Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern cho biết bà sẽ đề nghị tiếp nhận 150 người tị nạn bị Australia tạm giữ khi có cuộc gặp với người đồng cấp Australia Malcolm Turnbull vào ngày 5/11 tới.
Đây được xem như giải pháp cho Canberra sau khi đóng cửa một khu vực ở Papua New Guinea tạm giữ những người chờ xét duyệt hồ sơ xin tị nạn vào Australia.
Trong tuyên bố ngày 3/11, Thủ tướng Ardern bày tỏ hy vọng tình hình trên đảo Manus sẽ được thảo luận trong cuộc gặp nói trên của bà với Thủ tướng Turnbull, đồng thời nhấn mạnh bà sẽ tái khẳng định mong muốn tiếp nhận 150 người tị nạn từ 2 trung tâm tạm giữ (những người chờ xét duyệt hồ sơ xin tị nạn) tại 2 hòn đảo xa xôi ở Thái Bình Dương là Manus của Papua New Guinea và đảo quốc Nauru tại tiểu vùng Micronesia.
Tuyên bố trên của Thủ tướng Ardern đã đưa New Zealand trở thành quốc gia đầu tiên chủ động đề nghị tháo gỡ khó khăn về vấn đề người tị nạn của Australia.
Đề nghị này được xem là có thể mang tới cho Thủ tướng Australia một phần giải pháp cho việc đóng cửa trung tâm tạm giữ ở đảo Manus, nơi mà Liên hợp quốc mô tả là "tình hình nhân đạo khẩn cấp ngày càng gia tăng."
[Australia sẽ lập trung tâm ở ngoài khơi cho người tị nạn]
Trước đó, Australia từng từ chối một đề nghị tương tự của cựu Thủ tướng New Zealand John Key do cho rằng sẽ tiềm ẩn khả năng những người xin tị nạn tự do di chuyển sang Australia sau khi được tái định cư, căn cứ theo chính sách các công dân New Zealand được phép tới sống ở Australia mà không cần thị thực.
Chính phủ Australia đang đẩy mạnh việc ban hành các quy định mới nghiêm ngặt nhằm cấm bất kỳ người xin tị nạn nào di chuyển bằng đường biển vào nước này, kể cả các khách du lịch.
Những người tị nạn bị chặn lại trên biển sẽ bị đưa đến đảo Manus và đảo quốc Nauru để chờ xét duyệt hồ sơ xin tị nạn. Tuy nhiên, những người này hầu như sẽ không được duyệt cho phép tái định cư ở Australia.
Trong khi đó, Chính phủ Australia đã nhất trí đóng cửa trung tâm ở Manus vào ngày 31/10 vừa qua. Khi đó, đơn xin tị nạn của những người này bị bác và họ sẽ phải tái định cư ở Papua New Guinea.
Đại diện Liên minh Hành động vì người tị nạn Sydney cho biết không ai được tự do tại Manus, cảnh báo nơi đây sẽ trở thành như Nauru, "một đảo tù."
Những người bị giữ tại các đảo này cũng tuyên bố họ không muốn tái định cư ở Papua New Guinea vì không thể làm việc hay lo liệu cho gia đình, cũng như không cảm thấy an toàn.
Từ năm 2013, đã có 2.125 người bị đưa đến những trung tâm giam giữ này. Tính đến ngày 30/9, vẫn còn 1.111 người bị giam giữ tại đây, trong đó 742 người tại Manus và 369 người tại Nauru./.