà phê bình người Pháp, tác giả cuốn “Hội họa đương đại Việt Nam” đã có những nhận xét về các tác phẩm trong triển lãm của Mai Đắc Linh như sau:
Những điểm độc đáo nhất là cách họa sỹ Linh sử dụng kỹ thuật sơn mài, chế ngự được màu sắc, tạo nên những sắc màu trầm nhưng trong veo.
Những họa tiết hoa sen, trống đồng Đông Sơn, nhiều hình ảnh truyền thống Việt Nam đã được anh chuyển thể thành công vào sơn mài.
Khi anh chuyển sang sống tại Paris, rất khó làm sơn mài vì những lý do về thời tiết, khí hậu, anh chuyển sang làm tranh giấy dó, loại giấy rất đặc biệt truyền thống trong tranh Đông Hồ của Việt Nam.
Những sáng tạo của anh thật độc đáo, tôi rất thích cách anh dán những sợi dây trên tranh kết hợp giấy dó bồi trên toan. Màu sắc anh sử dụng trong tranh giấy dó lúc dịu nhẹ khi tươi mới.
Sự sáng tạo không ngừng của họa sỹ Mai Đắc Linh tạo nên những tác phẩm rất thú vị, kết hợp giữa Đông và Tây, tiếp tục chuyển tải những giá trị Việt trong tranh, dù là chất liệu sơn mài hay giấy dó.
