Theo một báo cáo vừa gửi Bộ Tài chính, Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, trong vòng 10 năm từ 2010-2020, nhu cầu về vốn đầu tư phát triển hạ tầng đô thị của thành phố là khoảng 30-35 tỷ USD, bình quân mỗi năm cần 3-3,5 tỷ USD, tương đương 60.000-70.000 tỷ đồng.
Với vai trò là một trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa, là cửa ngõ giao thông quan trọng của các tỉnh thành phía Nam, từ nhiều năm qua, hạ tầng kỹ thuật và kể cả hạ tầng xã hội của Thành phố Hồ Chí Minh không chỉ phục vụ cho nhân dân thành phố mà còn đảm nhiệm vai trò phục vụ cho một bộ phận nhân dân các tỉnh thành lân cận.
Theo Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, để đảm bảo duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế (GDP) ổn định, thành phố cần một lượng vốn đầu tư rất lớn. Đặc biệt, về nhu cầu vốn đầu tư phát triển hạ tầng đô thị, chỉ tính riêng hệ thống giao thông trên địa bàn thành phố theo Quyết định số 568/QĐ-TTg ngày 08 tháng 4 năm 2013 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch phát triển giao thông vận tải Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2020 và tầm nhìn sau năm 2020 (thay thế Quyết định 101/QĐ-TTg ngày 22 tháng 01 năm 2007), từ năm 2010 đến năm 2020 cần 20 tỷ USD. Nếu tính cả quy hoạch hệ thống cấp nước sạch, tiêu thoát nước, chống ngập úng trên địa bàn thành phố… thì trong vòng 10 năm 2010-2020, nhu cầu vốn khoảng từ 30-35 tỷ USD, bình quân mỗi năm cần 3-3,5 tỷ USD.
Từ năm 2012 đến 2020, thành phố cần khoảng 105.536 tỷ đồng để xây dựng hạ tầng giao thông bằng hình thức BOT, BT, BTO…, trung bình mỗi năm cần 11.726 tỷ đồng. Trong giai đoạn 2012 – 2015, sẽ có 21 dự án được khởi công với tổng vốn khoảng 30.589 tỷ đồng, gồm bãi đậu xe ngầm Công viên Lê Văn Tám, sân khấu Trống Đồng, Công viên Tao Đàn, cầu Sài Gòn 2, cầu Thủ Thiêm 2, đường nối từ đường Nguyễn Duy Trinh vào Khu công nghiệp Phú Hữu, đường song hành Hà Huy Giáp, cầu Rạch Chiếc trên Vành đai Đông, đường nối từ cầu Rạch Chiếc đến nút giao Bình Thái, đường nối nút giao Bình Thái - ngã ba Linh Đông, ngã ba Linh Đông - Quốc lộ 1A, cầu Vàm Thuật và đường Vườn Lài, 4 tuyến đường trên cao, xe điện mặt đất số 1.
Theo Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, trong những năm qua, mặc dù thành phố đã có rất nhiều nỗ lực, tìm mọi phương thức huy động các nguồn vốn cho đầu tư phát triển, nhưng vẫn không thể đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế và cải thiện dân sinh. Việc triển khai, nhân rộng các hình thức đầu tư BT, BOT, BTO đã mang lại kết quả bước đầu nhưng hiện nay các hình thức đầu tư này cũng đã bão hòa do thành phố ngày càng khan hiếm quỹ đất sạch và cũng không thể đặt quá nhiều trạm thu phí trên địa bàn. Hơn nữa, khung giá thu phí theo quy định không còn phù hợp với thực tế, khó thu hút đầu tư, đặc biệt là đối với các dự án hạ tầng giao thông lớn, trọng điểm; ngân sách thành phố không thể trả nổi cho nhà đầu tư đối với những dự án BT trả bằng tiền.
Thành phố phải tập trung phấn đấu thu đạt và vượt dự toán được giao, khai thác các khoản thu từ nhà, đất…; đồng thời, phải tăng cường huy động bằng nhiều hình thức như phát hành trái phiếu chính quyền địa phương, tạm ứng vốn nhàn rỗi của Kho bạc Nhà nước để đáp ứng yêu cầu phát triển hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội ngày càng trở nên hết sức bức xúc và cấp bách.
Trước nhu cầu vốn lớn cho hạ tầng nêu trên, Thành phố Hồ Chí Minh kiến nghị, Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư tiếp tục hỗ trợ thành phố trong việc vận động nguồn ODA tài trợ cho các dự án ưu tiên đầu tư vào lĩnh vực phát triển cơ sở hạ tầng, giao thông có quy mô lớn như dự án đầu tư xây dựng tuyến Metro số 5 và dự án đầu tư xây dựng Nhà ga trung tâm Bến Thành, sớm trình Thủ tướng Chính phủ xem xét phê duyệt Danh mục tài trợ ODA đối với các dự án Vệ sinh môi trường thành phố - giai đoạn 2, dự án Phát triển giao thông xanh Thành phố Hồ Chí Minh, dự án Phát triển giao thông đô thị bền vững cho tuyến tàu điện ngầm số 2.
Đồng thời, xem xét điều chỉnh các quy định nhằm thực hiện hài hòa thủ tục giữa quy định của Việt Nam và chính sách của nhà tài trợ (chủ yếu là những vấn đề cụ thể trong các quy định về nghiệm thu kỹ thuật và giải ngân)./.
Với vai trò là một trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa, là cửa ngõ giao thông quan trọng của các tỉnh thành phía Nam, từ nhiều năm qua, hạ tầng kỹ thuật và kể cả hạ tầng xã hội của Thành phố Hồ Chí Minh không chỉ phục vụ cho nhân dân thành phố mà còn đảm nhiệm vai trò phục vụ cho một bộ phận nhân dân các tỉnh thành lân cận.
Theo Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, để đảm bảo duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế (GDP) ổn định, thành phố cần một lượng vốn đầu tư rất lớn. Đặc biệt, về nhu cầu vốn đầu tư phát triển hạ tầng đô thị, chỉ tính riêng hệ thống giao thông trên địa bàn thành phố theo Quyết định số 568/QĐ-TTg ngày 08 tháng 4 năm 2013 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch phát triển giao thông vận tải Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2020 và tầm nhìn sau năm 2020 (thay thế Quyết định 101/QĐ-TTg ngày 22 tháng 01 năm 2007), từ năm 2010 đến năm 2020 cần 20 tỷ USD. Nếu tính cả quy hoạch hệ thống cấp nước sạch, tiêu thoát nước, chống ngập úng trên địa bàn thành phố… thì trong vòng 10 năm 2010-2020, nhu cầu vốn khoảng từ 30-35 tỷ USD, bình quân mỗi năm cần 3-3,5 tỷ USD.
Từ năm 2012 đến 2020, thành phố cần khoảng 105.536 tỷ đồng để xây dựng hạ tầng giao thông bằng hình thức BOT, BT, BTO…, trung bình mỗi năm cần 11.726 tỷ đồng. Trong giai đoạn 2012 – 2015, sẽ có 21 dự án được khởi công với tổng vốn khoảng 30.589 tỷ đồng, gồm bãi đậu xe ngầm Công viên Lê Văn Tám, sân khấu Trống Đồng, Công viên Tao Đàn, cầu Sài Gòn 2, cầu Thủ Thiêm 2, đường nối từ đường Nguyễn Duy Trinh vào Khu công nghiệp Phú Hữu, đường song hành Hà Huy Giáp, cầu Rạch Chiếc trên Vành đai Đông, đường nối từ cầu Rạch Chiếc đến nút giao Bình Thái, đường nối nút giao Bình Thái - ngã ba Linh Đông, ngã ba Linh Đông - Quốc lộ 1A, cầu Vàm Thuật và đường Vườn Lài, 4 tuyến đường trên cao, xe điện mặt đất số 1.
Theo Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, trong những năm qua, mặc dù thành phố đã có rất nhiều nỗ lực, tìm mọi phương thức huy động các nguồn vốn cho đầu tư phát triển, nhưng vẫn không thể đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế và cải thiện dân sinh. Việc triển khai, nhân rộng các hình thức đầu tư BT, BOT, BTO đã mang lại kết quả bước đầu nhưng hiện nay các hình thức đầu tư này cũng đã bão hòa do thành phố ngày càng khan hiếm quỹ đất sạch và cũng không thể đặt quá nhiều trạm thu phí trên địa bàn. Hơn nữa, khung giá thu phí theo quy định không còn phù hợp với thực tế, khó thu hút đầu tư, đặc biệt là đối với các dự án hạ tầng giao thông lớn, trọng điểm; ngân sách thành phố không thể trả nổi cho nhà đầu tư đối với những dự án BT trả bằng tiền.
Thành phố phải tập trung phấn đấu thu đạt và vượt dự toán được giao, khai thác các khoản thu từ nhà, đất…; đồng thời, phải tăng cường huy động bằng nhiều hình thức như phát hành trái phiếu chính quyền địa phương, tạm ứng vốn nhàn rỗi của Kho bạc Nhà nước để đáp ứng yêu cầu phát triển hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội ngày càng trở nên hết sức bức xúc và cấp bách.
Trước nhu cầu vốn lớn cho hạ tầng nêu trên, Thành phố Hồ Chí Minh kiến nghị, Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư tiếp tục hỗ trợ thành phố trong việc vận động nguồn ODA tài trợ cho các dự án ưu tiên đầu tư vào lĩnh vực phát triển cơ sở hạ tầng, giao thông có quy mô lớn như dự án đầu tư xây dựng tuyến Metro số 5 và dự án đầu tư xây dựng Nhà ga trung tâm Bến Thành, sớm trình Thủ tướng Chính phủ xem xét phê duyệt Danh mục tài trợ ODA đối với các dự án Vệ sinh môi trường thành phố - giai đoạn 2, dự án Phát triển giao thông xanh Thành phố Hồ Chí Minh, dự án Phát triển giao thông đô thị bền vững cho tuyến tàu điện ngầm số 2.
Đồng thời, xem xét điều chỉnh các quy định nhằm thực hiện hài hòa thủ tục giữa quy định của Việt Nam và chính sách của nhà tài trợ (chủ yếu là những vấn đề cụ thể trong các quy định về nghiệm thu kỹ thuật và giải ngân)./.
Hoàng Tuấn (Vietnam+)
