Nhiều tháng qua, dọc theo suối Đắk Blô, dưới cầu treothôn Pen Sal Pen thuộc xã Đắk Pét, huyện Đăk Glei (Kon Tum) mỗi ngày cóhàng trăm người cùng nhiều máy móc, thiết bị đào đãi vàng trái phép.
Cơnlốc đào đãi vàng quét qua tất cả các buôn làng mà con suối này chảyqua. Từ người già, đến trẻ, từ phụ nữ đến học sinh đều bị cuốn vào cơnlốc này.
Có mặt tại xã Đắk Pét - điểmnóng nhất của tình trạng đào đãi vàng trái phép của huyện, vừa tới đầulàng Pen Sal Pen, âm thanh đầu tiên mà chúng tôi nghe được là hàng loạttiếng máy nổ phát ra làm náo động cả không gian yên tĩnh. Tại đây, ướctính có khoảng 20 máy hút, cùng gần chục “hầm” vàng lộ thiên. Theo quansát mỗi hố do một nhóm khoảng 5-10 người phụ trách đào đãi.
Theo người dân nơi đây, mỗi ngày nếu chịu khó thì mỗi người cũng kiếmđược cả trăm nghìn đồng. Theo ông Nguyễn Phúc Phận, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện,qua khảo sát, cả huyện có 6 xã có vàng sa khoáng vì vậy tình trạng đàođãi vàng có ở khắp nơi.
Bên cạnh đó, thông tin về việc nhóm này, nhómkia trúng cả lượng vàng mỗi ngày đã khiến cho thanh niên trai trángtrong làng Pen Sal Pen, Đắk Đoát bỏ cả ruộng nương, ngày ngày trầm mìnhxuống dòng suối để tìm vàng với mong ước đổi đời.
Từ khi người dân biết có vàng thì cả khu vực nơi đây rúng động. Rẫy,vườn ít ai chăm. Ban đầu người dân trầm mình xuống suối đào, đãi. Saunày diện tích cứ mở rộng dần vào bờ vì vậy cả 2 bờ suối giờ cũng thànhđiểm khai thác vàng. Mọi người đào bới khắp nơi, hết bờ lại đến ruộng.Dọc lên phía trên cầu Đắk Đoát, tất cả ruộng lúa đều bị lấn vào. Bêntrên là bờ ruộng lúa gần đến ngày gặt, dưới bờ ruộng là những hố vàngsâu vài mét.
Qua tìm hiểu, ngay cả Công tẩntách nhiệm hữu hạn Kim Sơn Thủy - đơn vịđược tỉnh cho phép tận thu khai thác khoáng sản (vàng sa khoáng) trênđịa bàn cũng đã tiến hành thuê đất đãi vàng ở quanh dòng suối với giá từ200-500 triệu đồng/ha/1 năm.
Bên cạnh đó, các hốvàng cũng đã vây quanh sau lưng trường Tiểu học Võ Thị Sáu và bắt đầulấn dần vào chân tường để hình thành các hố “tử thần” rất rộng và sâu.Thầy Trần Xuân Ninh, Hiệu trưởng nhà trường cho biết chỉ 1 đoạn 200m màcó 20 máy nổ, 10 máng đãi hoạt động liên tục cả ngày đêm, rất ồn ào,ảnh hưởng lớn đến việc dạy và học. Người ta không chỉ làm ở suối mà lấnvào cả bờ tường của nhà trường gây sạt lở đất, thay đổi dòng chảy. Nhàtrường đã bờ kè đề chống sạt lở nhưng việc đãi vàng tái diễn sẽ gây nguyhiểm cho trường.
Qua quan sát có thể khẳng địnhviệc khai thác vàng sa khoáng trái phép ở Đăk Glei khác với mọi năm, đàođãi vàng đã được “hiện đại hóa” gần như tất cả các khâu và “nhân dânđịa phương kết hợp với một số người vùng khác đến lén khai thác tráiphép.”
Khi được hỏi, hầu như ai cũng có câu trả lời chung là máy do mọingười trong làng góp tiền mua. Một chiến sỹ công an tỉnh tăng cường vềđịa phương nắm tình hình cho biết, đa phần người trực tiếp khai thác làdân địa phương nhưng lại có người đứng đằng sau điều khiển. Chính cácđối tượng này mới là "vàng tặc."
Chúng thuê nhà ở trong dân, thuê đấtcủa dân sau đó đưa phương tiện, máy móc và thuê nhân công khoảng 100.000-150.000 đồng/người/ngày. Chính vì vậy, bãi vàng tuy rất náo nhiệt nhưng tuyệtnhiên không có tình trạng tranh giành địa bàn. Theo tìm hiểu được biết,ngoài đối tượng ở ngoài tỉnh thì trong huyện cũng có một số người cũngđứng đằng sau xúi dân làm bậy. Bên cạnh việc đầu tư máy móc hoặc ứngvốn, chúng còn tổ chức thu mua vàng cho dân nên rất khó phát hiện.
Báo cáo tình hình với Ủy ban Nhân dân tỉnh và các sở, ban, ngành có liên quan vềthực trạng đào đãi vàng, ông Nguyễn Phúc Phận - Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện ĐăkGlei cho biết: "Tình trạng đào đãi vàng trái phép trên địa bàn huyện gầnđây hết sức phức tạp, xảy ra trên diện rộng, quy mô ngày càng lớn.”
Trước thực trạng trên, Ủy ban Nhân dân huyện Đắk Glei đề nghị tỉnh hỗ trợ lực lượngđể truy quét, xử lý, đưa những người khai thác vàng trái phép ra khỏiđịa bàn./.
Cơnlốc đào đãi vàng quét qua tất cả các buôn làng mà con suối này chảyqua. Từ người già, đến trẻ, từ phụ nữ đến học sinh đều bị cuốn vào cơnlốc này.
Có mặt tại xã Đắk Pét - điểmnóng nhất của tình trạng đào đãi vàng trái phép của huyện, vừa tới đầulàng Pen Sal Pen, âm thanh đầu tiên mà chúng tôi nghe được là hàng loạttiếng máy nổ phát ra làm náo động cả không gian yên tĩnh. Tại đây, ướctính có khoảng 20 máy hút, cùng gần chục “hầm” vàng lộ thiên. Theo quansát mỗi hố do một nhóm khoảng 5-10 người phụ trách đào đãi.
Theo người dân nơi đây, mỗi ngày nếu chịu khó thì mỗi người cũng kiếmđược cả trăm nghìn đồng. Theo ông Nguyễn Phúc Phận, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện,qua khảo sát, cả huyện có 6 xã có vàng sa khoáng vì vậy tình trạng đàođãi vàng có ở khắp nơi.
Bên cạnh đó, thông tin về việc nhóm này, nhómkia trúng cả lượng vàng mỗi ngày đã khiến cho thanh niên trai trángtrong làng Pen Sal Pen, Đắk Đoát bỏ cả ruộng nương, ngày ngày trầm mìnhxuống dòng suối để tìm vàng với mong ước đổi đời.
Từ khi người dân biết có vàng thì cả khu vực nơi đây rúng động. Rẫy,vườn ít ai chăm. Ban đầu người dân trầm mình xuống suối đào, đãi. Saunày diện tích cứ mở rộng dần vào bờ vì vậy cả 2 bờ suối giờ cũng thànhđiểm khai thác vàng. Mọi người đào bới khắp nơi, hết bờ lại đến ruộng.Dọc lên phía trên cầu Đắk Đoát, tất cả ruộng lúa đều bị lấn vào. Bêntrên là bờ ruộng lúa gần đến ngày gặt, dưới bờ ruộng là những hố vàngsâu vài mét.
Qua tìm hiểu, ngay cả Công tẩntách nhiệm hữu hạn Kim Sơn Thủy - đơn vịđược tỉnh cho phép tận thu khai thác khoáng sản (vàng sa khoáng) trênđịa bàn cũng đã tiến hành thuê đất đãi vàng ở quanh dòng suối với giá từ200-500 triệu đồng/ha/1 năm.
Bên cạnh đó, các hốvàng cũng đã vây quanh sau lưng trường Tiểu học Võ Thị Sáu và bắt đầulấn dần vào chân tường để hình thành các hố “tử thần” rất rộng và sâu.Thầy Trần Xuân Ninh, Hiệu trưởng nhà trường cho biết chỉ 1 đoạn 200m màcó 20 máy nổ, 10 máng đãi hoạt động liên tục cả ngày đêm, rất ồn ào,ảnh hưởng lớn đến việc dạy và học. Người ta không chỉ làm ở suối mà lấnvào cả bờ tường của nhà trường gây sạt lở đất, thay đổi dòng chảy. Nhàtrường đã bờ kè đề chống sạt lở nhưng việc đãi vàng tái diễn sẽ gây nguyhiểm cho trường.
Qua quan sát có thể khẳng địnhviệc khai thác vàng sa khoáng trái phép ở Đăk Glei khác với mọi năm, đàođãi vàng đã được “hiện đại hóa” gần như tất cả các khâu và “nhân dânđịa phương kết hợp với một số người vùng khác đến lén khai thác tráiphép.”
Khi được hỏi, hầu như ai cũng có câu trả lời chung là máy do mọingười trong làng góp tiền mua. Một chiến sỹ công an tỉnh tăng cường vềđịa phương nắm tình hình cho biết, đa phần người trực tiếp khai thác làdân địa phương nhưng lại có người đứng đằng sau điều khiển. Chính cácđối tượng này mới là "vàng tặc."
Chúng thuê nhà ở trong dân, thuê đấtcủa dân sau đó đưa phương tiện, máy móc và thuê nhân công khoảng 100.000-150.000 đồng/người/ngày. Chính vì vậy, bãi vàng tuy rất náo nhiệt nhưng tuyệtnhiên không có tình trạng tranh giành địa bàn. Theo tìm hiểu được biết,ngoài đối tượng ở ngoài tỉnh thì trong huyện cũng có một số người cũngđứng đằng sau xúi dân làm bậy. Bên cạnh việc đầu tư máy móc hoặc ứngvốn, chúng còn tổ chức thu mua vàng cho dân nên rất khó phát hiện.
Báo cáo tình hình với Ủy ban Nhân dân tỉnh và các sở, ban, ngành có liên quan vềthực trạng đào đãi vàng, ông Nguyễn Phúc Phận - Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện ĐăkGlei cho biết: "Tình trạng đào đãi vàng trái phép trên địa bàn huyện gầnđây hết sức phức tạp, xảy ra trên diện rộng, quy mô ngày càng lớn.”
Trước thực trạng trên, Ủy ban Nhân dân huyện Đắk Glei đề nghị tỉnh hỗ trợ lực lượngđể truy quét, xử lý, đưa những người khai thác vàng trái phép ra khỏiđịa bàn./.
Hoàng Cao Nguyên (TTXVN/Vietnam+)
