Ngày 16/10, Văn phòng Thủ tướng Canada đã tuyên bố ông Stephen Harper sẽlên đường tới Brussels để gặp Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) José Manuel Barrosonhằm kết thúc việc thương thuyết Hiệp định thương mại và kinh tế toàn diện(CETA) Canada-EU.
Mặc dù các nhà quan sát đã dự đoán việc kết thúc tiến trình đàm phán kéodài bốn năm này trong năm nay, nhưng các vấn đề nông sản đã làm khó các nhàthương thuyết.
Các nguồn tin cho biết, sự đột phá cuối cùng diễn ra trong vài ngày qua,sau khi Canada đồng ý tăng gấp đôi hạn ngạch xuất khẩu phomát của EU để đổi lấyđường vào thị trường lớn hơn cho thịt bò và thịt lợn Canada.
Tin tức về sự thỏa hiệp này đã khiến hiệp hội đại diện cho những ngườinuôi bò sữa của Canada tức giận. Tổ chức này ước tính việc tăng hạn ngạch sẽ chophép EU tiếp cận 32% thị trường phomát Canada.
Tuy nhiên, chính phủ tuyên bố rằng, mặc dù việc tăng hạn ngạch sẽ cho phépkhoảng 13.500 tấn phomát được nhập khẩu vào Canada, nhưng chính phủ vẫn hỗ trợhệ thống quản lý nguồn cung của nước này, được thiết kế để bảo vệ những ngườisản xuất các sản phẩm sữa, trứng và gia cầm.
Một số tập đoàn nông nghiệp đang thổi phồng về những gì mà các nhà thươngthuyết có khả năng đạt được trong việc tiếp cận một trong những thị trường lớnvà giàu có nhất thế giới.
Kathleen Sullivan, Giám đốc điều hành của Liên minh thương mại nông sảnCanada, dự đoán rằng gói nông nghiệp có thể tăng kim ngạch xuất khẩu thịt bò vàthịt lợn thêm 1 tỷ USD/năm, với kim ngạch xuất khẩu trị giá khoảng 300 triệu USDcác mặt hàng thực phẩm khác như ngũ cốc, thực phẩm chế biến và xirô cây phong.
Mặc dù các nhà sản xuất thịt bò và thịt lợn Canada sẽ cần tạo ra đàn giasúc không chứa hormone để đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn của EU, nhưng Canada cókhả năng biến châu Âu thành một trong những thị trường hàng đầu cho thịt bòCanada và nằm trong số năm thị trường thịt lợn lớn nhất của Canada.
Các nguồn tin khác cho biết Ottawa cũng phải nhượng bộ việc kéo dài sự bảohộ sáng chế cho các loại thuốc có thương hiệu, sẽ trở thành một viên thuốc đắngcho các tỉnh Canada.
Mặc dù rất ít chi tiết được tiết lộ, nhưng người ta tin rằng những thayđổi đó sẽ kéo dài thời gian mà các công ty dược phẩm phải đợi trước khi họ cóthể được phép sản xuất các loại thuốc tương tự với giá rẻ hơn, có thể làm tăngchi phí thuốc men của các tỉnh và người tiêu dùng thêm hơn 1 tỷ USD/năm.
CETA Canada-EU cũng kêu gọi giảm thuế theo từng giai đoạn đối với việcnhập khẩu ôtô và cho phép các công ty châu Âu đấu thầu phần nào chương trình thumua của các tỉnh, ảnh hưởng đến các hợp đồng của các tỉnh và các thành phố.
Sau bốn năm thương thuyết, các nhóm doanh nghiệp vận động hành lang đanghoan nghênh việc kết thúc đàm phán.
John Manley, Chủ tịch Hội đồng giám đốc điều hành Canada cho biết: "Tại cảCanada và EU, CETA sẽ tạo ra việc làm, thúc đẩy đầu tư và tăng trưởng kinh tế.Hiệp định này là quan trọng bởi vì nó mở cửa thị trường cho các doanh nghiệp nhỏtìm cách xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ, đầu tư và thương mại hóa các công nghệmới tại châu Âu và các thị trường khác trên thế giới."
Đối với chính phủ của Thủ tướng Harper, việc hoàn thành một CETA được đasố người Canada ủng hộ sẽ là một thành tích lớn và có thể giúp đảng Bảo thủ rấtnhiều trong chiến dịch vận động bầu cử năm 2015.
Lâu nay, chính phủ Canada vẫn coi việc mở rộng thương mại khắp thế giớinhư một thành tố chính của chương trình hành động vì việc làm và sự phồn vinhcủa người dân Canada. Nhưng các nhà phân tích cũng lưu ý rằng tiến trình phêchuẩn CETA, đòi hỏi sự ủng hộ của các tỉnh của Canada và 28 thành viên EU sẽphải mất thêm hai năm nữa./.