Ngày 28/1, các thanh sát viên hạt nhân của Liên hợp quốc đã lên đường tới Iran nhằm làm sáng tỏ những mối nghi ngờ về chương trình hạt nhân của nước này.
Phái đoàn thanh sát viên của Liên hợp quốc gồm 6 thành viên do ông Herman Nackaerts, Phó Giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) dẫn đầu, sẽ tìm cách gây sức ép để các quan chức Iran làm rõ ý định phát triển công nghệ hạt nhân của nước này.
Chuyến thăm này diễn ra ngay sau khi Iran lần đầu tiên kể từ năm 2008 tuyên bố sẵn sàng trở lại bàn đàm phán với phương Tây về chương trình hạt nhân của nước này.
Ông Nackaerts tuyên bố phái đoàn này sẽ tuân theo nghị quyết của Ban Giám đốc IAEA và giải quyết tất cả những vấn đề còn tồn tại, đồng thời yêu cầu Iran trả lời đầy đủ các câu hỏi của IAEA liên quan đến khía cạnh quân sự trong chương trình hạt nhân của nước này.
Tuy nhiên, các nhà ngoại giao phương Tây, những người thường cáo buộc Iran sử dụng đề xuất nối lại đối thoại như là một chiến thuật câu giờ trước sức ép của phương Tây, nói rằng họ nghi ngờ việc Tehran sẽ hợp tác cụ thể như những gì IAEA muốn.
Giới quan sát phương Tây nhận định Iran có thể đưa ra một số nhượng bộ hạn chế để giảm bớt áp lực của phương Tây. Kết quả của chuyến thăm này sẽ quyết định liệu Iran có đối mặt với các lệnh trừng phạt mới của quốc tế hay không, cũng như liệu có triển vọng nối lại các cuộc đàm phán giữa Tehran và các cường quốc hạt nhân liên quan đến chương trình hạt nhân của nước này hay không.
Trước đó, Iran đã đồng ý cho phép các thanh sát viên hạt nhân Liên hợp quốc thực hiện chuyến thăm tới Iran nhằm loại bỏ những cáo buộc liên quan tới chương trình vũ khí hạt nhân được cho là bí mật của nước này.
Chuyến thăm Iran lần này của các thanh sát viên IAEA diễn ra đúng vào thời điểm căng thăng gia tăng giữa Iran và phương Tây có thể dẫn tới một cuộc can thiệp quân sự của phương Tây nhằm vào quốc gia Hồi giào này. Hồi tháng 11 năm ngoái, IAEA đã công bố một báo cáo bày tỏ nghi ngờ hoạt động nghiên cứu và phát triển hạt nhân tại Iran có liên quan đến sản xuất vũ khí hạt nhân.
Các nước phương Tây đã sử dụng báo cáo của IAEA làm cái cớ để gây sức ép cũng như gia tăng các biện pháp trừng phạt nhằm vào ngành dầu mỏ của Iran. Tehran đã đáp lại các biện pháp trừng phạt vừa công bố của Liên minh châu Âu bằng tuyên bố có thể ngừng xuất khẩu dầu mỏ sang châu Âu vào tuần tới./.