Phó Trưởng đại diện JICA tại Việt Nam Kakioka Naoki phát biểu tại hội thảo. (Ảnh: Lâm Khánh/TTXVN) Ngày 29/2, tại thành phố Hải Phòng, trong khuôn khổ hợp tác và hỗ trợ cải cách công vụ, công chức giữa Bộ Nội vụ và Cơ quan hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA), Bộ Nội vụ đã tổ chức Hội thảo toàn quốc với chủ đề “Chia sẻ kinh nghiệm tổ chức thi tuyển tập trung.”
Nội dung Hội thảo tập trung làm rõ thực tế thi tuyển tại Việt Nam; cách thức xây dựng đề thi viết và phỏng vấn; kỹ thuật xây dựng bài thi viết và kỹ thuật phỏng vấn; những kinh nghiệm chia sẻ từ phía Nhật Bản; tọa đàm trao đổi ý kiến giữa các bên tham gia.
Về công chức Nhật Bản và thi tuyển công chức, bà Kikuchi Atsuko chia sẻ công chức là nghề được yêu thích tại Nhật Bản. Kỳ thi tuyển dụng công chức có “nguyên tắc đối xử bình đẳng” và “nguyên tắc chủ nghĩa kết quả.” Ai cũng có cơ hội (người có đủ tư cách dự thi) tham gia dự thi ở bất kỳ nơi nào trên toàn quốc. Nếu thí sinh trúng tuyển tại kỳ thi này và được tuyển dụng, sẽ có cơ hội thăng tiến công bằng.
Độ tin cậy với kỳ thi tuyển dụng được đặt lên hàng đầu, Viện Nhân sự là cơ quan chuyên môn độc lập đứng ra lập kế hoạch và tổ chức thi. Kỳ thi tuyển dụng của các Bộ, ban, ngành thuộc Chính phủ và chính quyền địa phương được thực hiện công bằng, thống nhất trên toàn quốc; phòng ngừa sai trái, thiên vị đối với các tỉnh; đồng thời, loại và phân loại kỳ thi tuyển dụng như thi tuyển vị trí tổng hợp, thi tuyển vị trí phổ thông, thi tuyển vị trí chuyên môn…
Là người từng tham gia lớp học tại Nhật Bản, bà Trần Thị Thu Hà, Phó Trưởng phòng Đào tạo, Bồi dưỡng, Tuyển dụng - Sở Nội vụ thành phố Hà Nội, cho rằng thi tuyển công chức tập trung của Nhật Bản và Việt Nam có những điểm tương đồng, đó là có hệ thống văn bản quy phạm pháp luật quy định về công chức và về tổ chức tuyển dụng công chức; thực hiện phân cấp tuyển dụng công chức địa phương; sử dụng hình thức thi như viết, trắc nghiệm khách quan, phỏng vấn (ở Việt Nam, thực hiện trong kiểm tra, sát hạch tuyển dụng vào công chức không qua thi tuyển); các bước cơ bản về tổ chức thi, kỹ thuật thi.
Còn điểm khác nhau cơ bản, ở Nhật Bản đối tượng dự thi dành cho nhiều đối tượng khác nhau (kể cả tốt nghiệp trung học phổ thông, Đại học, Cao học); ở Việt Nam cơ bản dành cho người tốt nghiệp Đại học, Cao đẳng (ở Hà Nội chỉ tuyển người tốt nghiệp Đại học)...
Bà Trần Thị Thu Hà chia sẻ thêm về việc tổ chức học tập kinh nghiệm thi tuyển của Nhật Bản tại Hà Nội: năm 2015, Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội đã ban hành quyết định, giao Sở Nội vụ thành phố tổ chức hai lớp bồi dưỡng ngắn hạn tại Việt Nam, mời chuyên gia Nhật Bản thuộc Viện Nhân sự Quốc gia Nhật Bản và Hiệp hội phát triển nguồn nhân lực khu vực công Nhật Bản bồi dưỡng cho 120 học viên (là công chức thuộc các đơn vị được Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội giao nhiệm vụ thực hiện công tác tuyển dụng công chức hoặc soạn thảo ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm khách quan) về kỹ năng soạn thảo câu hỏi trắc nghiệm khách quan trong tuyển dụng công chức và kỹ năng phỏng vấn trong tuyển dụng công chức không qua thi tuyển...
Lớp bồi dưỡng này đã được lãnh đạo các cơ quan đơn vị đánh giá cao, kiến thức tiếp thu được có khả năng áp dụng được trong tuyển dụng ở Hà Nội.
Từ thực tiễn, bà Trần Thị Thu Hà đề xuất với Bộ Nội vụ về cải cách thi tuyển công chức ở Việt Nam, trong đó cần cụ thể hóa văn bản luật thành một bộ văn bản hướng dẫn quy trình tổ chức thi tuyển chung trong toàn quốc để thống nhất thực hiện; thay đổi hình thức thi đảm bảo công khai, minh bạch, hiệu quả; hạn chế tối đa sự can thiệp của con người trong coi thi, chấm thi...
Tiến sỹ Trần Anh Tuấn, Thứ trưởng Bộ Nội vụ ghi nhận, đánh giá cao các nội dung và ý kiến đóng góp tại Hội thảo đã gợi mở nhiều ý tưởng, cách làm hay trong việc tuyển dụng công chức, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao trong thời kỳ đổi mới và hội nhập của đất nước. Đây sẽ là một trong những nội dung quan trọng góp phần vào đề xuất của Bộ Nội vụ với các cơ quan cấp trên trong việc đổi mới phương pháp tuyển dụng công chức để tránh và hạn chế các tiêu cực./.
