Cơ quan chức năng lập biên bản xử lý một điểm khai thác vàng trái phép và tiến hành xử phạt, tịch thu các phương tiện khai thác. (Ảnh: Quốc Khánh/TTXVN) Khu vực đang có hoạt động khai thác vàng trái phép thuộc thôn Sín Chải, xã Trung Chải, huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai - là thôn giáp ranh với xã Tòng Sành, huyện Bát Xát và xã Tả Phời của thành phố Lào Cai.
Dù đã có người dẫn đường nhưng cũng phải mất gần 3 giờ đi bộ băng rừng, vượt núi, đoàn kiểm tra mới có thể tiếp cận được khu vực khai thác vàng trái phép.
Giao thông khó khăn, ít có sự kiểm tra của cơ quan chức năng và chính quyền địa phương đã tạo điều kiện cho các đối tượng khai thác vàng trái phép hoạt động. Theo người dân địa phương, hiện tại khu vực có bốn nhóm khai thác vàng trái phép, mỗi nhóm có từ 5-10 lao động.
Khi đoàn kiểm tra có mặt tại hiện trường, phần lớn đối tượng khai thác trái phép đã lẩn trốn, để lại nhiều máy móc, phương tiện đào, đãi vàng. Ngổn ngang trên diện tích hàng ngàn m2 là các hầm lò được đào trái phép để lấy quặng vàng. Hầm lò sâu nhất có chiều dài 23m và sâu hơn 10m. Cá biệt có những hầm lò mới được đào như các địa đạo trong thời chiến, còn chưa kịp chằng chống gì. Đoàn kiểm tra vào thực địa cũng không khỏi cảm giác bất an bởi nguy cơ sụp đổ của các hầm lò theo kiểu “thổ phỉ” này.
Ông Vũ Đình Thủy, Trưởng phòng Khoáng sản - Sở Tài Nguyên Môi Trường tỉnh Lào Cai, cho biết trong tháng 7/2018, lực lượng chức năng đã kiểm tra, xử phạt hành chính và thu giữ nhiều phương tiện khai thác vàng trái phép nhưng hoạt động này vẫn tái diễn khi không còn sự hiện diện của lực lượng chức năng.
Theo người dân địa phương, trước thời điểm đoàn kiểm tra vào một ngày, ở đây vẫn nghe thấy tiếng nổ mìn từ khai trường vàng trái phép. Ngay cả khi đoàn kiểm tra có mặt vẫn phát hiện hàng chục lao động tự do đang trốn ở trên núi cao để theo dõi các hoạt động kiểm tra.
Thiết bị, máy móc của các đối tượng khai thác vàng trái phép bị các cơ quan chức năng thu giữ. (Ảnh: Quốc Khánh/TTXVN) Tại khu vực chỉ còn hai đối tượng, trong đó một người quê Bắc Kạn, một người ở Thái Nguyên khai là người trông coi lán trại trong thời gian chuẩn bị dỡ bỏ. Một trong hai đối tượng tỏ ra bất hợp tác và có thái độ coi thường việc kiểm tra của các cơ quan chức năng. Thậm chí khi được đề nghị ký vào biên bản vi phạm các quy định về khai thác tài nguyên, khoáng sản và yêu cầu dỡ bỏ lán trại, đối tượng này còn không chấp hành.
Sau khi khảo sát toàn bộ khu vực, đoàn kiểm tra đã lập biên bản, yêu cầu các chủ khai thác vàng trái phép dừng hoạt động, di dời máy móc, trang thiết bị phục vụ việc khai thác vàng trái phép và tháo dỡ lều trại trả lại mặt bằng vốn có trong thời hạn năm ngày. Đoàn kiểm tra cũng kiến nghị sớm đánh sập các hầm lò “thổ phỉ” nhằm xử lý việc tái diễn khai thác vàng ở khu vực này.
Tuy nhiên, theo quan sát của phóng viên, việc xử lý triệt để khai thác vàng trái phép trong khu vực sẽ còn nhiều khó khăn nếu các cơ quan chức năng không quyết liệt hơn nữa và có một chế tài đủ sức răn đe các đối tượng coi thường pháp luật./.
