Các cấp, các ngành của tỉnh Quảng Bình và các địa phương liên quan đang tích cực tuyên truyền, giải thích, vận động các giáo sĩ, giáo dân không kéo đến khu Chứng tích tội ác chiến tranh Tháp chuông Tam Tòa gây mất trật tự, vì cuộc sống bình yên của nhân dân, trong đó có giáo dân.
Tuy nhiên, tại các giáo xứ ở Quảng Bình, Hà Tĩnh và nhất là Nghệ An tình hình vẫn diễn biến phức tạp, nhiều nhà thờ vẫn tổ chức treo các băng rôn, khẩu hiệu với nội dung kích động, tổ chức thắp nến, cầu nguyện, quyên góp tiền ủng hộ "Giáo xứ Tam Tòa"; một số linh mục vẫn rao giảng với nội dung kích động chống đối chính quyền.
Điển hình là vụ việc ngày 27/7, trên quốc lộ 1A, khi đội tuần tra giao thông công an tỉnh Hà Tĩnh kiểm tra, xử lý một ô tô 4 chỗ chở đến 7 người (trong đó có 2 linh mục) trên đường vào Quảng Bình thì một số giáo dân quá khích ở gần đó đã kéo đến lăng mạ, đe dọa và ném vỡ kính xe của đội tuần tra.
Cũng trong ngày 27/7, 5 linh mục ở Hà Tĩnh cùng khoảng 100 giáo dân đến Khu Chứng tích tội ác chiến tranh Tháp chuông Tam Tòa để tổ chức cầu nguyện. Lực lượng bảo vệ và nhân dân trong khu vực đã vận động giải thích nhưng các linh mục và giáo dân không nghe, dẫn đến xô xát làm một số người bị thương nhẹ, trong đó có Linh mục Nguyễn Đình Phú (không mặc tu phục).
Chính quyền đã can thiệp kịp thời, đưa giáo dân ra khỏi khu vực và đưa Linh mục Phú cùng 3 giáo dân vào sơ cứu tại Trạm y tế phường Đồng Mỹ.
Theo đề nghị của Linh mục Ngô Thế Bính ở Bố Trạch, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Bình Trần Công Thuật đã đưa ông đến thăm Linh mục Phú. Sau đó, Linh mục Bính đề nghị ông Thuật về trước nhưng khi ông trở ra thì bị quần chúng đuổi đánh. Linh mục Bính đã nhảy từ tầng 2 của bệnh xá xuống đất để chạy trốn dẫn đến bị thương. Cũng như Linh mục Phú, khi xảy ra vụ việc, Linh mục Bính không mặc tu phục.
Văn phòng Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Bình đã có Văn thư thông báo cho Tòa Giám mục địa phận Xã Đoài rõ vụ việc nhưng các đối tượng vẫn kích động vu cáo xuyên tạc cho rằng "Linh mục Bính bị đánh khi đi cùng Phó Chủ tịch mà Phó Chủ tịch tỉnh không can thiệp". Trắng trợn hơn, một số đối tượng còn đặt nghi vấn việc này có sự sắp xếp của chính quyền.
Không chỉ cố tình xuyên tạc, kích động giáo dân, các đối tượng cơ hội chính trị còn lợi dụng vụ việc này đưa nhiều tin bài trên internet vu cáo Việt Nam tấn công các thánh thất, đập phá chùa miếu, phân biệt đối xử với người Công giáo...
Một số đài phát thanh nước ngoài có chương trình tiếng Việt và hàng chục trang web của bọn phản động lưu vong ở nước ngoài liên tục đưa tin xuyên tạc sự thật về vụ việc xảy ra tại Khu chứng tích tội ác chiến tranh Tháp chuông Tam Tòa, vu cáo Việt Nam vi phạm nhân quyền, đàn áp tôn giáo.
Trước những hành động vi phạm pháp luật, Cơ quan Cảnh sát Điều tra công an thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình đã khởi tố vụ án hình sự gây rối trật tự công cộng tại Khu chứng tích tội ác chiến tranh Tháp chuông Tam Tòa, khởi tố, bắt khẩn cấp 7 bị can vì tội gây rối trật tự công cộng theo điều 245 Bộ luật Hình sự.
Qua điều tra, các đối tượng đã khai nhận việc làm nhà trái pháp luật là do linh mục Lê Thanh Hồng chỉ đạo, thừa nhận bản thân đã có hành vi chống người thi hành công vụ và gây rối trật tự công cộng, xin Nhà nước khoan hồng. Đến nay, Công an tỉnh Quảng Bình đã cho tại ngoại 5 bị can, chỉ còn tạm giam 2 bị can là Nguyễn Quang Trung và Cao Thị Tình.
Ngày 10/8, Ủy ban Nhân dân thành phố Đồng Hới đã họp báo về vụ dựng nhà trái phép và gây rối trật tự công cộng tại khu Chứng tích tội ác chiến tranh Tháp chuông Tam Tòa, xác định hành vi của các đối tượng đã vi phạm các Luật đất đai, Luật xây dựng và Luật Di sản văn hóa, cũng như trái với Bản ghi nhớ ngày 23/10/2008 mà Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Bình cùng với Tòa giám mục Xã Đoài đã ký kết là "thống nhất sẽ giữ nguyên và tôn tạo nhằm bảo vệ cũng như phục vụ nghiên cứu, giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ".
Cơ quan chức năng cũng xác định rõ trách nhiệm và những sai phạm của Linh mục Phạm Đình Phùng, Chánh văn phòng Tòa Giám mục Xã Đoài, Linh mục Lê Thanh Hồng, quản xứ Sen Bàng, phụ trách giáo dân Đồng Hới và những người trong "Ban đại diện giáo dân Đồng Hới".
Dù Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Bình đã nhiều lần mời linh mục đại diện Tòa Giám mục Xã Đoài đến để đối thoại giải quyết vụ việc và đề nghị đại diện Ủy ban sẽ đến Tòa Giám mục Xã Đoài làm việc nếu nếu Tòa Giám mục không có điều kiện vào Quảng Bình. Tuy nhiên, đến nay Tòa Giám mục Xã Đoài vẫn không có trách nhiệm và thiện chí làm việc để giải quyết vụ việc.
Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Bình đang khẩn trương hoàn tất các thủ tục để sớm triển khai dự án xây dựng khu Chứng tích tội ác chiến tranh Tháp chuông Tam Tòa ở thành phố Đồng Hới, đưa vào phục vụ nhân dân.
Ủy ban cũng đang tiếp tục giới thiệu đất phù hợp cho giáo hội xây dựng nhà thờ khi có nhu cầu và làm đầy đủ thủ tục theo pháp luật quy định./.
