Tại cuộc hội thảo góp ý của doanh nghiệp và cá nhân về sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân và Thuế Thu nhập doanh nghiệp do Bộ Tài chính tổ chức ngày 8/11 tại Hà Nội nhiều ý kiến cho rằng mức tính giảm trừ gia cảnh theo số tuyệt đối hiện nay là không phù hợp.
Đối với Luật Thuế thu nhập cá nhân, các đại biểu cho rằng, mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế là 4 triệu đồng/người/tháng và 1,6 triệu đồng/người phụ thuộc/tháng là không phù hợp với thực tế đời sống kinh tế, xã hội.
Theo một số chuyên gia, việc quy định mức giảm trừ gia cảnh bằng số tuyệt đối có ưu điểm là đơn giản, dễ tính toán song không công bằng, đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế chưa ổn định, không đảm bảo được cuộc sống tối thiểu cho người nộp thuế.
Khi chính sách thuế thu nhập cá nhân còn chưa nhận được sự đồng thuận nhất trí cao của đông đảo các tầng lớp dân chúng sẽ gây khó khăn trong quá trình thực hiện, gây thất thu Ngân sách Nhà nước và ảnh hưởng tiêu cực đến các vấn đề xã hội.
Góp ý về Luật Thuế thu nhập cá nhân, đại diện của Hội tư vấn thuế Việt Nam đánh giá trong quá trình thực hiện, việc thực thi Luật Thuế thu nhập cá nhân còn gặp nhiều khó khăn do các nguyên nhân khách quan như tác động của cuộc khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu và lạm phát tăng cao; cùng các nguyên nhân chủ quan khác về mặt quy định thực thi Luật cũng như các hướng dẫn đưa ra còn thiếu tính thực tiễn hoặc nhiều qui định và chưa nhất quán khiến việc thực thi luật gặp khó khăn.
Tuy nhiên, cơ quan thuế hiện nay mới chỉ kiểm soát được thu nhập của những người làm công ăn lương, còn các đối tượng khác phần lớn chưa kiểm soát được thu nhập, và chưa đưa ra được các biện pháp hữu hiệu nhằm kiểm soát việc tuân thủ của các đối tượng đó. Việc này vô hình chung tạo ra sự không công bằng trong quá trình thực thi luật.
Trước thực tế khi triển khai Luật Thuế thu nhập cá nhân thời gian qua, nhiều ý kiến cho rằng, cần xem xét vấn đề hài hoà hoá thuế suất giữa chính sách thuế thu nhập cá nhân với các chính sách thuế khác, đặc biệt là thuế thu nhập doanh nghiệp, để đảm bảo tránh những tác động tiêu cực đến việc lựa chọn hình thức kinh doanh và nộp thuế trên cơ sở xác định một tỷ lệ động viên ngân sách hợp lý.
Ngoài ra, cần có quy định chi tiết về hướng dẫn quyết toán thuế thu nhập cá nhân đối với người nước ngoài để đảm bảo tính minh bạch, rõ ràng, phù hợp với thông lệ quốc tế, tạo điều kiện thuận lợi cho cơ chế tự kê khai, tự chịu trách nhiệm của người nộp thuế.
Bên cạnh đó, việc miễn thuế thu nhập cá nhân đối với trường hợp chuyển nhượng một nhà, đất duy nhất, trên thực tế hiện nay rất khó kiểm tra tính chính xác và trung thực, mà chỉ hoàn toàn dựa vào sự tự giác của người khai thuế, do đó tính rủi ro thất thu thuế rất cao. Vì vậy nên chuyển đối tượng này từ được miễn thuế sang được giảm 50% số thuế phải nộp là phù hợp, nhằm hạn chế thất thu thuế, đồng thời vẫn kiểm kê kiểm soát được hoạt động chuyển nhượng kinh doanh bất động sản.
Thời gian qua, Thuế thu nhập cá nhân đóng góp nguồn thu ngân sách ngày càng tằng. Đối với hộ cá nhân kinh doanh trước đây nộp thuế thu nhập doanh nghiệp theo mức thuế suất 28%, khi chuyển sang áp dụng thuế thu nhập cá nhân trước khi tính thuế cá nhân còn được giảm trừ gia cảnh mức điều tiết về thuế giảm hơn so với trước nhưng số thu từ thuế không giảm mà vẫn tăng.
Qua đó chứng tỏ chính sách thuế hợp lý, mọi người tự giác kê khai giảm thiểu các hiện tượng vi phạm luật về thuế như kê khai thấp thu nhập để tránh thuế. Số thu số thuế thu nhập cá nhân nộp ngân sách qua các năm như: Năm 2007: 7.020 tỷ đồng, năm 2008: 11.000 tỷ đồng. Năm 2009 là năm đầu thực hiện Luật Thuế thu nhập cá nhân do được miễn thuế 6 tháng đầu năm, nhưng diện điều chỉnh rộng gồm cả hộ kinh doanh, thuế thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản... số thu đạt: 14.300 tỷ; năm 2010: 24.500 tỷ./.
Đối với Luật Thuế thu nhập cá nhân, các đại biểu cho rằng, mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế là 4 triệu đồng/người/tháng và 1,6 triệu đồng/người phụ thuộc/tháng là không phù hợp với thực tế đời sống kinh tế, xã hội.
Theo một số chuyên gia, việc quy định mức giảm trừ gia cảnh bằng số tuyệt đối có ưu điểm là đơn giản, dễ tính toán song không công bằng, đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế chưa ổn định, không đảm bảo được cuộc sống tối thiểu cho người nộp thuế.
Khi chính sách thuế thu nhập cá nhân còn chưa nhận được sự đồng thuận nhất trí cao của đông đảo các tầng lớp dân chúng sẽ gây khó khăn trong quá trình thực hiện, gây thất thu Ngân sách Nhà nước và ảnh hưởng tiêu cực đến các vấn đề xã hội.
Góp ý về Luật Thuế thu nhập cá nhân, đại diện của Hội tư vấn thuế Việt Nam đánh giá trong quá trình thực hiện, việc thực thi Luật Thuế thu nhập cá nhân còn gặp nhiều khó khăn do các nguyên nhân khách quan như tác động của cuộc khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu và lạm phát tăng cao; cùng các nguyên nhân chủ quan khác về mặt quy định thực thi Luật cũng như các hướng dẫn đưa ra còn thiếu tính thực tiễn hoặc nhiều qui định và chưa nhất quán khiến việc thực thi luật gặp khó khăn.
Tuy nhiên, cơ quan thuế hiện nay mới chỉ kiểm soát được thu nhập của những người làm công ăn lương, còn các đối tượng khác phần lớn chưa kiểm soát được thu nhập, và chưa đưa ra được các biện pháp hữu hiệu nhằm kiểm soát việc tuân thủ của các đối tượng đó. Việc này vô hình chung tạo ra sự không công bằng trong quá trình thực thi luật.
Trước thực tế khi triển khai Luật Thuế thu nhập cá nhân thời gian qua, nhiều ý kiến cho rằng, cần xem xét vấn đề hài hoà hoá thuế suất giữa chính sách thuế thu nhập cá nhân với các chính sách thuế khác, đặc biệt là thuế thu nhập doanh nghiệp, để đảm bảo tránh những tác động tiêu cực đến việc lựa chọn hình thức kinh doanh và nộp thuế trên cơ sở xác định một tỷ lệ động viên ngân sách hợp lý.
Ngoài ra, cần có quy định chi tiết về hướng dẫn quyết toán thuế thu nhập cá nhân đối với người nước ngoài để đảm bảo tính minh bạch, rõ ràng, phù hợp với thông lệ quốc tế, tạo điều kiện thuận lợi cho cơ chế tự kê khai, tự chịu trách nhiệm của người nộp thuế.
Bên cạnh đó, việc miễn thuế thu nhập cá nhân đối với trường hợp chuyển nhượng một nhà, đất duy nhất, trên thực tế hiện nay rất khó kiểm tra tính chính xác và trung thực, mà chỉ hoàn toàn dựa vào sự tự giác của người khai thuế, do đó tính rủi ro thất thu thuế rất cao. Vì vậy nên chuyển đối tượng này từ được miễn thuế sang được giảm 50% số thuế phải nộp là phù hợp, nhằm hạn chế thất thu thuế, đồng thời vẫn kiểm kê kiểm soát được hoạt động chuyển nhượng kinh doanh bất động sản.
Thời gian qua, Thuế thu nhập cá nhân đóng góp nguồn thu ngân sách ngày càng tằng. Đối với hộ cá nhân kinh doanh trước đây nộp thuế thu nhập doanh nghiệp theo mức thuế suất 28%, khi chuyển sang áp dụng thuế thu nhập cá nhân trước khi tính thuế cá nhân còn được giảm trừ gia cảnh mức điều tiết về thuế giảm hơn so với trước nhưng số thu từ thuế không giảm mà vẫn tăng.
Qua đó chứng tỏ chính sách thuế hợp lý, mọi người tự giác kê khai giảm thiểu các hiện tượng vi phạm luật về thuế như kê khai thấp thu nhập để tránh thuế. Số thu số thuế thu nhập cá nhân nộp ngân sách qua các năm như: Năm 2007: 7.020 tỷ đồng, năm 2008: 11.000 tỷ đồng. Năm 2009 là năm đầu thực hiện Luật Thuế thu nhập cá nhân do được miễn thuế 6 tháng đầu năm, nhưng diện điều chỉnh rộng gồm cả hộ kinh doanh, thuế thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản... số thu đạt: 14.300 tỷ; năm 2010: 24.500 tỷ./.
Hải Yến (TTXVN/Vietnam+)
