Xếp hạng Chính phủ điện tử của Việt Nam có thể cải thiện mạnh mẽ hơn nếu các bộ, ngành rà soát, chấn chỉnh lại đầu mối, phương thức cung cấp thông tin, đồng bộ hóa dữ liệu, tăng số lượng dịch vụ công trực tuyến.
Đây là những nội dung được thảo luận tại cuộc họp của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam với các bộ, ngành nhằm cải thiện thứ hạng Chính phủ điện tử của Việt Nam.
Theo bảng xếp hạng Chính phủ điện tử do Liên hợp quốc công bố năm 2016, Việt Nam đứng thứ 89/193 nước, trong đó ba chỉ số thành phần gồm dịch vụ công trực tuyến đứng thứ 74; hạ tầng viễn thông thứ 110; hạ tầng nhân lực thứ 127.
Báo cáo Chính phủ điện tử 2016 của Liên hợp quốc cho thấy ngày càng nhiều quốc gia cung cấp dịch vụ công trực tuyến thông qua một địa chỉ duy nhất. Tám nước có mức thu nhập trung bình thấp lọt vào nhóm 65 nước có chỉ số Chính phủ điện tử cao, một phần lớn là nhờ vào cải cách hành chính.
Các công nghệ mới như Big Data, IoT, GIS... trở thành các công cụ hữu hiệu để nâng cao hiệu quả cung cấp dịch vụ của các cơ quan công quyền. Mạng xã hội ngày càng trở thành phương tiện giao tiếp hiệu quả giữa cơ quan công quyền và người dân.
Những xu thế chính của Chính phủ điện tử trên thế giới là tích hợp, liên thông các dịch vụ công trực tuyến; dữ liệu mở; sự tham gia của người dân vào quản lý điều hành của cơ quan công quyền và các công nghệ số, đặc biệt là các công nghệ di động.
Đại diện các bộ, ngành đã tập trung phân tích những vấn đề liên quan đến từng chỉ số thành phần trong xếp hạng Chính phủ điện tử của Việt Nam. Đáng chú ý, nhiều số liệu các cơ quan Liên hợp quốc sử dụng để tính toán chỉ số Chính phủ điện tử của Việt Nam không được cập nhật hoặc không được cung cấp.
Điển hình, trong chỉ số Hạ tầng nhân lực có hai chỉ tiêu mới là số năm đi học kỳ vọng của trẻ em và số năm đi học trung bình của người lớn nhưng ngành giáo dục không có số liệu công bố.
Tương tự, trong chỉ số Hạ tầng viễn thông, nhiều số liệu về tỷ lệ người sử dụng Internet, số thuê bao điện thoại cố định/100 dân, thuê bao di động/100 dân, tỷ lệ băng rộng không dây, băng rộng cố định… đều cao hơn những số liệu được sử dụng trong bảng xếp hạng của Liên hợp quốc.
Phát biểu tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh các xếp hạng quốc tế liên quan trực tiếp đến năng lực cạnh tranh quốc gia, môi trường kinh doanh, Chính phủ điện tử, đổi mới sáng tạo là những lĩnh vực Thủ tướng Chính phủ quan tâm. Đây không chỉ là xếp hạng đơn thuần trong so sánh với các nước mà liên quan trực tiếp đến người dân, doanh nghiệp, đến tín nhiệm của quốc gia trong thu hút đầu tư, cạnh tranh của nền kinh tế, trong đàm phán các cam kết thương mại quốc tế. Tín nhiệm quốc tế cao thì chi phí vốn của cả quốc gia, doanh nghiệp đều giảm.
Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo khẩn trương tính toán để cập nhật ngay hai số liệu còn thiếu trong chỉ số về Hạ tầng nhân lực; phối hợp với Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội thống kê thời gian học nghề của người Việt Nam từ đó đưa ra số liệu chính xác, thống nhất.
Bộ Thông tin và Truyền thông cần xem xét, có văn bản chấn chỉnh, thống nhất đầu mối, cách cung cấp thông tin, hướng dẫn cụ thể những vấn đề liên quan đến cải thiện các chỉ số Chính phủ điện tử không chỉ trong ngành mà cả các bộ, ngành, địa phương khác.
Phó Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành đẩy nhanh hơn nữa việc triển khai các dịch vụ công trực tuyến, đặc biệt cần tham khảo kinh nghiệm những nước có dịch vụ công trực tuyến phát triển như Pháp, Singapore. Từ kinh nghiệm thuê dịch vụ công nghệ thông tin trong cung cấp dịch vụ công trực tuyến cấp phép xây dựng ở Bộ Xây dựng, Phó Thủ tướng gợi ý các bộ, ngành xem xét làm trước những dịch vụ có thu phí hoặc những dịch vụ mà nhờ ứng dụng công nghệ thông tin đã tiết kiệm được ngân sách, từ đó có nguồn kinh phí để trả cho doanh nghiệp. Đồng thời, các bộ, ngành cần bàn bạc cụ thể, thống nhất đầu mối, đồng bộ số liệu liên quan đến Chính phủ điện tử để cung cấp cho các tổ chức quốc tế, Liên hợp quốc theo định kỳ cũng như cập nhật lên cổng thông tin điện tử của các bộ, ngành.
Việc cải thiện từng chỉ số phải làm thực sự, đề ra kế hoạch cụ thể, đặc biệt là dịch vụ công trực tuyến. Năm vừa rồi các bộ đã rất tích cực cung cấp dịch vụ công trực tuyến nhưng mới được phần ở Trung ương, thời gian tới cần tập trung nhiều hơn cho địa phương, đẩy mạnh thuê dịch vụ công nghệ thông tin. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp công nghệ thông tin lớn phải làm nòng cốt tham gia vào phát triển Chính phủ điện tử. Hệ thống văn bản chỉ đạo về Chính phủ điện tử tương đối đầy đủ nhưng yếu ở khâu tổ chức thực hiện, mà một trong những nguyên nhân là không có kế hoạch thật cụ thể, sau cuộc họp này lãnh đạo các bộ, ngành phải chỉ đạo rất sát vấn đề này- Phó Thủ tướng yêu cầu./.