Theo công văn của Tổng cục thủy lợi Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn vềviệc bảo đảm an toàn hồ chứa nước Từ Hiếu, tỉnh Yên Bái gửi Sở Nông nghiệp vàPhát triển Nông thôn tỉnh, tình trạng hư hỏng của đập chắn hồ chứa nước Từ Hiếukhá nghiêm trọng, có nguy cơ xảy ra mất an toàn công trình đầu mối trong mùa mưalũ.
Đập đang bị mối xâm hại khá nghiêm trọng tạo nên một số hố sụt mái thượng lưuđập; phạm vi đập phía vai phải, phần trên dưới đường bão hòa tương ứng với mựcnước dự trữ bình thường cốt 111m, khả năng cũng đã bị nhiều lỗ rỗng do tổ mốitạo thành.
Bên cạnh đó, phần mái hạ lưu đập phía trên đống đá tiêu nước đang bị thấm dochất lượng đất đắp đập không đảm bảo các chỉ tiêu thiết kế.
Nguyên nhân xảy ra tình trạng này là do năng lực của đơn vị quản lý, khaithác và bảo vệ công trình yếu; công trình không được duy tu bảo dưỡng thườngxuyên, không có cán bộ chuyên môn kỹ thuật phát hiện sửa chữa kịp thời. Hơn nữahệ thống công trình đã đưa vào sử dụng khá lâu (13 năm), nay đã xuống cấp cầnđại tu sửa chữa lớn.
Ngoài ra còn một số nguyên nhân khách quan khác như công trình đập nằm trongrừng có độ ẩm thích hợp để côn trùng mối phát triển làm xâm hại bờ đập và mộtphần do nước hồ có hợp chất ăn mòn vật liệu xây dựng và kim loại.
Để đảm bảo an toàn cho công trình thủy lợi Từ Hiếu và dân cư vùng hạ du, Tổng cục thủy lợi đã yêu cầu sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Yên Bái phảixử lý ngay các vị trí lún sụt ở mái thượng lưu đập; làm tầng lọc ngược tại vùngthấm ở mái hạ lưu; xử lý mối ở phần đập bị xâm hại; phát quang cây cỏ toàn bộthân đập để theo dõi diễn biến xâm hại của mối và những diễn biến bất thườngkhác.
Tỉnh phải xây dựng phương án phòng chống lụt bão cho hồ chứa, trong đó đảmbảo an toàn cho dân cư và có phương án di dân khi có nguy cơ xảy ra sự cố; đồngthời tổ chức tốt công tác trực ban, thường xuyên kiểm tra công trình để kịp thờiphát hiện và xử lý ngay những diễn biến bất thường xảy ra và chuẩn bị đầy đủ vậttư, vật liệu, nhân lực để ứng cứu công trình khi có sự cố xảy ra.
Bên cạnh đó, Tổng cục thủy lợi còn yêu cầu Sở Nông nghiệp và Phát triển Nôngthôn tỉnh Yên Bái xây dựng phương án cấp nước để chủ động hạ thấp mực nước hồ vàbáo cáo Ủy ban Nhân dân tỉnh xem xét phê duyệt.
Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Yên Bái đã và đang tiến hành cácbiện pháp do Tổng cục thủy lợi yêu cầu trong phạm vi trách nhiệm của mình, đồngthời yêu cầu chính quyền huyện Lục Yên, Ban Quản lý công trình thủy lợi Từ Hiếuthực hiện tốt nhiệm vụ chức năng của mình trong công tác phòng chống lụt bãocông trình thủy lợi này. Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Yên Bái đãbáo cáo tỉnh để có giải pháp lâu dài là lập phương án sửa chữa tổng thể của cảhệ thống thủy lợi Từ Hiếu.
Công trình thủy lợi Từ Hiếu do Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn là chủđầu tư và bàn giao đưa vào sử dụng năm 1999. Đây là công trình cấp III, diệntích lưu vực 9,0 km2 có dung tích toàn bộ là 2,853 triệu m3 nước, dung tích hữuích là 2,707 triệu m3 nước; đập đất dài 113,6m, đập đất đồng chất cao 22,45m.
Công trình gồm 3 hồ chứa nước và hệ thống kênh mương dẫn nước với năng lựctưới tiêu cho 660 ha ruộng 2 vụ của các xã Mường Lai, Vĩnh Lạc và Minh Tiến,huyện Lục Yên./.
Đức Tưởng (TTXVN)