Thanh tra Chính phủ vừa ban hành Thông báo kết luận thanh tra đối với một số dự án có khó khăn, vướng mắc tại Bộ Giáo dục và Đào tạo; Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.
Trong đó có các: Dự án đầu tư xây dựng Phân hiệu Kiên Giang, Trường Đại học Nha Trang, Dự án đầu tư xây dựng hoàn thiện Trường Đại học Tây Bắc...
Nhiều vi phạm tại Dự án Phân hiệu Kiên Giang, Đại học Nha Trang
Theo kết luận thanh tra Dự án đầu tư xây dựng Phân hiệu Kiên Giang, Trường Đại học Nha Trang, sau khi Dự án được phê duyệt, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Trường Đại học Nha Trang và Trường Đại học Kiên Giang đã có nhiều cố gắng trong việc tổ chức triển khai thực hiện. Tuy nhiên, quá trình thực hiện Dự án kéo dài hơn rất nhiều so với kế hoạch ban đầu.
Thời gian thực hiện theo quyết định phê duyệt là 7 năm (2008-2015) nhưng phải điều chỉnh, gia hạn lên tới 14 năm (2008-2022).
Đến hết năm 2022, Dự án đã giải ngân 1.097,7 tỷ đồng, đạt 89,74% tổng mức đầu tư. Giá trị khối lượng hoàn thành được nghiệm thu là 1.153,5 tỷ đồng, tương đương 94,3% tổng mức đầu tư.
Dự án đã hoàn thành, nghiệm thu và đưa vào sử dụng 14 công trình; một số công trình còn lại phải dừng triển khai theo Văn bản số 3111 ngày 19/7/2022 của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Mặc dù đạt tỷ lệ giải ngân và khối lượng hoàn thành cao, Dự án vẫn không thể hoàn tất đúng tiến độ, phát sinh nhiều tồn tại, vi phạm nghiêm trọng trong quá trình quản lý, thực hiện.
Thanh tra Chính phủ xác định khó khăn lớn nhất của Dự án là tình trạng nợ đọng xây dựng cơ bản phát sinh trong quá trình thực hiện, bao gồm cả nợ trước và sau ngày 1/1/2015, đến nay vẫn chưa được xử lý dứt điểm.
Trong khi đó, thời gian thực hiện Dự án đã kết thúc vào năm 2022 và toàn bộ vốn trung hạn giai đoạn 2021-2025 đã được cấp hết. Việc phát sinh nợ đọng trong bối cảnh không còn nguồn vốn trung hạn đã đẩy Dự án vào tình trạng bế tắc về tài chính.
Bên cạnh đó, Thanh tra Chính phủ chỉ rõ nhiều vi phạm trong công tác lập, thẩm định và phê duyệt Dự án. Việc lập và phê duyệt Dự án có nội dung không đúng quy định làm tăng tổng mức đầu tư hơn 169,3 tỷ đồng, trong đó riêng chi phí dự phòng do trượt giá tăng tới 165,3 tỷ đồng.
Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ xác định có 10/17 hợp đồng thi công xây lắp, chiếm 73,8% tổng giá trị hợp đồng, bị chậm tiến độ từ 5 đến 43 tháng.
Về bố trí vốn, Thanh tra Chính phủ kết luận Bộ Giáo dục và Đào tạo nhiều năm bố trí vốn cho Dự án thấp hơn giá trị khối lượng hoàn thành, bố trí vốn dàn trải, không thực hiện đầy đủ trách nhiệm của người quyết định đầu tư.
Hệ quả là Dự án chậm tiến độ nghiêm trọng, phát sinh nợ đọng xây dựng cơ bản khoảng 54,63 tỷ đồng tính đến ngày 1/7/2025, vi phạm Chỉ thị số 07/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Thanh tra Chính phủ đánh giá đây là nguyên nhân lớn nhất gây chậm tiến độ và lãng phí, với giá trị tạm tính khoảng 99,68 tỷ đồng.
Từ kết luận thanh tra, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức kiểm điểm, xử lý nghiêm trách nhiệm của Bộ trưởng, Thứ trưởng được phân công phụ trách Dự án qua các thời kỳ.
Bộ Giáo dục và Đào tạo khẩn trương xử lý nợ đọng xây dựng cơ bản, sớm hoàn thành Dự án; tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với các đơn vị chức năng, lãnh đạo Đại học Nha Trang, Đại học Kiên Giang, Ban Quản lý dự án và cá nhân liên quan.
Đại học Tây Bắc thiếu trách nhiệm trong quản lý, thực hiện dự án đầu tư
Đối với Dự án đầu tư xây dựng hoàn thiện Trường Đại học Tây Bắc, theo Thanh tra Chính phủ, trên cơ sở hồ sơ, tài liệu do Bộ Giáo dục và Đào tạo, Ủy ban Nhân dân tỉnh Sơn La, Đại học Tây Bắc cung cấp, kết quả thanh tra cho thấy còn có một số thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm trong việc lập, phê duyệt dự án, phê duyệt điều chỉnh thời gian thực hiện dự án; về tiến độ thực hiện hợp đồng tư vấn thiết kế, thi công xây lắp; về kết quả giải phóng mặt bằng; về bố trí vốn, giải ngân, nợ đọng xây dựng cơ bản.
Thanh tra Chính phủ cho biết sau khi dự án được phê duyệt, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Đại học Tây Bắc đã cố gắng tập trung triển khai thực hiện dự án; thời gian thực hiện dự án ban đầu là 7 năm (2004-2010) phải gia hạn điều chỉnh thời gian thực hiện lên 20 năm (2004-2023).
Đến hết năm 2023, dự án đã giải ngân 533,72 tỷ đồng tương đương 85,05% tổng mức đầu tư, giá trị khối lượng hoàn thành nghiệm thu 547,118 tỷ đồng tương đương 87,19% tổng mức đầu tư, đã khởi công xây dựng được 21/25 công trình, 4 công trình chưa khởi công thực hiện, khối lượng giải phóng mặt bằng mới đạt 44,8% so với diện tích điều chỉnh theo quy hoạch.
“Khó khăn, vướng mắc chính của dự án là giải phóng mặt bằng chậm, kết quả bồi thường giải phóng mặt bằng thấp; để xảy ra nợ đọng xây dựng cơ bản trong quá trình thực hiện dự án (bao gồm cả trước và từ ngày 1/1/2015) đến nay chưa xử lý được. Trong khi đó, thời gian thực hiện dự án đến hết năm 2023, tổng vốn trung hạn giai đoạn 2021-2025 của dự án đã được cấp hết (giá trị giải ngân đạt 85,05% tổng mức đầu tư),” Thanh tra Chính phủ nêu rõ.
Nguyên nhân của các khó khăn, vướng mắc, các thiếu sót, vi phạm, theo Thanh tra Chính phủ, chủ yếu là do Đại học Tây Bắc thiếu trách nhiệm trong công tác quản lý, thực hiện dự án đầu tư; Bộ Giáo dục và Đào tạo thiếu trách nhiệm trong việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ của người quyết định đầu tư, buông lỏng công tác theo dõi, kiểm tra, giám sát, đánh giá dự án đầu tư.
Từ kết quả thanh tra, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức kiểm điểm trách nhiệm và có hình thức xử lý nghiêm trách nhiệm theo quy định của pháp luật đối với Bộ trưởng, Thứ trưởng được phân công phụ trách Dự án Đầu tư xây dựng hoàn thiện Trường Đại học Tây Bắc (theo từng thời kỳ) liên quan đến các vi phạm nêu trong kết luận thanh tra, báo cáo Thủ tướng Chính phủ; chỉ đạo Ủy ban Nhân dân tỉnh Sơn La tổ chức kiểm điểm trách nhiệm và có hình thức xử lý nghiêm trách nhiệm theo quy định của pháp luật đối với Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh được phân công phụ trách Dự án đầu tư xây dụng công trình Ký túc xá sinh viên Trường Đại học Tây Bắc liên quan đến vi phạm, báo cáo Thủ tướng Chính phủ./.
Bộ Giáo dục lên tiếng về vụ bằng đại học nước ngoài không được công nhận
Theo Cục Quản lý chất lượng-Bộ Giáo dục và Đào tạo, văn bằng trình độ đại học do Trường Đại học Liverpool John Moores cấp cho các học viên chưa đủ điều kiện để được công nhận theo quy định hiện hành.
