Các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN nhấn mạnh tầm quan trọng của thực hiện đầy đủ DOC và cam kết hợp tác chặt chẽ để sớm đạt được COC thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982.
Việt Nam tái khẳng định quan điểm, lập trường chung của Việt Nam và ASEAN, nhấn mạnh tầm quan trọng của duy trì hòa bình, an ninh, ổn định, an toàn và tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông.
Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 56 đã thảo luận về tình hình ở Biển Đông và bày tỏ quan ngại về các hoạt động cải tạo đất, các sự cố nghiêm trọng trong khu vực.
Các nhà lãnh đạo ASEAN tái khẳng định sự cần thiết theo đuổi giải pháp hòa bình trong giải quyết các tranh chấp, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982.
Chuyên gia Trofimchuk nhấn mạnh lập trường kiên định và quan điểm giải quyết hòa bình các tranh chấp ở Biển Đông thông qua đàm phán của Việt Nam đã đáp ứng mục tiêu ổn định và an ninh ở Đông Nam Á.
Theo ông Veeramalla Anjaiah, trải qua 40 năm, UNCLOS 1982 đã chứng minh là một văn kiện quan trọng giải quyết tất cả các vấn đề liên quan đến hàng hải quốc tế.
Nhiều học giả quốc tế đánh giá rằng DOC là thành tựu quan trọng giữa ASEAN và Trung Quốc, cho thấy các bên có thể hợp tác để tìm kiếm tương đồng vì mục đích chung dù vẫn còn tồn tại nhiều khác biệt.
ASEAN và Trung Quốc hiện đang làm việc về bản dự thảo thứ hai của Bộ Quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC) sau khi đã hoàn thành bản dự thảo đầu tiên.
Thủ tướng Malaysia nhấn mạnh Malaysia, Việt Nam và Philippines nằm trong số những quốc gia chịu ảnh hưởng trực tiếp từ các chính sách của Trung Quốc, đặc biệt liên quan tới cái gọi là "đường 9 đoạn."
Phó Phát ngôn Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng nêu rõ việc Trung Quốc tiến hành tập trận ở khu vực quần đảo Hoàng Sa xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam, đi ngược lại tinh thần DOC.
Theo các chuyên gia tại hội thảo, trong số các quốc gia Đông Nam Á, Việt Nam nổi lên là một quốc gia đi đầu có trách nhiệm và đóng góp đáng kể cho sự phát triển của ASEAN.
Ngày 12/5, các nghị sỹ Hoa Kỳ khẳng định ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN, cam kết sẽ hỗ trợ để Hoa Kỳ tiếp tục tham gia tích cực, xây dựng và trách nhiệm vào hợp tác khu vực.
Malaysia khẳng định các vấn đề liên quan đến Biển Đông cần tiếp tục được quản lý một cách hài hòa và hợp lý thông qua đối thoại và đàm phán, dựa trên các nguyên tắc của luật pháp quốc tế.
EU phản đối mạnh mẽ mọi hành động đơn phương gây phương hại tới an ninh khu vực, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tất cả các bên tôn trọng tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông.
Nếu các nhà lãnh đạo ASEAN duy trì lập trường về vấn đề gai góc ở Biển Đông và có lập trường thống nhất đối với UNCLOS, COC và phán quyết của PCA năm 2016, đó sẽ là một hành động mang tính cách mạng.
Thủ tướng Campuchia Hun Sen nhấn mạnh tính cấp thiết của việc tăng cường các nỗ lực chung của ASEAN nhằm phục hồi tăng trưởng và hội nhập kinh tế, thông qua dòng chảy thương mại và đầu tư.
COC có thể cụ thể hóa các khía cạnh của trật tự quốc tế dựa trên luật lệ áp dụng cho Biển Đông và thiết lập các quy tắc, quy trình để quản lý căng thẳng trong thời gian chờ ngã ngũ những tranh chấp.
Phát biểu trong cuộc gặp Đại sứ Australia ngày 1/10, Phó Thủ tướng Campuchia Hor Namhong cho biết Biển Đông cần là "vùng biển hòa bình và an ninh," được đảm bảo tự do đi lại trên biển và trên không.
Ngày 8/8, Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF) lần thứ 28 đã ra Tuyên bố Chủ tịch, trong đó kêu gọi duy trì an ninh và tự do hàng hải tại Biển Đông, thúc đẩy đàm phán nhắm sớm ký kết COC.
Tại cuộc điện đàm, Hai Thủ tướng trao đổi và đạt được nhận thức chung về tầm quan trọng của mối quan hệ láng giềng hữu nghị truyền thống, đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Trung Quốc...
