Trẻ em vui chơi ở Barcelona. (Nguồn: Lifestyle Barcelona) Nhiều thành phố trên thế giới đã và đang tìm kiếm các phương án để "biến" đô thị đông đúc và bận rộn trở thành những không gian phù hợp hơn cho sự phát triển của trẻ em, hướng tới xây dựng những xã hội lành mạnh và bình đẳng trong tương lai.
Theo Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF), có khoảng 30% trong tổng số 4 tỷ người sống tại các đô thị trên thế giới là trẻ em. Ước tính đến năm 2050, 70% số trẻ em trên thế giới sẽ tập trung tại các đô thị.
Các thành phố tăng trưởng nhanh trên toàn cầu hiện đang đứng trước áp lực bảo vệ trẻ em khỏi các sức ép của cuộc sống đô thị như tội phạm, giao thông, ô nhiễm, điều kiện sống chật chội và tách biệt xã hội.
UNICEF nhấn mạnh sự phát triển khỏe mạnh của trẻ em mang ý nghĩa quyết định đối với xã hội.
Tại nhiều thành phố, các chuyên gia hoạch định đô thị đã bắt đầu tìm kiếm các phương án để không gian thành phố trở thành khu vực sống tốt hơn cho sự phát triển trẻ em.
Tại Barcelona, Tây Ban Nha, chính quyền thành phố đang thúc đẩy một sáng kiến trị giá 20,7 triệu euro (23,9 triệu USD), vốn được khởi động từ năm 2015, để biến Barcelona thành một thành phố thân thiện hơn với trẻ em.
Theo dự án này, thành phố sẽ tạo ra thêm 89 không gian vui chơi mới cũng như nâng cấp 150 địa điểm đang hoạt động vào cuối năm tới. Mục tiêu là tạo ra thêm những điểm giải trí đa dạng cho trẻ em ở mọi lứa tuổi, cả những trẻ em tật nguyền.
Công ty kiến trúc Arup hoạt động tại nhiều nước cho rằng những thành phố đặt trẻ em ở trung tâm cần được thiết kế giảm giao thông và tăng những cơ sở hạ tầng như vỉa hè rộng hơn, các không gian vui chơi đa chức năng và những mô hình như hệ thống hạn chế lưu lượng giao thông tại một số khu vực dân cư nhất định đang được áp dụng ở Barcelona.
Singapore hồi năm ngoái đã bắt đầu thử nghiệm một mô hình bến xe buýt dành cho trẻ em. Bến xe này được thiết kế như một khu vui chơi nhỏ với xíchđu, tranh ảnh, sách thiếu nhi, vườn trên mái nhà cùng một hệ thống điện tử cung cấp sách, bản đồ điện tử cùng nhiều thông tin online hữu ích khác.
Nếu thành công, Chính phủ Singapore dự định mở rộng mô hình này trên toàn quốc.
Trong khi đó, một số thành phố khác đang bắt đầu đưa không gian tự nhiên và sân chơi tự do vào đô thị, sau khi xuất hiện những ý kiến chỉ trích cho rằng những sân chơi truyền thống cho trẻ em quá tập trung vào an toàn và sức khỏe, do đó hạn chế trí tưởng tượng và sức sáng tạo ở trẻ em do trẻ không được trải nghiệm và tự khám phá những thứ mới mẻ.
Một ví dụ là dự án "Sân chơi Tự nhiên" ở Rotterdam, Hà Lan, nơi trẻ em được trải nghiệm cuộc sống đồng quê như dựng lều, đốt lửa trại và xây hầm trú ẩn.
Tim Gill, một chuyên gia từng cố vấn cho thủ đô London về hoạch định đô thị thân thiện với trẻ em, việc cho trẻ em quyền tự do khám phá không chỉ mang lại lợi ích cho trẻ mà còn tạo ra tác động tích cực rộng rãi cho xã hội.
Ngoài ra, tạo điều kiện để trẻ em từ nhiều tầng lớp xã hội và bối cảnh khác nhau cùng nhau vui chơi cũng giúp giảm mâu thuẫn giai tầng trong tương lai, hướng tới phát triển những xã hội lành mạnh và không còn chia rẽ./.
