Cuộc đối thoại do Thanh tra Chính phủ, Văn phòng Ban Chỉ đạoTrung ương về phòng chống tham nhũng, Bộ Tài nguyên và Môi trường, BộCông Thương, Bộ Xây dựng phối hợp với Đại sứ quán Thụy Điển tổ chức.
Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Văn Truyền, đại diện các bộ, ban, ngành,đoàn thể Trung ương, địa phương, một số tổ chức quốc tế, tổ chức phiChính phủ tại Hà Nội... đã tham dự cuộc đối thoại.
Đối thoại về phòng chống tham nhũng là sự kiện định kỳ được tổ chứctrước Hội nghị Nhóm tư vấn các nhà tài trợ dành cho Việt Nam (Hộinghị CG). Cuộc đối thoại lần thứ 9 là một hoạt động trước thềm Hội nghịCG giữa kỳ 2011, sẽ diễn ra tại Hà Tĩnh từ 8 đến 10/6 tới.
Tại cuộc đối thoại, đại diện Văn phòng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòngchống tham nhũng đã đánh giá về công tác phòng chống tham nhũng nóichung và phòng chống tham nhũng trong lĩnh vực quản lý và sử dụng đấtđai nói riêng sau kỳ đối thoại phòng chống tham nhũng lần thứ 8 đến nay.
Các đại biểu cũng nghe đại diện lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường,Bộ Công Thương, Thanh tra Chính phủ tham luận về phòng chống tham nhũngtrong công tác quản lý nhà nước về khoáng sản, phòng chống tham nhũngtrong công nghiệp khai thác, chế biến khoáng sản, các dạng sai phạm vàsơ hở về cơ chế, chính sách trong quản lý và khai thác khoáng sản đượcphát hiện qua các cuộc thanh tra trong những năm gần đây.
Các đại biểu đại diện các Bộ, ban, ngành, đoàn thể Trung ương, địaphương, đại diện các Đại sứ quán tại Hà Nội, các tổ chức quốc tế, tổchức phi chính phủ đã tập trung thảo luận về những nguy cơ, thực trạngtham nhũng, đề xuất những kiến nghị giải pháp phòng chống tham nhũngtrong lĩnh vực quản lý tài nguyên khoáng sản và công nghiệp khai khoáng;đồng thời trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, sáng kiến của cộng đồng tàitrợ quốc tế đối với công tác phòng chống tham nhũng trong hoạt độngkhoáng sản...
Các đại biểu nhất trí đánh giá cao công tác phòng chốngtham nhũng nói riêng và công tác phòng chống tham nhũng trong lĩnh vựcquản lý và sử dụng đất đai từ Đối thoại lần thứ 8 đến nay. Tuy nhiên,các đại biểu cũng cho rằng tham nhũng trong quản lý đất đai đang là mộtvấn nạn, đã làm ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống nhân dân, sự phát triểnkinh tế-xã hội của đất nước; đồng thời kiến nghị cần có những giảipháp thích hợp để hạn chế tham nhũng trong lĩnh vực này.
Để làm tốt côngtác phòng chống tham nhũng trong lĩnh vực đất đai, khai thác khoángsản, các đại biểu cho rằng cần phát huy chức năng giám sát của cộngđồng, của người dân địa phương; quy hoạch tổng thể cho ngành khai tháckhoáng sản và đảm bảo vệ sinh an toàn cho người lao động...
Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Đức Thọ cho rằng, để thực hiện tốtcông tác phòng chống tham nhũng trong hoạt động khai thác, chế biếnkhoáng sản cần tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục vềphòng chống tham nhũng dưới nhiều hình thức và phương pháp phù hợp; cầntiếp tục rà soát các văn bản pháp luật, cơ chế chính sách liên quan đếnhoạt động khai thác, chế biến khoáng sản để kiến nghị cấp có thẩm quyềnđiều chỉnh, bổ sung phù hợp, tránh sự chồng chéo, sơ hở nảy sinh thamnhũng, đảm bảo hiệu quả quản lý.
Các nhà quản lý cần nghiên cứu, hoànthiện chính sách theo hướng công khai, minh bạch và dân chủ để công tácphòng, chống tham nhũng đi vào chiều sâu; tăng cường sự phối hợp giữacác Bộ, ngành và địa phương trong công tác quản lý, thanh tra, kiểm trahoạt động khai thác, chế biến khoáng sản để phát hiện, xử lý kịp thờinhững hành vi vi phạm...
Theo Đại sứ Vương quốc ThụyĐiển tại Việt Nam Staffan Herstrom trong danh mục nước nghèo nợ cao củaNgân hàng thế giới có 12 nước phụ thuộc hầu hết vào khoáng sản và 6nước phụ thuộc chủ yếu vào dầu hỏa, 1,5 tỷ người đang sống ở những nướcgiàu tài nguyên chỉ kiếm được dưới 2 USD/ngày. Những con số trên đã cảnhbáo rằng quốc gia sở hữu nhiều tài nguyên không hẳn đã là một quốc giathịnh vượng. Những con số trên cũng cho thấy quốc gia giàu có về khoángsản không hoàn toàn giúp cho nước đó bớt nghèo đi và có phúc lợi tốt chomọi công dân. Điều này được gọi là "nghịch lý của sự trù phú" và thamnhũng là yếu tố cơ bản lý giải cho nghịch lý này...
Việt Nam là nước cótrữ lượng và tiềm năng khoáng sản chưa được khai thác khá cao, vì vậyđấu tranh phòng chống tham nhũng trong lĩnh vực này là vô cũng quantrọng nhằm đảm bảo việc chuyển từ giàu có về tài nguyên thành tăngtrưởng cao và giảm tỷ lệ đói nghèo.
Ông Staffan Herstrom cũng cho rằng,tính minh bạch và trách nhiệm giải trình luôn được cho là công cụ hữuhiệu trong công cuộc phòng, chống tham nhũng ở mọi lĩnh vực, là loạithuốc để loại bỏ cội rễ của tham nhũng. Đối với lĩnh vực khai khoáng,cần minh bạch trong nguồn thu, trong đấu thầu và cấp phép khai thác,trong cung cấp thông tin và ngoài ra, cần sự tham gia giám sát của toànxã hội...
Phát biểu kết luận cuộc đối thoại, Tổngthanh tra Chính phủ Trần Văn Truyền đánh giá cao các ý kiến tham luậncủa các đại biểu. Các ý kiến đã góp phần hoàn thiện chính sách quản lýNhà nước và tăng cường trách nhiệm quản lý của các ngành, các cấp, bảođảm ngăn ngừa tham nhũng trong các lĩnh vực quan trọng của quá trìnhphát triển tại Việt Nam.
Tổng Thanh tra khẳng định các kết quả nghiêncứu, sáng kiến kinh nghiệm và những kiến nghị, đề xuất giải pháp... đượctrình bày trong cuộc đối thoại sẽ được các cơ quan chức năng của ViệtNam ghi nhận, nghiên cứu tiếp thu một các hợp lý, thiết thực nhất.
Nhân dịp này, Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Văn Truyền đã thông báoviệc Chính phủ Việt Nam phê chuẩn Đại sứ quán Vương quốc Anh là nhà tàitrợ điều phối hoạt động hợp tác, đối thoại về phòng chống tham nhũng vớiViệt Nam kể từ sau kỳ đối thoại lần thứ 9./.