Ngày 15/1, Thượng nghị sỹ Bob Corker, Chủ tịch mới của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ, cho biết Thượng viện Mỹ có thể bỏ phiếu trong vài tuần tới về dự luật thắt chặt các biện pháp trừng phạt bổ sung đối với Iran trong quá trình Chính quyền Mỹ đàm phán với Iran để đạt được một thỏa thuận cuối cùng về chương trình hạt nhân của nước này.
Thượng nghị sỹ Corker cũng cho biết ông và một số nghị sỹ khác đang soạn thảo một dự luật trao quyền cho Quốc hội Mỹ “bỏ phiếu trực tiếp” về một dự luật bất kỳ nhằm vượt qua quyền phủ quyết của Tổng thống Mỹ.
Điều này có nghĩa là Thượng viện hoặc Hạ viện Mỹ có thể thông qua hoặc không thông qua một dự luật với tỷ lệ quá bán 2/3. Với tương quan lực lượng sau cuộc bầu cử Quốc hội Mỹ giữa nhiệm kỳ vừa qua, đảng Cộng hòa có thể đạt được đủ số phiếu 2/3 tại Hạ viện nhưng không đạt đủ tỷ lệ này tại Thượng viện. Hiện đảng Cộng hòa có 54 ghế tại Thượng viện, trong khi số phiếu cần thiết là 60/100 Thượng nghị sỹ.
Như vậy, để tạo được thế chủ động với Chính quyền Mỹ trong tiến trình đàm phán với Iran, đảng Cộng hòa cần vận động thêm sự ủng hộ của một số Thượng nghị sỹ đảng Dân chủ tại Thượng viện để thông qua được dự luật thắt chặt trừng phạt Iran.
Thượng nghị sỹ Corker cho rằng Quốc hội Mỹ cần được thông tin liên tục về tiến trình đàm phán chương trình hạt nhân của Iran và đảm bảo rằng nước này không thể sở hữu vũ khí hạt nhân.
Dự luật tăng cường các biện pháp trừng phạt với Iran hiện nhận được sự ủng hộ của hầu hết các nghị sỹ của đảng Cộng hòa và một số nghị sỹ của đảng Dân chủ, trong đó có những nghị sỹ có ảnh hưởng như Thượng nghị sỹ Bob Menendez và Thượng nghị sỹ Mark Kirk.
Thượng nghị sỹ Mitch McConnell - lãnh đạo phe đa số Thượng viện, mong muốn Thượng viện sớm thảo luận dự luật này vào cuối tháng Một để đi đến thông qua vào đầu tháng Hai tới.
Tuy nhiên, Chính quyền Mỹ giữ quan điểm phản đối thắt chặt các biện pháp trừng phạt đối với Iran trong thời điểm này do lo ngại phá vỡ những kết quả đạt được trong tiến trình đàm phán vừa qua và gây chia rẽ Nhóm P5+1 gồm 5 nước thường trực Hội đồng bảo an Liên hợp quốc là Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Đức và Trung Quốc.
Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc Samantha Power cảnh báo việc gia tăng các biện pháp trừng phạt mới đối với Iran có thể làm mất các cơ hội, dẫn tới việc đóng băng chương trình hạt nhân của Iran, và làm giảm sự hợp tác của cộng đồng quốc tế trong giải quyết vấn đề này.
Với mục tiêu đạt được về dự luật trao quyền “bỏ phiếu trực tiếp” cho Quốc hội Mỹ, đảng Cộng hòa còn nhắm tới việc tạo lợi thế với đảng Dân chủ và Chính quyền Mỹ trong giải quyết các vấn đề gai góc hiện nay như dự án đường ống dẫn dầu Keystone XL từ Canada sang Mỹ, cải cách vấn đề nhập cư, sửa đổi Luật Cải cách y tế (Obamacare), kiểm soát súng đạn, Ukraine và Syria./.