Các công ty năng lượng quốc doanh Trung Quốc đang phải vật lộn để làm ăn có lãi tại Canada một phần do các bộ luật di trú của Chính phủ Canada.
Phát biểu với báo giới, Tổng lãnh sự Trung Quốc tại thành phố Calgary là Wang Xinping cho biết các công ty năng lượng Trung Quốc muốn mang nhân viên của họ vào Canada để giảm chi phí hoạt động, nhưng việc Ottawa rất khó khăn trong cấp giấy phép khiến các công ty Trung Quốc khó triển khai những dự án của mình.
Do vậy, các nhà đầu tư Trung Quốc hầu như không thu được lợi nhuận tại Canada.
Trung Quốc đã đổ khoảng 30 tỷ USD vào ngành năng lượng Canada trong các năm 2005-2012. Nhưng một số dự án không có hiệu quả như mong muốn của Tập đoàn Hóa chất và dầu khí Trung Quốc (Sinopec Corp.), Tập đoàn Dầu khí Hải dương Trung Quốc (CNOOC Ltd.) và Tập đoàn Dầu khí Trung Quốc (PetroChina Co. Ltd).
Với việc giá dầu thô thế giới đã giảm 30% từ tháng Sáu đến nay, những công ty này đang mong muốn Ottawa mở cửa biên giới để giúp giảm bớt phần nào khó khăn của họ.
Ông Wang cho biết "việc xin giấy phép làm việc cho người lao động làm việc cho các doanh nghiệp Trung Quốc đầu tư ở Canada là rất khó khăn, trong khi giá thuê các chuyên gia kỹ thuật như các kỹ sư và giám đốc bậc trung tại tỉnh Alberta cao đến mức tăng thêm gánh nặng tài chính cho các công ty Trung Quốc."
Theo Wenran Jiang, một chuyên gia về Trung Quốc và cố vấn đặc biệt của Cơ quan năng lượng chính quyền tỉnh Alberta, năm 2010 Sinopec đã trả 4,65 tỷ USD để mua 9% cổ phần công ty Syncrude Canada Ltd.
Một năm sau, Sinopec lại mua công ty sản xuất dầu mỏ Daylight Energy Ltd. trong một hợp đồng trị giá 2,1 tỷ USD. Bất chấp việc đã chi ra hàng tỷ USD, Ottawa chỉ cấp cho Sinopec 15 thị thực làm việc.
Con số trên là không thể xác minh do Cơ quan công dân và di trú Canada (CIC) không công bố những thông tin như vậy. Cơ quan này cấm các công ty hoạt động tại Canada thuê người lao động nước ngoài, nếu công dân Canada có thể đảm nhiệm được công việc đó.
Bà Sonia Lesage, người phát ngôn của CIC cho biết đơn xin giấy phép làm việc được xem xét từng trường hợp, trên cơ sở các thực tế cụ thể mà người xin giấy phép đưa ra trong mỗi trường hợp.
Yêu cầu của Trung Quốc về những nhượng bộ liên quan đến di trú được đưa ra khi Bắc Kinh thừa nhận họ đã có một số sai lầm khi vội vã mua các tài sản dầu cát ở phía Bắc Alberta.
Dự án dầu cát Long Lake của công ty Nexen đang gặp nhiều khó khăn về công nghệ và địa lý.
Trung Quốc vẫn quan ngại về những quy định của Canada nhằm hạn chế khả năng của Trung Quốc vào ngành năng lượng.
Hợp đồng mua Nexen trị giá 15,1 tỷ USD của CNOOC năm 2012 đã khiến Thủ tướng Canada Stephen Harper thực hiện việc kiểm soát đầu tư vào Canada từ những doanh nghiệp quốc doanh nhất định.
Ông Harper đã ngăn cản các công ty này sở hữu hoàn toàn các dự án dầu cát. Các quan chức tỉnh Alberta hiện đang thúc giục chính phủ liên bang xem xét lại các hạn chế này, bởi vì cho đó là nguyên nhân chính khiến đầu tư nước ngoài vào ngành năng lượng của tỉnh này giảm mạnh./.