Một quan chức ngoại giao Mỹ đang tìm cách mới để cải thiện quan hệ với Pakistan, bằng cách sáng tác các bài hát sử dụng ngôn ngữ địa phương. Shayla Cram, một quan chức ngoại giao phụ trách quan hệ công chúng ở Peshawar, cánh cổng đi vào cứ điểm của Al Qaeda và Taliban nằm dọc theo vành đai các bộ lạc ở Tây Bắc Pakistan, đã không chỉ học tiếng Pashto mà còn viết ra các bài hát mang phong cách Pashto. Ca khúc "Jenaiy" (con gái), là một tác phẩm như thế, dành tặng cho Malala Yousafzai, bé gái mới bị Taliban bắn vào đầu vì "tội" khuyến khích hoạt động giáo dục cho các em gái ở Pakistan. Ca khúc có cảnh Cram đang ôm đàn và hát trong khi một nhạc công Pakistan đang chơi nhạc cụ rabab. Ca khúc đã kêu gọi các bé gái cần hy vọng vào tương lai và theo đuổi mơ ước của họ. "Pakistan rõ ràng cần khuyến khích các bé gái và nữ giới nói chung tham gia học tập, lãnh đạo, để trở thành các nhà lãnh đạo trẻ và đó là thông điệp cơ bản trong ca khúc của tôi" - Cram cho AFP biết. Phụ nữ Pakistan, đặc biệt là tại các khu vực Tây Bắc của đất nước thường bị xem là công dân hạng hai, trở thành nạn nhân của bạo lực kinh hoàng nhân danh "danh dự" gia đình và còn không được đi học. Trên toàn quốc, chưa đầy nửa số phụ nữ có thể đọc và viết. Các lực lượng như Taliban luôn phản đối một cách bạo lực với việc phụ nữ được đi học. Bằng chứng là vụ tấn công Malala xảy ra hồi tháng 10 vừa qua. Bất chấp việc cảm giác chống Mỹ vẫn còn cao ở Pakistan, Cram cho biết ca khúc của cô đã nhận được những phản ứng tích cực. Cô đang có kế hoạch hợp tác với một số nhạc công địa phương để tạo ra cả một album nhạc sử dụng tiếng Pakistan. "Tôi có thể nói rằng 95% phản ứng là tích cực và số ít lên tiếng chỉ trích, ví dụ như trên trang tin của đại sứ quán chúng tôi ở Facebook, luôn là những người chỉ trích dữ dội nhất, không cần biết chúng tôi đã làm gì" - cô nói. Quan hệ Pakistan-Mỹ đang dần hồi phục từ sau một loạt cuộc khủng hoảng hồi năm 2011, khi Mỹ tấn công vào quốc gia này để tiêu diệt trùm khủng bố Osama Bin Laden và việc Mỹ không kích nhầm làm 24 quân nhân Pakistan thiệt mạng. Peshawar thường xuyên bị các tổ chức phiến quân đánh bom, gồm vụ đánh bom tự sát chết người nhằm vào một đoàn xe của Chính phủ Mỹ hồi tháng 9 vừa qua. Hoạt động di chuyển của các nhà ngoại giao Mỹ hiện bị hạn chế chặt do những lo ngại an ninh. Trong bối cảnh đó, Cram nói rằng tìm cách cải thiện quan hệ với người dân địa phương qua sóng phát thanh là phương thức rẻ và dễ dàng. "Một trong những phương thức hiệu quả nhất để tạo cảm tình là thông qua âm nhạc, bởi đó là phương tiện có thể kết nối mọi người và có thể được thấu hiểu theo một cách thức đơn giản" - cô nói. Nhà ngoại giao 29 tuổi này không lạ gì với hoạt động âm nhạc. Cô đã tự dạy mình học đàn guitar khi làm việc ở Tây Phi và đã viết các ca khúc về HIV/AIDS, hoạt động buôn người. Các ca khúc này tới nay vẫn được phát trên kênh phát thanh Togolese sau khi cô rời khỏi nước này. Dù đại sứ quán Mỹ luôn ủng hộ ý tưởng của Cram, cô chẳng được sự hỗ trợ tài chính nào. "Jenaiy" được thu âm trong một studio với sự giúp sức của một số người bạn Pakistan hoạt động trong ngành công nghiệp âm nhạc và đoạn video minh họa được quay trong vườn nhà của một người bạn ở Islamabad. Bài hát này đã được gửi tới các đài phát thanh nằm ở vùng Tây Bắc. [Mỹ tìm mọi cách để hàn gắn quan hệ với Pakistan]
Văn hóa Pastun có truyền thống âm nhạc rất đậm đà và mạnh mẽ, nhưng một số nhà phê bình cảnh báo Cram có thể sẽ gặp khó khăn trong việc giành cảm tình của công chúng nơi đây. Sher Ali, phóng viên âm nhạc của tờ The Express Tribune nói rằng thành công sẽ phụ thuộc vào việc ca khúc được phát sóng nhiều hay ít.
Văn hóa Pastun có truyền thống âm nhạc rất đậm đà và mạnh mẽ, nhưng một số nhà phê bình cảnh báo Cram có thể sẽ gặp khó khăn trong việc giành cảm tình của công chúng nơi đây. Sher Ali, phóng viên âm nhạc của tờ The Express Tribune nói rằng thành công sẽ phụ thuộc vào việc ca khúc được phát sóng nhiều hay ít.
"Âm nhạc là phương tiện mang tính đại chúng và có thể kết nối được với một dạng thính giả nghe nhạc nhất định ở khu vực đô thị. Nhưng Pakistan có sự phân hóa khá mạnh và một bộ phận dân cư lớn mà người ta muốn gây cảm tình nhờ thông điệp của bài hát lại làm việc hoặc sống ở vùng nông thôn" - Ali nói. Rasheed Safi, lãnh đạo của đài phát thanh Buraq Radio, một trong những đài lớn nhất vùng Tây Bắc, đã hoan nghênh nỗ lực của Cram. Tuy nhiên ông nói rằng giọng Pashto của cô còn chưa chuẩn, mang quá nhiều chất Afghansitan do cô học tiếng từ các thầy giáo Afghanistan sống ở Mỹ, và có thể khiến thính giả tắt đài không muốn nghe. Video ca nhạc của Cram có thể được xem ở địa chỉ vimeo.com/54387742./.
Linh Vũ (Vietnam+)
