Tổng cục Dân số-Kế hoạch hóa gia đình thuộc Bộ Y tế, đang cùng các bộ, ngành, chuyên gia liên quan xây dựng Dự thảo “Chiến lược dân số và sức khỏe sinh sản giai đoạn 2011-2020”.
Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số-Kế hoạch hóa gia đình Nguyễn Văn Tân cho biết chất lượng cuộc sống của người dân đang trở thành thách thức lớn của đất nước.
Dân số Việt Nam đã đạt ngưỡng già, số lượng và tỷ lệ người cao tuổi tiếp tục tăng nhanh. Nhu cầu đảm bảo an sinh xã hội, chăm sóc nói chung, chăm sóc sức khỏe, sức khỏe sinh sản nói riêng cho nhóm dân cư này ngày càng bức thiết.
Tỷ lệ mắc bệnh, do rối loạn chuyển hóa và di truyền ở trẻ sơ sinh và tử vong còn cao; suy dinh dưỡng trẻ em thể thấp còi đang là vấn đề cấp bách; gia tăng tình trạng trẻ em thừa cân, rối nhiễu tâm thần, tự kỷ, tiểu đường.
Dân số trong độ tuổi lao động (15-59 tuổi) tăng nhanh cả về tỷ trọng và số lượng (khoảng 65 triệu người vào năm 2020). Điều này là cơ hội cho phát triển song cũng tạo ra thách thức về giáo dục, đào tạo nghề, tạo việc làm cho hàng chục triệu người lao động.
Tỷ số giới tính khi sinh tăng nhanh liên tục và đến năm 2008 đã lên đến 112 bé trai/100 bé gái. Theo kinh nghiệm của quốc tế nếu Việt Nam không có giải pháp quyết liệt thì tỷ số này có thể lên trên mức 120 vào năm 2020, tác động xấu đến an ninh xã hội và gây khó khăn trong việc xây dựng gia đình của các thế hệ tương lai.
Kết quả Tổng điều tra dân số và nhà ở 1/4/2009 chỉ rõ dân số Việt Nam là 85,8 triệu người, mật độ gần 260 người/km2. Trên thế giới chỉ có bốn nước dân số nhiều hơn và có mật độ cao hơn Việt Nam là Ấn Độ, Nhật Bản, Bangladesh và Philippines.
Việt Nam đã đạt được mức sinh thay thế và vẫn đang trong giai đoạn nhạy cảm với các yếu tố tác động, chưa loại trừ được khả năng mức sinh tăng trở lại đồng thời cũng đã xuất hiện nguy cơ mức sinh giảm xuống quá thấp ở một số địa phương.
Theo ông Nguyễn Văn Tân, Chiến lược Dân số sức khỏe sinh sản 2011-2020 tập trung vào 5 nội dung là chất lượng dân số; sức khỏe sinh sản; cơ cấu dân số; quy mô, mật độ dân số và mức sinh; nâng cao năng lực lập kế hoạch hóa phát triển có lồng ghép diễn biến dân số-sức khỏe sinh sản.
Chiến lược lần này, thay vì chỉ tập trung thực hiện kế hoạch hóa gia đình như Chiến lược 2000-2010, ưu tiên cao chất lượng dân số, cải thiện tình trạng sức khỏe sinh sản, chủ động điều chỉnh và ứng phó với những thay đổi về mức sinh, cơ cấu và phân bố dân số.
Chiến lược cũng đề ra việc từng bước đa dạng hóa các nguồn đầu tư, trong đó ngân sách nhà nước đóng vai trò chủ đạo, ưu tiên cho người nghèo, vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn, đặc biệt là cộng đồng dân cư sinh sống tại các vùng biển, ven biển và hải đảo./.
Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số-Kế hoạch hóa gia đình Nguyễn Văn Tân cho biết chất lượng cuộc sống của người dân đang trở thành thách thức lớn của đất nước.
Dân số Việt Nam đã đạt ngưỡng già, số lượng và tỷ lệ người cao tuổi tiếp tục tăng nhanh. Nhu cầu đảm bảo an sinh xã hội, chăm sóc nói chung, chăm sóc sức khỏe, sức khỏe sinh sản nói riêng cho nhóm dân cư này ngày càng bức thiết.
Tỷ lệ mắc bệnh, do rối loạn chuyển hóa và di truyền ở trẻ sơ sinh và tử vong còn cao; suy dinh dưỡng trẻ em thể thấp còi đang là vấn đề cấp bách; gia tăng tình trạng trẻ em thừa cân, rối nhiễu tâm thần, tự kỷ, tiểu đường.
Dân số trong độ tuổi lao động (15-59 tuổi) tăng nhanh cả về tỷ trọng và số lượng (khoảng 65 triệu người vào năm 2020). Điều này là cơ hội cho phát triển song cũng tạo ra thách thức về giáo dục, đào tạo nghề, tạo việc làm cho hàng chục triệu người lao động.
Tỷ số giới tính khi sinh tăng nhanh liên tục và đến năm 2008 đã lên đến 112 bé trai/100 bé gái. Theo kinh nghiệm của quốc tế nếu Việt Nam không có giải pháp quyết liệt thì tỷ số này có thể lên trên mức 120 vào năm 2020, tác động xấu đến an ninh xã hội và gây khó khăn trong việc xây dựng gia đình của các thế hệ tương lai.
Kết quả Tổng điều tra dân số và nhà ở 1/4/2009 chỉ rõ dân số Việt Nam là 85,8 triệu người, mật độ gần 260 người/km2. Trên thế giới chỉ có bốn nước dân số nhiều hơn và có mật độ cao hơn Việt Nam là Ấn Độ, Nhật Bản, Bangladesh và Philippines.
Việt Nam đã đạt được mức sinh thay thế và vẫn đang trong giai đoạn nhạy cảm với các yếu tố tác động, chưa loại trừ được khả năng mức sinh tăng trở lại đồng thời cũng đã xuất hiện nguy cơ mức sinh giảm xuống quá thấp ở một số địa phương.
Theo ông Nguyễn Văn Tân, Chiến lược Dân số sức khỏe sinh sản 2011-2020 tập trung vào 5 nội dung là chất lượng dân số; sức khỏe sinh sản; cơ cấu dân số; quy mô, mật độ dân số và mức sinh; nâng cao năng lực lập kế hoạch hóa phát triển có lồng ghép diễn biến dân số-sức khỏe sinh sản.
Chiến lược lần này, thay vì chỉ tập trung thực hiện kế hoạch hóa gia đình như Chiến lược 2000-2010, ưu tiên cao chất lượng dân số, cải thiện tình trạng sức khỏe sinh sản, chủ động điều chỉnh và ứng phó với những thay đổi về mức sinh, cơ cấu và phân bố dân số.
Chiến lược cũng đề ra việc từng bước đa dạng hóa các nguồn đầu tư, trong đó ngân sách nhà nước đóng vai trò chủ đạo, ưu tiên cho người nghèo, vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn, đặc biệt là cộng đồng dân cư sinh sống tại các vùng biển, ven biển và hải đảo./.
Nhật Minh (Vietnam+)
