Ngày 24/5, Nhật Bản và Trung Quốc đã lên tiếng phản đối mạnh mẽ kế hoạch của Bộ Thương mại Mỹ mở cuộc điều tra các hoạt động nhập khẩu ôtô để thu thập cơ sở pháp lý cho việc áp thuế nhập khẩu mặt hàng này.
Bộ trưởng Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản Hiroshige Seko cho rằng những mức thuế xem xét (có thể có tới 25%) sẽ làm hỗn loạn thị trường toàn cầu và đi ngược với các quy định của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).
Phát biểu trước báo giới tại Tokyo, ông Seko cho rằng sẽ thật đáng tiếc nếu biện pháp này được triển khai và đây sẽ trở thành một biện pháp hạn chế thương mại trên diện rộng có thể khiến thị trường thế giới rối loạn.
Đây là lần hiếm hoi một chính trị gia Nhật phản ứng mạnh mẽ trước các vấn đề liên quan đồng minh thân cận Mỹ. Sản xuất ôtô là ngành công nghiệp chủ đạo tại Nhật Bản. Trong đó, ôtô chở khách chiếm tới 30% lượng hàng hóa xuất khẩu của Nhật Bản sang thị trường Mỹ.
Tin tức về việc Mỹ mở cuộc điều tra vốn được coi là bước khởi đầu cho một quy trình nhằm tăng thuế nhập khẩu ôtô cũng ngay lập tức tác động tới tâm lý các nhà đầu tư vào ngành công nghiệp này tại Nhật Bản.
Cổ phiếu của một số hãng ôtô nổi tiếng của Nhật Bản như Honda giảm 2,81%, Toyota giảm 2,63% trong khi Nissan cũng giảm 1,62%.
[Trung Quốc đang cân nhắc giảm mạnh thuế nhập khẩu ôtô]
Trong khi đó, Trung Quốc, quốc gia gần đây đang nhắm tới Mỹ như một thị trường xuất khẩu ôtô tiềm năng, cũng khẳng định sẽ bảo vệ lợi ích của mình. Người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc Cao Phong cho biết Bắc Kinh phản đối việc lạm dụng điều khoản cho phép điều tra can thiệp hoạt động thương mại vì lý do an ninh quốc gia của Mỹ.
Điều này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới hệ thống thương mại đa phương và làm gián đoạn trật tự trao đổi thương mại quốc tế thông thường.
Theo ông, Trung Quốc sẽ giám sát chặt chẽ diễn biến vụ việc đồng thời đánh giá những ảnh hưởng có thể xảy ra để có biện pháp kịp thời bảo vệ những lợi ích chính đáng của quốc gia này.
Trước đó, Bộ Thương mại Mỹ cho biết sẽ tiến hành một cuộc điều tra để làm căn cứ cho chính phủ nước này xem xét áp thuế đối với các sản phẩm ôtô nhập khẩu vì lý do an ninh quốc gia.
Phát biểu sau cuộc gặp Tổng thống Donald Trump, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross tuyên bố mở cuộc điều tra theo Điều 232 đối với hoạt động nhập khẩu ô tô và nếu có bằng chứng cho thấy hoạt động này đe dọa an ninh quốc gia thì đây sẽ là căn cứ pháp lý để Mỹ quyết định áp thuế nhập khẩu.
Báo Wall Street Journal cùng ngày đưa tin chính quyền của Tổng thống Donald Trump có thể sẽ đề xuất mức thuế nhập khẩu ô tô lên tới 25%. Giới phân tích nhận định việc Mỹ áp thuế nhập khẩu ôtô lên tới 25% sẽ là "đòn đau" với các nhà sản xuất ôtô châu Á vốn luôn coi Mỹ là thị trường chủ đạo./.