Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Việt Nam tại Liên bang Nga Nguyễn Thanh Sơn phát biểu tại buổi tiệc. (Ảnh: Duy Trinh/Vietnam+) Nhân kỷ niệm 65 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Liên bang Nga (30/1/1950 - 30/1/2015), hãng thông tấn Sputnik của Nga vừa có cuộc phỏng vấn Đại sứ Việt Nam tại Liên bang Nga Nguyễn Thanh Sơn, trong đó Đại sứ đã khái quát chặng đường 65 năm quan hệ giữa hai nước, cũng như đề cập tới những vấn đề thời sự trong quan hệ hợp tác hiện nay giữa Việt Nam và Liên bang Nga.
Đại sứ Nguyễn Thanh Sơn khẳng định tình hữu nghị giữa nhân dân Việt Nam và Liên Xô, sau nay là Nga, đã có bề dày nhiều thập kỷ, là chặng đường dài trải qua rất nhiều khó khăn gian khổ và thử thách. Khi nhân dân Việt Nam tiến hành hai cuộc kháng chiến chống xâm lược thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, nhân dân Liên Xô đã luôn kề vai sát cánh với nhân dân Việt Nam, sau đó giúp Việt Nam khôi phục và xây dựng đất nước bằng những hành động thiết thực.
Việt Nam không bao giờ quên sự giúp đỡ quý báu về vật chất, về con người mà Liên Xô và Nga đã dành cho Việt Nam trong các lĩnh vực kinh tế, khoa học, văn hóa, và đặc biệt là đào tạo các chuyên gia, công nhân kỹ thuật, thợ lành nghề, giúp cho đất nước Việt Nam có nền tảng khoa học kỹ thuật-công nghệ với đội ngũ những chuyên gia từng học tập rèn luyện ở Liên Xô và Nga.
Theo Đại sứ Nguyễn Thanh Sơn, quan hệ của Việt Nam và Liên bang Nga đã được đưa lên tầm cao mới đối tác chiến lược, đang ngày càng củng cố phát triển trở nên tốt đẹp, sâu sắc hơn nữa. Đó cũng là mong muốn của lãnh đạo và nhân dân Việt Nam qua nhiều thế hệ.
Đại sứ Nguyễn Thanh Sơn cho rằng lịch sử Việt Nam và Nga có nhiều điểm tương đồng. Quan hệ giữa Việt Nam và Nga chỉ có lợi ích chung, chưa bao giờ mâu thuẫn đối kháng, không bao giờ là kẻ thù và luôn là quan hệ thủy chung trong sáng.
Đề cập tới việc Việt Nam sẽ ký hiệp định tham gia khu vực thương mại tự do với Liên minh Hải quan (gồm Nga, Belarus, Kazakhstan, Armenia và Kyrgyzstan), Đại sứ Nguyễn Thanh Sơn nhấn mạnh thành lập Không gian thương mại tự do cùng với Liên minh Hải quan là vấn đề rất quan trọng đối với Việt Nam.
Chính phủ Nga rất mong muốn để Việt Nam trở thành thành viên của Liên minh, để Việt Nam là nước châu Á đầu tiên được hưởng những quyền lợi mà các nước thành viên tham gia Hiệp ước dành cho. FTA sẽ tạo điều kiện mở rộng cung cấp đến Nga các sản phẩm công nghiệp nhẹ và nông nghiệp-thực phẩm của Việt Nam mà đại đa số có thuế suất 0%, dành ưu đãi mang lợi ích lớn cho phép các doanh nghiệp Việt Nam củng cố chỗ đứng vững chắc trên thị trường Nga và toàn khu vực.
Nga cũng đang cần có thêm những người bạn, những đồng minh để đưa Liên minh phát triển toàn diện mang lại lợi ích rõ ràng cho mỗi nước thành viên.
Về một lĩnh vực hợp tác quan trọng khác là ky thuật quân sự, Đại sứ Nguyễn Thanh Sơn khẳng định Nga đã chứng tỏ là đối tác đáng tin cậy của Việt Nam trong lĩnh vực này. Có thể khẳng định Nga vẫn là đối tác truyền thống cung cấp các loại vũ khí cho Việt Nam.
Sau khi gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), Việt Nam bắt đầu đa phương hóa trong việc mua sắm các loại trang bị quân sự, nhưng Nga vẫn giữ vị trí bền vững trong lĩnh vực này. Như đã nhấn mạnh trong cuộc gặp giữa Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Nga Vladimir Putin, dù thế nào chăng nữa, Nga vẫn là bạn hàng đối tác chiến lược của Việt Nam và mục đích hợp tác kỹ thuật-quân sự của hai nước không thay đổi.
Đối với lĩnh vực hợp tác truyền thống giữa hai nước là dầu khí, Đại sứ Nguyễn Thanh Sơn cho rằng mặc dù sự sụt giảm đột ngột của giá dầu thế giới tác động rõ rệt đến nền kinh tế của nhiều quốc gia có ngành công nghiệp sản xuất dầu khí, trong đó có Nga. Thêm vào đó là chiến lược của Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) bao vây nhằm gây khó khăn cho nền kinh tế của Nga, tạo xung đột trong nội địa cũng như trên thị trường quốc tế trong lĩnh vực dầu khí.
Nhưng quyết sách của chính quyền Nga rất rõ ràng. Thực tế khẳng định nguồn lực trong nước của Nga đủ để đảm bảo nhu cầu, ổn định tình hình kinh tế cũng như cho thấy sức chịu đựng của đất nước trước thử thách. Việt Nam đánh giá cao tiềm năng của Nga, tin tưởng vào sức mạnh tinh thần của nhân dân Nga cộng với sự sáng suốt của ban lãnh đạo đưa nước Nga vượt qua khó khăn trong thời gian sớm nhất. Việt Nam sẽ duy trì hợp tác với Nga trong lĩnh vực khai thác sản xuất dầu khí.
Về sự tham gia của Nga trong dự án xây dựng nhà máy điện hạt nhân tại Việt Nam, Đại sứ Nguyễn Thanh Sơn cho biết đã thống nhất về địa điểm xây dựng nhà máy điện hạt nhân, nhưng hiện nay còn một số vấn đề cần được thảo luận thật chi tiết nhằm đảm bảo an toàn tối đa khi sử dụng lâu dài.
Việt Nam vẫn quyết tâm không có gì thay đổi trong việc lựa chọn Nga là đối tác đầu tư xây dựng nhà máy điện hạt nhân đầu tiên của đất nước. Hy vọng là thời gian sớm nhất sẽ có kết quả thẩm định để rồi hai bên thống nhất lộ trình thực tế và đi vào triển khai cụ thể.
Về cộng đồng người Việt tại Liên bang Nga, Đại sứ Nguyễn Thanh Sơn khẳng định Đại sứ quán Việt Nam sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng của Liên bang Nga để nâng cộng đồng người Việt ở Nga thành hình mẫu tuân thủ pháp luật của nước sở tại.
Đại sứ mong muốn để Trung tâm văn hóa-kinh doanh đa chức năng “Hà Nội” tại Moskva sẽ trở thành biểu tượng thực sự của tình hữu nghị Nga-Việt, nơi người dân Nga có dịp làm quen với những sản phẩm khác nhau của các doanh nghiệp Việt Nam, với nền y học phương Đông và nghệ thuật bản sắc Việt Nam.
Đại sứ cũng rất trông đợi sự xuất hiện của Trung tâm Nga tương tự tại Việt Nam, chẳng hạn như “Moskva” ở Hà Nội./.
