Theo Reuters và Philstar, trong khuôn khổ chuyến thăm hai ngày tới Manila, ngày 25/7, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị cho biết ông ủng hộ ý tưởng liên doanh khai thác năng lượng với Philippines ở vùng biển tranh chấp trên Biển Đông, đồng thời cảnh báo bất kỳ hành động đơn phương nào đều có thể gây ra rắc rối và phương hại cả hai bên.
Phát biểu với báo giới sau cuộc gặp với người đồng cấp Philippines, ông Vương Nghị cho rằng: “Tại những vùng biển có tranh chấp chủ quyền và lợi ích, nếu một bên đơn phương tiến hành khai thác, và bên khác cũng có hành động như vậy, thì có thể làm phức tạp tình hình trên biển. Điều này có thể dẫn tới căng thẳng, và rốt cuộc không ai có thể khai thác các nguồn lực."
[Trung Quốc có thể khai thác dầu khí với Philippines trên Biển Đông]
Phát biểu của Ngoại trưởng Vương Nghị được đưa ra sau khi Tổng thống nước chủ nhà Rodrigo Duterte ngày 24/7 cho rằng đã tìm được đối tác cùng phát triển các mỏ dầu, và việc thăm dò và khai thác sẽ tái khởi động vào năm nay. Tuy nhiên nhà lãnh đạo Philippines không nêu danh tính của đối tác này.
Về phần mình, Ngoại trưởng Philippines Alan Peter Cayetano cho rằng đề xuất cùng khai thác các nguồn lực tại những vùng biển tranh chấp đã bắt đầu năm 1986, song hai nước "không có được sự thông thái để thúc đẩy bước đi tiếp theo."
Trong khi đó, giới chuyên gia nhận định việc dàn xếp một thỏa thuận khai thác chung như trên sẽ cực kỳ phức tạp và mang tính nhạy cảm về mặt chính trị. Cả hai nước đều tuyên bố chủ quyền đối với các trữ lượng xăng dầu, và một thỏa thuận chia sẻ như vậy có thể xem là sự hợp thức hóa tuyên bố chủ quyền của phía bên kia, hoặc từ bỏ chủ quyền lãnh thổ.
Trong khuôn khổ chuyến thăm, Bộ Ngoại giao Philippines và Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã ký biên bản ghi nhớ về tăng cường hợp tác. Ngoại trưởng Philippines Cayetano nêu rõ: “Điều này sẽ củng cố nền tảng các mối quan hệ giữa Bộ Ngoại giao hai nước thông qua các hoạt động trao đổi và hợp tác."
Cũng trong cuộc gặp, ông Cayetano nhắc lại lời mời của Tổng thống Duterte, mời Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có chuyến thăm cấp nhà nước tới Philippines vào thời điểm thích hợp. Chính quyền Manila cũng đang chuẩn bị cho chuyến thăm của Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường tới nước này vào tháng 11 tới./.