Nhờ tập trung vào thị phần có phân khúc giá rẻ mà nhiều doanh nghiệp vốn đầutư trong nước của tỉnh Bình Dương có được nhiều đơn hàng xuất khẩu trong năm2013.
Một số mặt hàng xuất khẩu chủ lực như sản phẩm gỗ, dệt may, giày da, hàng thủcông mỹ nghệ... đạt kim ngạch tăng khá nhờ áp dụng phân khúc thị trường đã tạo“cú hích” đi lên của ngành xuất khẩu Bình Dương, cho dù nền kinh tế còn nhiềukhó khăn.
Đây là nhận định chung của 156 doanh nghiệp thuộc Hội xuất nhập khẩu tỉnhBình Dương.
Xuất khẩu “khỏe”
Theo Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Dương, kim ngạch xuất khẩu trong 5 tháng đầunăm 2013 của tỉnh đạt xấp xỉ 5 tỉ USD, tăng hơn 16% so với cùng kỳ; trong đó khuvực kinh tế trong nước đạt gần 820 triệu USD (tăng 5,2% so với cùng kỳ), khu vựckinh tế có vốn đầu tư nước ngoài hơn 4 tỉ USD (tăng 18,6%). Kim ngạch nhập khẩucủa tỉnh khoảng hơn 4 tỉ USD, tăng 17,8%. Như vậy, cán cân thương mại xuất nhậpkhẩu của Bình Dương đã được duy trì đúng định hướng với tỷ lệ xuất siêu đạt trên812 triệu USD trong 5 tháng qua.
Điểm mới của xuất khẩu năm nay là các mặt hàng chủ lực truyền thống có thếmạnh của Bình Dương tiếp tục tăng trưởng nhờ khâu đột phá về phân khúc thịtrường giá rẻ.
Theo ông Phan Văn Xô - Chủ tịch Hội xuất nhập khẩu Bình Dương, hiện nay trongHội có 156 doanh nghiệp xuất khẩu chiếm tỷ trọng lớn ở Bình Dương đã ký hợp đồngsản xuất các đơn hàng cho đối tác thực hiện cả năm 2013. Một số mặt hàng có đơnhàng lớn nhất là dệt may và giày da đang phát triển ở mức cao.
Điểm mạnh của ngành xuất khẩu năm nay chủ yếu tập trung vào sản xuất các mặthàng bình dân giá rẻ nhưng đảm bảo mẫu mã, chất lượng. Đây là xu hướng đang đượcquốc tế quan tâm để cạnh tranh và tìm giải pháp đầu ra cho thị trường toàn cầu.Vì thế, nhờ tập trung vào thị phần có phân khúc giá rẻ này mà nhiều doanh nghiệpcó vốn đầu tư trong nước của Bình Dương tiếp cận được nhiều đơn hàng hơn trongnăm 2013 cho dù khó khăn về suy thoái kinh tế.
Ông Xô cho biết thêm, một số mặt hàng xuất khẩu chủ lực có kim ngạch lớn đangtăng mạnh trong những tháng đầu năm 2013 như sản phẩm gỗ, dệt may, giày da, điệntử tăng rất khá, là một tín hiệu rất khả quan tiếp thêm “cú hích” tạo đà cho cácngành hàng còn phát triển kéo khá dài trong 10-15 năm tới.
Hầu hết các doanhnghiệp đang kinh doanh các mặt hàng này đều có đủ đơn hàng đáp ứng nhu cầu sảnxuất ít nhất là hết quý 3, có doanh nghiệp có hàng xuất khẩu đủ cả năm. Hiệnnay, mặt hàng “dễ ăn” nhất trong xuất khẩu là hai ngành hàng thế mạnh của BìnhDương, gồm dệt may và da giày luôn có đơn hàng xuất khẩu đủ cả năm 2013 vì đápứng đúng thị phần xuất khẩu, giá rẻ hơn, mẫu mã tốt. Vấn đề là các doanh nghiệpphải biết phát huy nội lực để tăng lợi nhuận bằng cách giảm các chi phí hoạtđộng, làm chủ về công nghệ, thiết bị hiện đại và sử dụng nguồn nhân lực hợp lýhơn.
Mặc dù suy thoái kinh tế ảnh hưởng lớn đến “túi tiền” của người tiêu dùngnhưng ngành da giày được xem là 1 trong 15 mặt hàng chủ lực của tỉnh Bình Dươngđang “chống chọi” tốt với thị trường. Điển hình tại Tập đoàn Thái Bình Shoes vớimục tiêu đề ra năm 2013 là từ 14-16 triệu đôi giày.
Trong năm 5 tháng qua, Tậpđoàn đã sản xuất và xuất khẩu hơn 5 triệu đôi giày, tạo việc làm cho gần 17.000 lao động, mức thu nhập bình quân từ 4,5-5 triệu đồng/tháng. Đơn hàngđã và đang nhận sẽ đảm bảo cho kế hoạch cả năm 2013 là rất khả thi.
Còn nhiều “rảo cản”
Có thể nói, các doanh nghiệp nằm trong Hội xuất nhập khẩu Bình Dương có nhữngđột phá về thế mạnh. Có những mặt hàng đang “hot” đầu ra được nhiều doang nghiệpBình Dương đầu tư đi đúng hướng. Điển hình như các doanh nghiệp ngành giày nămnay đã chủ động về thiết kế, mẫu mã, làm chủ được công nghệ cũng như đầu tư vàocả phần cứng và phần mềm trong quá trình sản xuất và quản trị đã cải thiện đểứng phó những rủi ro.
Đánh giá về vấn đề này, Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Bình Dương Lê Hồng Phoa chohay: Chỉ tính riêng 5 tháng đầu năm 2013, xuất khẩu đạt xấp xỉ 600 triệu USD,tăng 7,3% so với năm trước. Bình Dương được xem là tỉnh có tốc độ phát triểnngành dệt may hàng đầu của Việt Nam hiện nay. Đóng góp của ngành dệt may chiếmhơn 10% các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của tỉnh.
Mặt hàng dệt may của Bình Dươngphát triển là nhờ quần, áo bình dân xuất khẩu. Tuy nhiên hiện nay thách thức chocác doanh nghiệp dệt may cũng không ít, nhất là do các ngân hàng chỉ nhắm đếncác doanh nghiệp có đơn hàng mới “rót vốn”. Do vậy, ngành dệt may còn bị động vàchịu hàng loạt thách thức như lệ thuộc vào nguyên vật liệu nhập khẩu, nặng vốn,nặng nhân công…Vì quá lệ thuộc về nguồn nguyên liệu phụ trợ, các đơn hàng chủyếu gia công nên các doanh nghiệp đạt giá trị thặng dư xuất khẩu chỉ ở mức “lấycông làm lãi.”
Theo Chủ tịch Hội xuất khẩu Bình Dương Phan Văn Xô: Còn rất nhiều rào cản màdoanh nghiệp đang ái ngại nhất trong xuất khẩu là một phần do tác động xấu củanền kinh tế. Tuy nhiên nhìn khách quan hơn còn nhiều “rảo cản” sau khi tham giaWTO, nhất là về “rào cản” kỹ thuật như: chống bán phá giá, truy xuất nguồn gốcxuất xứ.
Các nguyên nhân tác động thì rất nhiều, trong đó có 2 nguyên nhânchính: Một là, hành lang pháp lý chưa chặt chẽ và chưa theo kịp đời sống thựctiễn. Hai là, doanh nghiệp chưa đủ lớn về quy mô và chưa đủ mạnh về tài chính,chưa làm chủ về công nghệ và thích nghi nhanh với sự đổi thay của thị trường,chưa chú trọng về nhân quyền, môi trường và việc lưu giữ hồ sơ giấy tờ để phụcvụ điều tra khi xảy ra các vụ kiện nhằm hạn chế sản lượng xuất khẩu.
Bằng chứng thấy rõ, giá trị xuất khẩu giữa doanh nghiệp FDI và doanh nghiệptrong nước chênh lệch quá lớn. Theo ông Xô, “sân chơi này” bị chênh lệch bởi cácdoanh nghiệp FDI rộng lớn về quy mô, khỏe về nguồn tài chính, làm chủ công nghệvà khách hàng. Để cân bằng thì các doanh nghiệp trong nước phải đầu tư về hạtầng cơ sở, Nhà nước tạo thuân lợi hơn cho doanh nghiệp xuất khẩu.
Bình Dương đặt mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu năm 2013 đạt trên 20%, trị giákhoảng 15-16 tỉ USD. Những ngành hàng xuất khẩu có tín hiệu lạc quan từ nay đếncuối năm là sản phẩm gỗ, dệt may, giày dép, mủ cao su và hàng thủ công mỹ nghệ.Đây là những ngành hàng phần lớn do doanh nghiệp trong nước làm chủ đầu tư, sảnxuất và thúc đẩy xuất khẩu mang lại kim ngạch lớn cho Bình Dương, góp phần giảiquyết việc làm cho người lao động./.
Dương Chí Tưởng (TTXVN)