Tổng thống Mỹ Barack Obama ngày 25/1 đã hối thúc Quốc hội mở rộng Khu bảo tồn thiên nhiên hoang dã Bắc cực (ANWR) ở bang Alaska nhằm bảo tồn kỳ quan tuyệt vời này cho các thế hệ tương lai.
Theo phóng viên Thông tấn xã Việt Nam tại Washington, phát biểu trên truyền hình ngày 25/1, Tổng thống Obama cho biết đã chỉ đạo Bộ Nội địa Mỹ triển khai kế hoạch toàn diện để bảo vệ khu bảo tồn này.
Theo đó, cần mở rộng phạm vi cấm hoạt động khoan thăm dò dầu khí ở Khu bảo tồn thiên nhiên hoang dã Bắc cực thêm 5 triệu hécta, nâng tổng diện tích cần bảo vệ lên 8 triệu hécta.
Trong số 5 triệu hécta được đề nghị mở rộng kiểm soát có 566.000 hécta đồng bằng ven biển chạy dài từ rặng Brooks Range tới bờ biển Bắc cực có trữ lượng dầu mỏ lớn, nhưng đồng thời cũng là nơi sinh sống của loài gấu trắng Bắc cực và là nơi di trú của các đàn tuần lộc.
Khu bảo tồn thiên nhiên hoang dã Bắc cực là nơi sinh sống của nhiều loài động vật như gấu trắng Bắc cực, sói xám, tuần lộc, bò rừng, hơn 200 loài chim và 42 loài cá. Bộ trưởng Nội địa Sally Jewell nhấn mạnh: "Giống như khu Yosemite và Grand Canyon, Khu bảo tồn thiên nhiên hoang dã Bắc cực là một trong những tài sản quý giá của quốc gia và chúng ta có nghĩa vụ bảo tồn nơi này cho các thế hệ tương lai".
Tuy nhiên, đề xuất của Tổng thống Obama đã lập tức vấp phải sự chỉ trích từ các nghị sĩ đảng Cộng hòa và nhiều khả năng sẽ bị phản đối mạnh mẽ tại Quốc hội do phe Cộng hòa nắm toàn quyền kiểm soát.
Chủ tịch Ủy ban tài nguyên thiên nhiên và năng lượng Thượng viện, Thượng nghị sĩ bang Alaska Lisa Murkowski coi đề xuất của Nhà Trắng là hành động tấn công mang động cơ chính trị nhằm vào ngành công nghiệp dầu mỏ của Alaska. Cuối tuần trước, chính thượng nghị sĩ này đã giới thiệu một dự luật cho phép triển khai hoạt động sản xuất dầu mỏ bên trong Khu bảo tồn thiên nhiên hoang dã Bắc cực.
Thống đốc Alaska Bill Walker cũng tuyên bố sẽ xem xét "tăng cường các phương án" thăm dò và khai thác dầu mỏ ở bang này để phản đối đề xuất của chính quyền liên bang. Thượng nghị sĩ mới đắc cử của bang Alaska Dan Sullivan cho rằng kế hoạch của Tổng thống Obama sẽ tạo ra nguy cơ cho vấn đề an ninh năng lượng, đồng thời khẳng định sẽ phản đối mọi nỗ lực Alaska thành một công viên quốc gia lớn.
Theo ước tính của Cơ quan thăm dò địa chất Mỹ , khu vực duyên hải ở bang Alaska có trữ lượng 10,3 tỷ thùng dầu. Tuy nhiên, Bộ Nội vụ Mỹ đã khẳng định sẽ đưa một phần diện tích khu vực này vào diện cấm thăm dò và khai thác dầu. Bộ trên cũng đang xem xét bổ sung các hạn chế về khai thác dầu mỏ ở Khu bảo tồn thiên nhiên hoang dã Bắc cực.
Đây là động thái căng thẳng mới nhất giữa chính quyền của Tổng thống Obama với phe Cộng hòa trong vấn đề năng lượng. Trước đó, ngay sau khi đi vào hoạt động ngày 6/1, Quốc hội khóa 114 của Mỹ đã thông qua dự luật triển dự án Keystone XL vận chuyển dầu từ Canada tới các nhà máy lọc dầu ở miền Nam nước Mỹ. Tổng thống Obama lập tức tuyên bố ông sẽ phủ quyết dự luật này./.