Các nhà khoa học về khí hậu đã rất ngạc nhiên khi những phát hiện mới nhất cho thấy nhiều hòn đảo ở Thái Bình Dương nằm ở vị trí thấp so với mực nước biển đã không hề chìm xuống như nhiều người vẫn nghĩ mà còn đang mở rộng ra.
Nghiên cứu trên được đăng tải trên tạp chí New Scientist, tập trung vào những thay đổi trên diện tích bề mặt của 27 hòn đảo ở trung tâm Thái Bình Dương trong thời gian từ 20-60 năm, dựa trên việc so sánh các bức ảnh chụp từ máy bay trước đây và các hình ảnh chụp từ vệ tinh.
Các đảo tại Tuvalu, Kiribati và Liên bang Micronesia nằm trong số những hòn đảo đang mở rộng do các bãi san hô bồi kết, sự cải tạo đất và lắng đọng trầm tích.
Thành viên của nhóm nghiên cứu, Phó giáo sư, Tiến sĩ Paul Kench, thuộc Đại học Auckland (New Zealand) cho biết, kết quả trên đang thách thức quan điểm cho rằng các đảo ở Thái Bình Dương đang chìm xuống do mực nước biển dâng lên gắn liền với hiện tượng thay đổi khí hậu.
Ông Kench khẳng định: "80% các hòn đảo mà chúng tôi xem xét vẫn giữ nguyên kích cỡ hoặc trên thực tế còn lớn hơn so với trước. Một vài đảo trong số các đảo này mở rộng diện tích một cách đột ngột, tới 20%. Hiện chúng tôi có bằng chứng cho thấy nền tảng vật chất của các đảo này sẽ vẫn ở nguyên đó trong vòng 100 năm tới."
Ông cho rằng sự phát triển của các hòn đảo có thể tiến kịp với sự dâng cao của mực nước biển. Lý do của hiện tượng này là các đảo nằm ở vị trí quá thấp so với mực nước biển nên các con sóng lớn có thể tràn qua bề mặt của đảo. Khi đó, cát, sạn, bùn... được vận chuyển từ bờ biển và các vỉa đá ngầm tới vị trí cao nhất của đảo, khiến cho đảo được nâng cao.
Tuy nhiên, Tiến sĩ Kench khẳng định điều đó không có nghĩa là sự thay đổi khí hậu không bộc lộ những mối đe dọa. Mặc dù đất vẫn còn ở đó nhưng chưa chắc đã có thể hỗ trợ sự cư trú của con người.
Giáo sư Barry Brook, thuộc Đại học Adelaide (Australia), bày tỏ kinh ngạc với những phát hiện này. Ông nói: "Mực nước biển rõ ràng đang dâng lên. Tôi cho rằng về ngắn hạn, nghiên cứu này cho biết con người có thêm thời gian để làm việc gì đó về vấn đề này hơn là chúng ta đã nhận định. Nhưng vấn đề then chốt là hiện tượng mực nước biển dâng có thể diễn ra với tốc độ nhanh hơn những gì mà chúng ta đã chứng kiến trong thế kỷ 20."
Tất cả giới khoa học đều đồng ý rằng hiện tượng nước biển dâng lên sẽ đe dọa nghiêm trọng đến kế sinh nhai của người dân các quốc đảo Tuvalu, Kirabati và Liên bang Micronesia./.
Nghiên cứu trên được đăng tải trên tạp chí New Scientist, tập trung vào những thay đổi trên diện tích bề mặt của 27 hòn đảo ở trung tâm Thái Bình Dương trong thời gian từ 20-60 năm, dựa trên việc so sánh các bức ảnh chụp từ máy bay trước đây và các hình ảnh chụp từ vệ tinh.
Các đảo tại Tuvalu, Kiribati và Liên bang Micronesia nằm trong số những hòn đảo đang mở rộng do các bãi san hô bồi kết, sự cải tạo đất và lắng đọng trầm tích.
Thành viên của nhóm nghiên cứu, Phó giáo sư, Tiến sĩ Paul Kench, thuộc Đại học Auckland (New Zealand) cho biết, kết quả trên đang thách thức quan điểm cho rằng các đảo ở Thái Bình Dương đang chìm xuống do mực nước biển dâng lên gắn liền với hiện tượng thay đổi khí hậu.
Ông Kench khẳng định: "80% các hòn đảo mà chúng tôi xem xét vẫn giữ nguyên kích cỡ hoặc trên thực tế còn lớn hơn so với trước. Một vài đảo trong số các đảo này mở rộng diện tích một cách đột ngột, tới 20%. Hiện chúng tôi có bằng chứng cho thấy nền tảng vật chất của các đảo này sẽ vẫn ở nguyên đó trong vòng 100 năm tới."
Ông cho rằng sự phát triển của các hòn đảo có thể tiến kịp với sự dâng cao của mực nước biển. Lý do của hiện tượng này là các đảo nằm ở vị trí quá thấp so với mực nước biển nên các con sóng lớn có thể tràn qua bề mặt của đảo. Khi đó, cát, sạn, bùn... được vận chuyển từ bờ biển và các vỉa đá ngầm tới vị trí cao nhất của đảo, khiến cho đảo được nâng cao.
Tuy nhiên, Tiến sĩ Kench khẳng định điều đó không có nghĩa là sự thay đổi khí hậu không bộc lộ những mối đe dọa. Mặc dù đất vẫn còn ở đó nhưng chưa chắc đã có thể hỗ trợ sự cư trú của con người.
Giáo sư Barry Brook, thuộc Đại học Adelaide (Australia), bày tỏ kinh ngạc với những phát hiện này. Ông nói: "Mực nước biển rõ ràng đang dâng lên. Tôi cho rằng về ngắn hạn, nghiên cứu này cho biết con người có thêm thời gian để làm việc gì đó về vấn đề này hơn là chúng ta đã nhận định. Nhưng vấn đề then chốt là hiện tượng mực nước biển dâng có thể diễn ra với tốc độ nhanh hơn những gì mà chúng ta đã chứng kiến trong thế kỷ 20."
Tất cả giới khoa học đều đồng ý rằng hiện tượng nước biển dâng lên sẽ đe dọa nghiêm trọng đến kế sinh nhai của người dân các quốc đảo Tuvalu, Kirabati và Liên bang Micronesia./.
Đoàn Hùng/Sydney (Vietnam+)