Trong ngày đầu tiên trên cương vị mới, tân Tổng thống Mỹ Barack Obama đã nhanh chóng phải đối mặt với "thử thách" từ phía các nghị sỹ đảng Cộng hòa, bất chấp việc họ tuyên bố ủng hộ lời kêu gọi "đoàn kết vì mục đích chung" của ông.
Diễn biến này đã phản ánh tình thế khó khăn của tân Tổng thống Mỹ: Ông Obama muốn ngay lập tức hành động để giải cứu nền kinh tế đang gặp khó khăn, trong khi tiếp tục thực hiện cam kết phá vỡ những rào cản truyền thống giữa hai đảng Dân chủ và Cộng hòa.
Ngày 21/1, với tỷ lệ 260 phiếu thuận và 166 phiếu chống, Hạ viện Mỹ đã thông qua kế hoạch chi từ 40 tỷ đến 100 tỷ USD trong ngân sách cứu trợ trị giá 350 tỷ USD còn lại thuộc Chương trình cứu trợ tài sản xấu (TARF) để giúp các thể chế tài chính nới lỏng tín dụng và gia hạn các khoản cho vay cho người tiêu dùng và các doanh nghiệp nhỏ.
Hạ viện cũng đưa ra những quy định kiểm soát chặt chẽ hơn đối với các ngân hàng được nhận tiền. Tuy nhiên, đối với việc giải ngân toàn bộ 350 tỷ USD - nửa ngân sách còn lại trong kế hoạch cứu trợ tài chính cả gói trị giá 750 tỷ USD, dường như các nghị sỹ đảng Cộng hòa không có ý định thông qua và chỉ trích cách thức cựu Tổng thống George W.Bush đã chi tiêu phần nửa đầu tiên trong kế hoạch.
Ngoài ra, các nghị sỹ hai đảng Dân chủ và Cộng hòa cũng tiếp tục bất đồng về nhiều điều khoản trong kế hoạch kích thích kinh tế cả gói trị giá 825 tỷ USD.
Phát biểu trước Ủy ban Tài chính Thượng viện, Bộ trưởng Tài chính được Tổng thống Obama chỉ định, Timothy Geithner, khẳng định nước Mỹ cần một "giải pháp mạnh mẽ" để đối phó với cuộc khủng hoảng kinh tế. Theo ông, trong cuộc khủng hoảng có quy mô rộng lớn hiện nay, "giải pháp khôn ngoan nhất là giải pháp mạnh mẽ nhất". Tuy nhiên, phe Cộng hòa đã chỉ trích các kế hoạch này của đảng Dân chủ và yêu cầu tổ chức một cuộc họp với tổng thống để trình bày về kế hoạch cắt giảm thuế. Dự kiến, cuộc họp này sẽ diễn ra trong tuần tới.
Theo các nghị sỹ đảng Cộng hòa, gói cứu trợ này cần hướng nhiều hơn đến các khoản cắt giảm thuế. Trong bức thư gửi Nhà Trắng, các lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Hạ viện khẳng định thách thức nước Mỹ đang đối mặt là việc tạo ra một kế hoạch giúp đỡ tầng lớp trung lưu và các doanh nghiệp nhỏ để không lãng phí tiền bạc hoặc làm sâu sắc hơn khoản thâm hụt quốc gia hiện nay.
Trước đó, theo nghiên cứu của nhà kinh tế trưởng Mark Zandi của website Economy.com, kế hoạch kích thích kinh tế trên của Hạ viện Mỹ có thể tạo ra hoặc duy trì 4 triệu việc làm. Nghiên cứu cũng dự đoán toàn bộ kế hoạch kích thích này sẽ tác động đến nền kinh tế Mỹ trong hai năm tới. Phe Dân chủ khẳng định nếu được thông qua, 3/4 toàn bộ ngân sách dành cho kế hoạch này sẽ được giải ngân trong vòng 18 tháng.
Tuy nhiên, phe Cộng hòa cho rằng kế hoạch kích thích này sẽ càng làm khó nhiều cơ quan liên bang, như Bộ Năng lượng, vốn đã không chi tiêu ngân sách hiệu quả. Họ cũng đặt câu hỏi rằng bao nhiêu phần trong dự luật này có thể tạo ra việc làm mới, chẳng hạn như kế hoạch trị giá 650 triệu USD giúp nâng cấp các máy thu hình để tiếp nhận được tín hiệu kỹ thuật số./.
(TTXVN/Vietnam+)
