Phiên họp chiều 20/10 tại Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV. (Ảnh: TTXVN) Theo đại diện cơ quan thẩm tra, đa số ý kiến nhất trí với mức tăng lương cơ sở (1,8 triệu đồng/tháng) và tăng chi trả cho một số đối tượng như phương án Chính phủ trình.
Đây là nội dung được Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường đưa ra tại Phiên họp Quốc hội về Báo cáo đánh giá thẩm tra thực hiện ngân sách Nhà nước năm 2022, dự toán ngân sách nhà nước, phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2023 và Kế hoạch tài chính 3 năm 2023-2025, diễn ra chiều 20/10.
Tăng lương cơ sở là cần thiết
Ông Nguyễn Phú Cường cho hay do tác động của dịch bệnh tới tình hình thực hiện thu ngân sách Nhà nước, lương cơ sở chưa được điều chỉnh từ năm 2020 trở lại đây. Tuy vậy, nếu tiếp tục giữ mức 1.490.000 đồng/tháng như năm 2019 sẽ ảnh hưởng tới đời sống của một bộ phận người lao động trong khu vực Nhà nước.
[Điều chỉnh tiền lương cơ sở: Tăng bao nhiêu và khi nào là hợp lý]
Ngoài ra, ông Nguyễn Phú Cường cho rằng một số đối tượng nghỉ hưu trước năm 1995, người có công, phụ cấp nghề đối với các bộ y tế cơ sở và y tế dự phòng vẫn có mức hưởng thấp, nhất là trong bối cảnh hiện nay nên việc điều chỉnh tăng lương cho các đối tượng này là phù hợp.
Về phân bổ ngân sách, đại diện cơ quan thẩm tra đề nghị việc phân bổ ngân sách Trung ương phải bám sát các nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ vốn tại các Nghị quyết của Quốc hội, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội.
Trong đó, ông nhấn mạnh việc đẩy nhanh tiến độ giao vốn, chỉ bố trí vốn cho các dự án đủ thủ tục đầu tư; bố trí trả nợ gốc và lãi đầy đủ, đúng hạn; xử lý dứt điểm nợ đọng xây dựng cơ bản, hoàn tối đa vốn ứng trước và đảm bảo thực hiện chính sách an sinh xã hội; dành nguồn dự phòng để chủ động xử lý các tình huống cấp bách; đồng thời bảo đảm công khai, minh bạch, tiết kiệm, tăng cường công tác phòng, chống tham nhũng.
Theo ông, qua thẩm tra, việc lập kế hoạch tài chính ngân sách Nhà nước 3 năm 2023-2025 đã bảo đảm theo đúng quy định pháp luật, bám sát mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng và Nghị quyết của Quốc hội, phù hợp Chiến lược phát triển ngành, lĩnh vực; đảm bảo được nhiệm vụ trọng tâm của giai đoạn và là căn cứ bước đầu đánh giá khả năng dự kiến hoàn thành kế hoạch tài chính 5 năm 2021-2025.
“Để bảo đảm việc đánh giá, đề nghị bổ sung phụ lục số liệu đánh giá việc dự kiến thực hiện các chỉ tiêu được quy định trong Nghị quyết số 23/2021/QH15. Ủy ban Tài chính, Ngân sách cũng đề nghị Chính phủ cần rà soát, xây dựng Kế hoạch tài chính 3 năm bảo đảm tính thực tế, khả thi,” đại diện cơ quan thẩm tra lưu ý thêm.
Thu từ cổ phần hóa, thoái vốn không đạt dự toán
Theo báo cáo của Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc, trong 9 tháng vừa qua, thu ngân sách Nhà nước bằng 94% dự toán, trong đó thu nội địa đạt 88,9% dự toán, thu dầu thô đạt 113% dự toán, thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt 108,8% dự toán.
Về chi ngân sách, ước thực hiện hết tháng 9 đạt 60,9% dự toán, trong đó chi đầu tư, phát triển đạt 48,1% dự toán. Đánh giá cả năm, chi ngân sách nhà nước bằng 114,1% dự toán, trong đó giải quyết vốn đầu tư công ước đạt 96% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Chi trả nợ lãi đạt 96,1%, chi thường xuyên đạt 100,7% dự toán.
Bộ trưởng Hồ Đức Phớc thông tin thêm, đến hết tháng 9/2022, đã sử dụng nguồn dự phòng ngân sách trung ương chủ yếu là để bổ trợ cho các địa phương chi phòng, chống dịch, hỗ trợ người dân.
“Số dự phòng còn lại tiếp tục ưu tiên cho các công tác phòng chống thiên tai, dịch bệnh, bão lũ, hỗ trợ người dân và các nhiệm vụ cấp bách khác trong các tháng cuối năm,” ông Hồ Đức Phớc nói.
Theo ông, bội chi tăng thêm cho nhiệm vụ thuộc Chương trình phục hồi và dự án cần đẩy nhanh tiến độ của Nghị quyết 43 là 0,41% GDP. Theo đó, bội chi ngân sách năm 2022 ước thực hiện bằng 4,5% GDP, trong phạm vi Quốc hội cho phép.
Ông cũng nhấn mạnh, trong điều hành, Chính phủ đã và đang chỉ đạo phấn đấu tăng thu ngân sách, rà soát tiết kiệm chi, cắt giảm những nhiệm vụ chi không cần thiết để tiếp tục giảm mức bội chi so với báo cáo.
Về Kế hoạch tài chính 3 năm 2023-2025, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, tỷ trọng chi đầu tư phát triển, chi thường xuyên trong tổng chi ngân sách đảm bảo bám sát mục tiêu kế hoạch tài chính 5 năm, đảm bảo thực hiện một số mục tiêu, nhiệm vụ quan trọng như: kinh phí đảm bảo cho quốc phòng, an ninh và phát triển kinh tế, xã hội; cải cách tiền lương cho cán bộ, công chức, thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia, bố trí kinh phí cho các nhiệm vụ chi đầu tư phát triển khác.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế, Ngân sách Quốc hội Nguyễn Phú Cường. (Ảnh: TTXVN) Đánh giá từ phía cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường cũng ghi nhận việc thu ngân sách Nhà nước 9 tháng đầu năm đạt cao, trong đó tổng số thu cân đối ngân sách Nhà nước tăng 14,3% so với dự toán và tăng 2,9% so với ước thực hiện năm 2021.
Dù vậy, đại diện Ủy ban Tài chính, Ngân sách cho rằng, cơ cấu tăng thu ngân sách Nhà nước vẫn chưa vững chắc, tỷ trọng tăng thu từ đất còn lớn. Theo đó, thu ngân sách địa phương không đồng đều giữa các địa phương, nhiều địa phương ước không đạt dự toán và hơn nữa là tồn tại bất cập trong phân cấp nguồn thu giữa trung ương và địa phương.
“Đề nghị Chính phủ đánh giá kỹ về ước thực hiện các khoản thu ngân sách Nhà nước năm 2022, bảo đảm thu đúng, thu đủ, sát với tình hình thực tế. Đề nghị báo cáo rõ nguyên nhân, trách nhiệm và giải pháp trong việc nhiều năm liền thu từ cổ phần hóa, thoái vốn Nhà nước tại doanh nghiệp không đạt dự toán; đề nghị đánh giá kỹ nguyên nhân của tình trạng nợ thuế có xu hướng tăng.
Theo báo cáo của Chính phủ, chi ngân sách Nhà nước năm 2022 đã bảo đảm các nhiệm vụ chỉ quản lý nhà nước, quốc phòng-an ninh, đối ngoại và thanh toán đầy đủ các chế độ, chính sách an sinh xã hội và các nghĩa vụ nợ đến hạn theo cam kết.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Phú Cường nhấn mạnh, vẫn còn một số vấn đề nổi lên trong việc phân bổ, giao dự toán chi đầu tư phát triển, tiến độ giải ngân chi đầu tư phát triển; đồng thời đề nghị Chính phủ đánh giá khả năng giải ngân vốn của 3 Chương trình mục tiêu quốc gia đến hết tháng năm 2022, khả năng hoàn thành dự toán, làm rõ nguyên nhân và có giải pháp khắc phục./.
