Một phiên họp của Hạ viện Mỹ. (Nguồn: AFP) Theo trang mạng usatoday.com, sau khi nắm quyền kiểm soát Hạ viện Mỹ, đảng Dân chủ ngay lập tức thiết lập một hướng đi khác thông qua các quy tắc mới.
Các quy tắc mới này sẽ rất đa dạng, từ những thay đổi đáng khích lệ - chẳng hạn như cho phép những người theo các tôn giáo đội khăn trùm đầu đến Hạ viện - tới các quy tắc đạo đức cứng rắn hơn và điều chỉnh các thủ tục lập pháp để giúp tăng thuế dễ dàng hơn.
Nghị sỹ đảng Dân chủ Nancy Pelosi, người được bầu làm Chủ tịch Hạ viện, đã đảm bảo được số phiếu cần thiết bằng cách đồng ý với những thay đổi mà những nghị sỹ có quan điểm ôn hòa mong muốn nhằm khiến cho việc thông qua các dự luật được dễ dàng hơn từ sự ủng hộ của lưỡng đảng.
Tuy nhiên, những thay đổi này cũng phải hứng chịu sự phản đối từ một số thành viên tự do trong Hạ viện, những người cho rằng các quy tắc ngân sách mới sẽ khiến việc mở rộng các chương trình xã hội trở nên khó khăn hơn.
Dưới đây là một số thay đổi được đề xuất:
Khiến việc tăng thuế dễ dàng hơn những vẫn khó tăng chi tiêu
Nhiều nghị sỹ đảng Dân chủ muốn chấm dứt một quy tắc do đảng Cộng hòa (GOP) đề ra, yêu cầu sự ủng hộ của đa số 3/5 các thành viên Hạ viện để tăng thuế. Họ muốn điều chỉnh luật “chi tiêu tùy khả năng” - còn gọi là PAYGO -vốn yêu cầu cắt giảm thuế, hoặc các chương trình chi tiêu mới được bù đắp bằng các khoản thuế mới, hoặc cắt giảm chi tiêu. (GOP chỉ yêu cầu việc chi tiêu mới được bù đắp bằng các khoản thuế mới).
Một số nghị sỹ đảng Dân chủ cho biết họ sẽ bỏ phiếu chống lại toàn bộ đạo luật này, cho rằng PAYGO sẽ khiến đảng Dân chủ không thể mở rộng phạm vi chăm sóc sức khỏe và thực hiện các “khoản đầu tư quan trọng” khác cho giáo dục và cơ sở hạ tầng.
Marc Goldwein, phó Chủ tịch cấp cao và giám đốc chính sách của Ủy ban Trách nhiệm Ngân sách Liên bang, nói rằng nếu đảng Dân chủ muốn trả tiền cho những chương trình tnhư vậy bằng cách tăng thuế đối với người giàu hoặc các tập đoàn, như một số người đã đề xuất, PAYGO sẽ giúp họ làm điều đó.
Goldwein gọi những thay đổi luật ngân sách này là “hợp lý” nhưng chúng sẽ chỉ quan trọng nếu các nhà lập pháp tuân theo chúng, bởi theo ông, "họ có thể từ bỏ chúng bất cứ lúc nào".
Chống biến đổi khí hậu
Chống biến đổi khí hậu là một vấn đề mang tính chiến dịch đối với đảng Dân chủ trong năm 2018, và Pelosi đã phản ứng bằng cách thành lập lại một ban hội thẩm Hạ viện đặc biệt để làm rõ vấn đề này.
Ban hội thẩm lưỡng đảng gồm 15 thành viên, do nghị sỹ Kathy Castor đứng đầu, sẽ có ít nhất 6 thành viên đảng Cộng hòa và họ sẽ tham gia thảo luận đến ngày 31/3/2020 để đưa ra các khuyến nghị chính sách.
[Hạ viện Mỹ thông qua dự thảo chấm dứt việc đóng cửa chính phủ]
Ban hội thẩm cũng phải đối mặt với những hạn chế. Họ sẽ không có quyền đòi các tài liệu ra hầu tòa hoặc cung cấp bằng chứng. Họ cũng có thể bị cuốn vào một cuộc chiến với một số ủy ban quốc hội thường trực làm nhiệm vụ giám sát môi trường. Và họ sẽ phải đệ trình những khuyến nghị của mình tới các ủy ban quốc hội, nơi sẽ được phép quyết định xem có nên thực hiện các khuyến nghị đó hay không.
Cứng rắn về mặt đạo đức
Đề xuất của Hạ viện do phe Dân chủ kiểm soát sẽ củng cố một số quy tắc điều chỉnh hành vi của các thành viên - và có thể dẫn đến việc thắt chặt hơn nữa.
Các điều khoản chính bao gồm: Thứ nhất, yêu cầu các thành viên Hạ viện hoàn trả cho những người nộp thuế những khoản tiền từng là kết quả của nạn phân biệt đối xử dựa trên chủng tộc, tôn giáo, giới tính, nguồn gốc quốc gia hoặc khuyết tật. Sự thay đổi này là phản ứng nhằm phát giác rằng trong những năm gần đây, người nộp thuế đã phải chi trả hàng trăm ngàn USD để giải quyết các đòi hỏi đó. Thứ hai, yêu cầu tất cả các thành viên Hạ viện phải trải qua các khóa đào tạo đạo đức hàng năm. Thông thường, chỉ các thành viên mới mới được yêu cầu tham gia đào tạo đạo đức.
Bảo vệ đạo luật chăm sóc sức khỏe Obamacare
Những thay đổi cho phép đảng Dân chủ tham gia việc dàn xếp Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Giá cả phải chăng sau khi một thẩm phán liên bang ở Texas phán quyết luật chăm sóc sức khỏe mang tính bước ngoặt này là trái với hiến pháp.
Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump không ủng hộ nhiều phần của đạo luật, bao gồm việc bảo vệ những người dân đã có sẵn các bệnh tật. Một nhóm các bang thuộc phe Dân chủ và các nghị sỹ Dân chủ trong Quốc hội có kế hoạch kháng cáo phán quyết này.
Chống những thay đổi về tem thực phẩm
Sau khi đảng Cộng hòa thất bại trong việc ban hành phần mở rộng các yêu cầu công việc đối với người nhận tem thực phẩm ở Hạ viện hồi năm 2018, chính quyền Trump đã tuyên bố về kế hoạch thắt chặt các quy tắc. Các quy định mới của đảng Dân chủ sẽ yêu cầu Hạ viện tìm cách đáp ứng những thay đổi do chính quyền đề xuất.
Thúc đẩy, bảo vệ sự đa dạng
Các quy tắc mới cấm việc phân biệt đối xử dựa trên xu hướng tình dục hoặc nhận thức giới tính. Một Văn phòng về Đa dạng và Hòa nhập sẽ được thành lập để tăng tính đa dạng trong lực lượng lao động ở quốc hội.
Trung tâm nghiên cứu chính trị và kinh tế Mỹ, một tổ chức phi lợi nhuận cố gắng cải thiện tình trạng kinh tế xã hội và sự gắn kết của công dân người Mỹ gốc Phi, đã đưa ra một loạt báo cáo nhấn mạnh sự thiếu tính đa dạng (phân biệt đối xử) của các nhân viên quốc hội.
Cụ thể, một báo cáo công bố hồi mùa Thu 2018 cho biết trong số các phái đoàn quốc hội ở 6 tiểu bang của Mỹ, không một thượng nghị sỹ nào có nhân viên thân cận đi cùng là người da đen.
Cái tên nói lên điều gì?
Đảng Dân chủ muốn "tôn vinh cam kết của chúng tôi với người lao động bằng cách đưa từ ‘Lao động’ trở lại với cái tên Ủy ban Giáo dục và Lao động."
Trước đó, đảng Cộng hòa gọi hội đồng này là "Ủy ban Giáo dục và Lực lượng lao động."
Từ "chính phủ" cũng sẽ bị loại bỏ khỏi cái tên Ủy ban Cải cách Giám sát và Chính phủ. Thay đổi này nhằm nhấn mạnh rằng quyền tài phán của hội đồng điều tra sẽ bao gồm cả chính phủ và khu vực tư nhân.
Nghị sỹ Elijah Cummings, người sẽ giữ chức Chủ tịch ủy ban này, cho biết ông có kế hoạch nghiên cứu cuộc khủng hoảng thuốc giảm đau có tính gây nghiện opioid, chi phí thuốc theo toa và điều tra chính quyền Trump./.
