Bộ Công Thương thông tin về việc đảm bảo an toàn các thủy điện

Theo Bộ Công Thương, khi xả lũ, các hồ thủy điện đều phải có cảnh báo cho các khu dân cư ở hạ du, phối hợp chặt với địa phương trong việc thông báo cho người dân hạn chế xả lũ cho người dân hạ du.

Bộ Công Thương họp báo ngày 16/10. (Ảnh: Đức Duy/Vietnam+)

Tại phiên họp báo do Bộ Công Thương tổ chức chiều 16/10, ông Tô Xuân Bảo, Phó Cục trưởng Cục Kỹ thuật an toàn và môi trường công nghiệp, cho biết thời gian qua, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã chỉ đạo các việc đảm bảo an toàn hồ chứa.

Các hồ chứa đều đảm bảo an toàn

Cụ thể, thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội và Chính phủ về đảm bảo an toàn hồ chứa, Bộ Công Thương đã ban hành một loạt văn bản tập trung vào vấn đề đánh giá, yêu cầu các chủ đầu tư đảm bảo các vấn đề về an toàn hồ chứa.

Bên cạnh đó, Bộ Công Thương yêu cầu các Sở Công Thương trên địa bàn tổ chức các đoàn kiểm tra liên ngành. Qua báo cáo, các hồ thủy điện đang vận hành trong phạm vi cả nước đều đảm bảo an toàn theo quy định.

Liên quan đến vấn đề xả lũ, bộ cũng đã chỉ đạo các thủy điện có chức năng tham gia hoạt động điều tiết lũ. Tuy nhiên, đối với các hồ thủy điện nhỏ thường không có dung tích phòng lũ nên khi lũ từ thượng nguồn về, lũ sẽ tràn qua đập tràn về phía hạ du.

[Vụ sạt lở tại Thủy điện Rào Trăng 3: Tìm thấy thêm 1 thi thể công nhân]

Ông Bảo cho biết ở Việt Nam có 11 hồ chứa, đối với các hồ chứa có dung tích phòng lũ sẽ phải điều tiết lượng nước duy trì để đảm bảo phòng lũ. Khi có sự cố, các thủy điện phải báo cáo Ban chỉ huy phòng chống thiên tai của tỉnh và Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh để xin phép lệnh điều hành có xả, duy trì mực nước đón lũ để khi lũ về làm chậm, giảm lượng nước về phía hạ du.

Trong các đợt lũ, Bộ trưởng Bộ Công Thương đều ban hành công điện chỉ đạo điều hành các hồ chứa triển khai các giải pháp ứng phó mùa lũ, đảm bảo vận hành đúng quy trình được phê duyệt, đảm bảo an toàn hạ du. Khi xả lũ, các hồ thủy điện đều phải có cảnh báo cho các khu dân cư ở hạ du, phối hợp chặt với chính quyền địa phương trong việc thông báo cho người dân hạn chế xả lũ cho người dân hạ du.

“Ban chỉ huy phòng chống thiên tai của Bộ Công Thương hàng ngày cũng thường xuyên kết nối với cơ sở dữ liệu để thường xuyên theo dõi nguồn nước, mực nước về hồ để có điều hành cụ thể, báo cáo cho Ban chỉ huy phòng chống thiên tai để đảm bảo đúng quy trình, đảm bảo an toàn cho vùng hạ du,” ông Bảo nói.

Ông Tô Xuân Bảo thông tin về việc vận hành các hồ thủy điện. (Ảnh: Đức Duy/Vietnam+)

Về vận hành, rà soát hồ chứa đã đầy nước ở khu vực miền Bắc và miền Trung, trong đợt mưa 10 ngày vừa qua, khu vực này đã chịu ảnh hưởng của bão, gây ra đợt mưa rất lớn.

Theo Bộ Công Thương, từ ngày 5/10-12/10, tổng lượng mưa Hà Tĩnh và Bình Định, có nơi đạt 500mm; Quảng Bình có nơi 1.200mm; Quảng Trị có nơi 1.800mm; Đà Nẵng 1.200mm; Quảng Nam 1.400; Thừa Thiên Huế có nơi đạt 2.000mm.

Trong khi đó, theo thống kê cả mùa mưa ở Huế là 2.009 - 2.127mm, nhưng chỉ trong 1 tuần vừa qua, lượng mưa xấp xỉ bằng cả mùa mưa, gây ra lượng mưa lớn, ngập lụt nhiều vùng miền Trung, gây ảnh hưởng mạnh về người tài sản. Đây là điều xảy ra ngoài mong muốn.

Đáng chú ý, khu vực miền Trung địa hình dốc, mỏng, không có hồ lớn như Sơn La, Hòa Bình như khu vực phía Bắc. Ở đây chủ yếu là các hồ nhỏ, đập tràn, khi nước về tràn tự do. Một số hồ lớn như Sông Tranh, Quảng Trị, Bình Điền, A Vương… đều có dung tích phòng lũ như hồ Quảng Trị 30 triệu m3; hồ Bình Điền 150 triệu m3.

Với thực tế này, theo ông Bình, thời điểm này, các hồ trên đều phải duy trì một lượng nước nhất định để đề phòng chống lũ thượng nguồn về và giải cứu hạ du.

Tuy nhiên thời gian vừa rồi, do mưa lớn khiến mực nước hạ du dâng cao, Ban chỉ huy phòng chống lụt bão đã chỉ đạo các hồ chứa vừa xả lũ, vừa đảm bảo lượng nước thích hợp để đón lũ, từ đó giảm lũ. Quá trình xả nước này cũng ảnh hưởng ít nhiều đến việc khắc phục của nhân dân vùng hạ du khi mưa gây ra.

“Qua sự kiện vừa rồi, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục phối hợp các bộ, ngàn, địa phương để chỉ đạo, rà soát các vấn đề, nhất là ứng phó thiên tai, lường trước các tình huống xảy ra. Bên cạnh đó, tiếp tục hoàn thiện cơ sở dữ liệu hồ chứa, 1 công cụ giám sát các hồ để giám sát chặt quá trình vận hành,” ông Tô Xuân Bảo cho hay.

Không bổ sung các dự án thủy điện nhỏ

Thông tin thêm, ông Đỗ Đức Quân, Phó Cục trưởng Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo, cho biết thực hiện Nghị quyết 62/2013/QH13 của Quốc hội và Nghị quyết 11/NQ-CP của Chính phủ ban hành chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 62 của Quốc hội về tăng cường công tác quản lý quy hoạch, đầu tư xây dựng, vận hành khai thác công trình thủy điện, Bộ Công Thương đã cùng các tỉnh, địa phương rà soát hàng loạt dự án ảnh hưởng đến môi trường, ảnh hưởng nhiều đến xã hội và rừng.

Kể từ năm 2016 đến nay, sau khi có Chỉ thị 13 của Ban bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng và các chương trình Chính phủ, tất cả các dự án nhỏ liên quan đến rừng tự nhiên đều không được bổ sung quy hoạch.

Vì vậy, theo ông Quân, tất cả các dự án bổ sung đều được kiểm tra rất kỹ các vấn đề liên quan đến rừng, đất.

“Trước đây nếu như chiếm đất 4-5ha thì từ năm 2016 đến nay, không có dự án thủy điện nào chiếm rừng tự nhiên. Còn các dự án rừng trồng, các dự án thủy điện chỉ chiếm bình quân 2 ha/MW điện. Các nhà đầu tư, tỉnh địa phương sau khi có chỉ đạo đã nhân thức tốt để hạn chế tối đa diện tích đất rừng sử dụng. Bộ Công Thương cũng chỉ đạo các địa phương từ năm 2017 đến nay không có dự án điện nào dưới 30 MW được bổ sung quy hoạch,” ông Quân cho hay.

Cũng theo ông Quân, đối với thủy điện Rào Trăng 3 trước đây chiếm một phần dự án rừng tự nhiên, sau đó đã chuyển các tấm chắn bằng hầm... Tuy nhiên, từ năm 2016, các dự án liên quan đất rừng tự nhiên đều phải báo cáo Chính phủ, được Chính phủ đồng ý mới triển khai.

Đối với vấn đề cảnh báo các dự án thủy điện, trước đây, Bộ Tài nguyên và Môi trường có cảnh báo là các dự án thủy điện sẽ có tác động như bồi lắng, cản trở dòng chảy thì phải xem xét trước khi quy hoạch. Riêng ở Huế có rủi ro lớn về chất đất.

Bên cạnh đó, ở đây có lượng mưa lớn nhất cả nước. Đơn cử chỉ trong gần 1 tuần từ 6-12/10, Huế đã có mưa lớn, bình quân từ 1.500 - 2.000mm. Nhiều nơi khác lượng mưa còn lớn hơn như A Lưới 2.200mm; Bạch Mã 2.600mm, cùng các rủi ro về chất đất nên đã gây ra tai nạn nghiêm trọng về rừng.

“Thời gian vừa qua, khi xảy ra sự cố, Bộ Công Thương đã kịp thời cử cán bộ trực tiếp vào hiện trường, nhanh chóng báo cáo các thông tin dự án, thông tin hiện trường từ dự án với Bộ Công Thương, báo cáo Chính phủ để có sự chi đạo điều hành và xử lý kịp thời, nhanh nhất,” ông Đỗ Đức Quân chia sẻ./.

(Vietnam+)