Lợi thế ''tuyệt đối'' của Mỹ trong cuộc cạnh tranh với Trung Quốc

Bài viết của Tiến sỹ Satoru Nagao, nghiên cứu viên của Viện Hudson (Mỹ) phân tích chi tiết về ba lý do tại sao Mỹ sẽ giành chiến thắng trong cuộc cạnh tranh với Trung Quốc.
Lợi thế ''tuyệt đối'' của Mỹ trong cuộc cạnh tranh với Trung Quốc ảnh 1(Nguồn: ecfr.eu)

Trang mạng Khabarhub.com đã đăng bài viết của Tiến sỹ Satoru Nagao, nghiên cứu viên của Viện Hudson (Mỹ), về ba lý do tại sao Mỹ sẽ giành chiến thắng trong cuộc cạnh tranh với Trung Quốc, nội dung như sau:

Mỹ có sự tín nhiệm cao hơn Trung Quốc

Số lượng các liên minh chính thức dựa trên hiệp ước mà Mỹ đã tham gia chỉ là một dấu hiệu cho thấy điều này.

Mỹ có nhiều đồng minh chính thức gồm Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), các quốc gia Trung và Nam Mỹ, Israel, Australia, New Zealand, Thái Lan, Philippines, Đài Loan, Hàn Quốc và Nhật Bản (52 đồng minh), trong khi Trung Quốc chỉ có một đồng minh chính thức duy nhất là Triều Tiên.

Trong khi đó, hình ảnh của Trung Quốc đã bị tổn hại do hành vi che đậy và những lời phủ nhận của họ trước và trong đại dịch COVID-19.

Trung Quốc đã áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Australia khi quốc gia này hối thúc tiến hành một cuộc điều tra độc lập về nguồn gốc của virus Corona.

Ngoài ra, Trung Quốc cũng đã khiêu khích các láng giềng như Nhật Bản, Đài Loan, Việt Nam và Philippines bằng hoạt động quân sự và bán quân sự.

Năm 2020, 5.000 lính Trung Quốc tiến vào Ấn Độ ở khu vực biên giới Trung-Ấn và sắt hại 20 lính Ấn Độ.

Trung Quốc đã trả đũa Canada khi nước này bắt giữ Giám đốc tài chính Huawei Mạnh Vãn Châu. 

Thế giới thấy rõ rằng Trung Quốc không tôn trọng pháp quyền hay các giá trị và lợi ích của xã hội quốc tế. Điều này trái ngược hẳn với Mỹ.

Kết quả là, theo một cuộc khảo sát của Trung tâm Nghiên cứu Pew, quan điểm tiêu cực đối với Trung Quốc đạt mức cao trong lịch sử ở nhiều quốc gia, bao gồm Australia, Canada, Pháp, Đức, Nhật Bản, Hà Lan, Anh, Mỹ, Tây Ban Nha và Thụy Điển.

Trung Quốc đã cố gắng sửa chữa hình ảnh bằng cách đầu tư vào các dự án cơ sở hạ tầng ở các nước đang phát triển thông qua Sáng kiến “Vành đai và Con đường” (BRI) và cung cấp vaccine COVID-19 cho các nước có nhu cầu. Tuy vậy, các dự án cơ sở hạ tầng của Trung Quốc hiện có lãi suất rất cao, gây ra khoản nợ khổng lồ cho nước tiếp nhận.

Mỹ mạnh hơn Trung Quốc

Chiến lược An ninh Quốc gia Mỹ được công bố hồi tháng 12/2017 đã chỉ rõ Trung Quốc là kẻ thách thức. Kể từ đó, cuộc chiến công nghệ, chiến tranh thương mại và đối đầu quân sự Mỹ-Trung ngày càng leo thang.

Theo số liệu của Viện Thống kê UNESCO công bố năm 2018, Mỹ đã đầu tư 476 tỷ USD cho nghiên cứu và phát triển công nghệ, trong khi Trung Quốc đầu tư 370 tỷ USD.

Khoảng cách đó là rất nhỏ. Tuy nhiên, rõ ràng rằng Mỹ đang có những lợi thế quan trọng.

[Vì sao Mỹ-Trung chưa thể hợp tác trong cuộc chiến chống COVID-19?]

Từ góc độ kinh tế tổng thể, GDP của Mỹ là 19.390 tỷ USD so với 12.240 tỷ USD của Trung Quốc, theo Cơ sở dữ liệu về Triển vọng Kinh tế Thế giới của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) năm 2018.

Ngoài ra, theo Báo cáo ngân sách quân sự năm 2018 do Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế công bố tại London, ngân sách quốc phòng của Mỹ là 603 tỷ USD so với 150 tỷ USD của Trung Quốc. Rõ ràng, đây là một khoảng cách lớn.

Gần đây, Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Kinh doanh dự đoán rằng Trung Quốc sẽ vượt qua Mỹ để trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới vào năm 2028. Tuy nhiên, điều đó sẽ không xảy ra vì Mỹ sẽ tiếp tục phát triển và mở rộng.

Đúng là Trung Quốc đang thu hẹp khoảng cách và họ rất nghiêm túc về điều này. Tuy vậy, có một thực tế là Trung Quốc vẫn chưa “qua mặt” được Mỹ. Nếu Mỹ tăng tốc nỗ lực ngay từ bây giờ, họ sẽ giành được lợi thế trước Trung Quốc.

Mỹ có kế hoạch dài hạn để đánh bại Trung Quốc

Hiện, có khả năng Mỹ có kế hoạch dài hạn để giành chiến thắng trong cuộc cạnh tranh với Trung Quốc, và chính sách gần đây của Mỹ nhằm chống lại các hành động khiêu khích của Trung Quốc cho thấy sự nhất quán về mặt chiến lược.

Chính sách của Mỹ đối với Trung Quốc có ba khía cạnh. Về mặt quân sự, Mỹ đã cố gắng duy trì sự cân bằng. Về mặt kinh tế, Mỹ đã cố gắng tách rời Trung Quốc và giảm lợi thế ngân sách của nước này. Trong lĩnh vực nhân đạo, Mỹ đã yêu cầu Trung Quốc tôn trọng “các giá trị phương Tây.”

Khả năng cao rằng những lập trường cứng rắn như vậy đối với Trung Quốc sẽ là chính sách trong dài hạn vì ba lý do.

Thứ nhất, trong suốt lịch sử 244 năm, Mỹ chỉ mất 169 năm để biến từ một thuộc địa duy nhất của Đế quốc Anh thành siêu cường duy nhất trên thế giới và đã duy trì vị thế này trong 75 năm.

Trong thời gian này, tất cả các đối thủ của Mỹ, bao gồm Đức, Nhật Bản và Liên Xô, đều biến mất. Nhiều khả năng Mỹ đã xây dựng một chiến lược dài hạn để chuẩn bị cho một thách thức nghiêm trọng từ Trung Quốc.

Ví dụ, trong Chiến tranh thế giới thứ hai, Mỹ đã có “Kế hoạch Da cam” để đánh bại Nhật Bản và đã thực hiện nó. Nhưng khi những kế hoạch này được giải mật vào năm 1974, thế giới đã rất ngạc nhiên khi biết rằng Mỹ cũng có một “Kế hoạch Đỏ” để đánh bại Anh và Canada.

Bởi vì Mỹ đã nêu rõ Trung Quốc là “đối thủ cạnh tranh” trong Chiến lược An ninh Quốc gia vào năm 2017, nên có thể cho rằng Mỹ đang có một kế hoạch dự phòng để đánh bại Trung Quốc như một phần trong chiến lược dài hạn của mình.

Thứ hai, lập trường cứng rắn đối với Trung Quốc không phải là sản phẩm của riêng chính quyền ông Trump.

Ví dụ, cuộc chiến công nghệ cao, vốn cấm các sản phẩm của Huawei và ZTE, đã bắt đầu khi “Báo cáo điều tra về các vấn đề an ninh quốc gia của Mỹ do các công ty viễn thông Trung Quốc Huawei và ZTE gây ra” được công bố vào năm 2012, trong nhiệm kỳ Tổng thống của Barack Obama.

Chính quyền Biden đã không thay đổi bản chất của chính sách Trung Quốc mà chính quyền Trump đã phát triển. Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ hiện chia sẻ nhiều mục tiêu chung trong đối phó với Trung Quốc.

Thứ ba, bây giờ là thời điểm thích hợp để Mỹ hành động nếu muốn dẫn trước Trung Quốc. Cán cân quyền lực nói trên cho thấy Mỹ vẫn giữ thế thượng phong. Mỹ đã tăng cường các nỗ lực theo cách thức và tốc độ phù hợp với mối đe dọa được xác định.

Như vậy, Mỹ rõ ràng là quốc gia có sự tín nhiệm cao hơn, có sức mạnh lớn hơn và có kế hoạch dài hạn để giành chiến thắng trong cuộc cạnh tranh với Trung Quốc. Phần còn lại của thế giới cần ghi nhớ thực tế này khi họ thiết lập chiến lược của riêng mình. Nói một cách đơn giản, hợp tác với Mỹ là có lợi và vì lợi ích quốc gia của chính họ./.

(Vietnam+)

Tin cùng chuyên mục