Lực lượng chức năng tiến hành kiểm tra xe quá tải trên Quốc lộ. (Ảnh: TTXVN) Sau nửa tháng đồng loạt ra quân kiểm tra tải trọng xe bằng trạm cân trên cả nước (từ ngày 1/4), đại diện các cơ quan ban ngành đánh giá, trên 80% số xe đã nghiêm chỉnh chấp hành không chở hàng vượt quá tải trọng.
Tuy nhiên, một số tỉnh vẫn chậm và chưa quyết liệt triển khai cân xe đồng bộ 24/24 giờ nên đã xuất hiện tình trạng xe nối đuôi nhau dừng đỗ dọc các tuyến Quốc lộ và tìm các “chiêu” để “né” trạm cân.
Thông tin trên được đưa ra tại hội nghị sơ kết 15 ngày triển khai công tác kiểm soát tải trọng xe trên toàn quốc vào sáng nay (17/4).
Thuê “cò” để “lách” trạm cân
Báo cáo về kết quả 15 ngày ra quân “siết” xe quá tải, theo ông Khuất Việt Hùng, Vụ trưởng Vụ Vận tải (Bộ Giao thông Vận tải), đến nay, cả nước có 52 tỉnh, thành đã triển khai thực hiện và vẫn còn 11 địa phương chưa đưa bộ cân lưu động đã được cấp vào hoạt động. Thậm chí, một số tỉnh mới hưởng ứng ngày đầu sau đó dừng “trói” xe quá tải.
“Lãnh đạo một số địa phương chỉ tiến hành cân xe trên hệ thống đường tỉnh lộ có lưu lượng xe quá tải thấp và chưa quan tâm, quyết liệt chỉ đạo ở các tuyến Quốc lộ trọng điểm như Quốc lộ 1, 5, 18… Lực lượng công an, đặc biệt là phòng cảnh sát giao thông chưa vào cuộc và còn viện nhiều lý do, không bố trí lực lượng hoặc nếu có cũng chỉ mang tính hình thức, đối phó,” ông Hùng đánh giá.
Ngoài ra, ông Khuất Việt Hùng cũng nhận định, trạm cân chưa được đưa vào hoạt động 24/24 giờ và 7 ngày trong tuần. Vì vậy, xe quá tải dừng đỗ ở hai phía, có trạm lên đến hàng trăm xe. Mỗi khi trạm cân nghỉ thì lái xe điều khiển xe quá tải ồ ạt chạy qua gây mất trật tự an toàn giao thông như ở các tỉnh Hải Dương, Hải Phòng, Thanh Hóa, Hà Tĩnh, Quảng Bình… Lực lượng Cảnh sát giao thông chỉ xử lý xe quá tải lỗi dừng đỗ rồi cho đi, không xử lý vi phạm.
Đánh giá sự tàn phá của các xe quá tải lên hệ thống tuyến đường Quốc lộ, ông Bùi Danh Tú, Phó Giám đốc Sở Giao thông Vận tải Yên Bái cho biết, địa phương có tuyến Quốc lộ 70 đi qua và hiện nay đang bị tàn phá nghiêm trọng do xe quá tải. Qua cân xe, lực lượng chức năng phát hiện được xe chở tới 110 tấn (trong đó 90 tấn hàng) chạy trên đường, tức là quá gần gấp 3 lần tải trọng theo quy định.
“Khi xe chở quá tải thì đi kiểu ‘rùa bò’ nhưng nếu không có hàng thì chạy như xe ‘điên’ gây mất an toàn giao thông. Từ khi cân xe, Quốc lộ 70 ùn tắc nghiêm trọng với 23 vụ tại 15 điểm, trong đó có ngày ùn tắc tới 26 giờ. Mặt đường có làm bằng kim cương may ra mới chịu được xe đi suốt ngày đêm,” ông Tú ví von.
Thừa nhận công tác kiểm soát tải trọng xe hết sức phức tạp, tại hội nghị, đại diện các cơ quan chức năng cũng đưa ra ý kiến, tình trạng một số doanh nghiệp vận tải, lái xe đã tìm mọi thủ đoạn như chạy xe vào ban đêm, đi lòng vòng đường tránh, thuê “cò” dẫn đường để “lách” trạm cân. Cá biệt, chủ xe còn phá vỡ hợp đồng vận chuyển đã ký trước để ép tăng giá cước, gây ảnh hưởng đến lợi ích kinh tế xã hội.
Ông Nguyễn Thành Trí, Giám đốc Sở Giao thông Vận tải Phú Yên cho biết, dọc Quốc lộ 1, lực lượng tỉnh có lập trạm cân. Tuy nhiên, xe lại “dàn hàng” dài dọc đường để ép lực lượng Cảnh sát giao thông ra điều tiết phân làn, rồi lợi dụng lúc lực lượng chức năng lơ là, lái xe ào ào phá trạm cân.
Chưa dừng lại ở đó, theo ông Trí, ngay sau khi trạm cân đi vào hoạt động, tại địa phương đã xuất hiện “cò” dẫn đường “lách” trạm cân với giá từ 100.000-500.000 đồng/xe tải.
“Cò” dùng xe máy chạy trước hướng dẫn xe tải rẽ xuống đường liên xã để men theo đường du lịch biển, rồi vòng lại Quốc lộ 1A để “né” trạm cân làm nhiều đoạn đường giao thông nông thôn ở huyện bị hư hỏng. Thậm chí, một số đối tượng ‘cò’ cũng căn số lượng 6-7 xe quá tải vào trạm sẽ gây ùn tắc và sẵn sàng ra dấu hiệu để lái xe vượt qua trạm cân an toàn,” ông Trí thành thực.
Sẽ xử lý nghiêm hành vi tiêu cực
Tại hội nghị, theo Trung tướng Đỗ Đình Nghị, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự an toàn xã hội (Bộ Công an), năm 2014 Bộ Giao thông Vận tải xác định "siết" xe quá tải là nhiệm vụ trọng tâm, chưa bao giờ xử lý xe quá tải lại được triển khai quyết liệt và đạt được kết quả cao, nhận được sự đồng tình của người dân, doanh nghiệp vận tải.
Muốn xử lý tận gốc xe quá tải, Trung tướng Đỗ Đình Nghị cho rằng, cơ quan chức năng cần phải thực hiện chủ trương tháo dỡ thùng xe cơi nới, thay đổi kích thước thùng xe, kiên quyết xử lý xe chở quá tải vi phạm trên đường.
Đề cập đến việc nếu lái xe không chở quá tải, lấy tiền đâu ra để “nuôi” lực lượng chức năng trên đường, Trung tướng Đỗ Đình Nghị khẳng định: “Hiện nay, người dân chỉ lên án người nhận tiền mãi lộ mà chưa nhắc đến người đút lót. Quan điểm của Bộ Công an là không dung túng những hành vi tiêu cực, kiên quyết xử lý nghiêm.”
Bổ sung thêm về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Đinh La Thăng bày tỏ quan điểm, trách nhiệm của các cơ quan đối với người thực thi công vụ là phải nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ rồi nâng cao đạo đức phẩm chất nghề nghiệp. Tuy nhiên, cũng đặt câu hỏi ngược lại, nếu không chở quá tải thì việc gì phải chi mãi lộ. Tại sao anh không chở đúng tải? Nếu anh tuân thủ, chả có lý do gì để người ta giữ lại kiểm tra?
Bộ trưởng Đinh La Thăng kiên quyết xử lý nghiêm những hành vi tiêu cực trong kiểm soát xe quá tải. (Ảnh: Việt Hùng/Vietnam+) “Không phải 100% các xe đều chở quá tải. Nhưng với tình hình hiện nay, các doanh nghiệp chở đúng tải không thể cạnh tranh giá cước đối với chở quá tải. Chỉ có kiểm tra tải trọng xe thường xuyên liên tục để tạo sự cạnh tranh kinh doanh bình đẳng, đưa giá cước trở về giá trị thật thì những chi phí ngoài vận tải sẽ không còn hoặc sẽ hạn chế đến mức tối đa. Không thể nói 100 chiếc xe tải chở đúng quy định mà phải đi mãi lộ. Tôi hứa sẽ xử lý rất nghiêm nếu thông tin phản ánh hiện tượng tiêu cực là có căn cứ,” Bộ trưởng Đinh La Thăng khẳng định.
Ngoài ra, người đứng đầu ngành giao thông cũng nhìn nhận, thực hiện chủ trương “siết” xe quá tải sẽ góp phần vào tái cơ cấu các lĩnh vực kinh doanh vận tải, giá cước vận tải đường bộ chắc chắn giảm xuống khi ngành vận tải được tái cơ cấu qua cách “chia lửa” cho đường sắt, hàng hải.
Thẳng thắn thừa nhận tình trạng xe quá tải là do cơ quan Nhà nước đang buông lỏng quản lý trong đó có ngành giao thông, Bộ trưởng Đinh La Thăng cũng chỉ ra những bất cập do hệ thống văn bản chưa được hoàn thiện rõ ràng, minh bạch và cả yếu tố lịch sử để lại như việc trước đây cho phép hoán cải xe. Sắp tới, Bộ sẽ trình Chính phủ chấm dứt không cho phép hoán cải xe và có lộ trình xóa với những phương tiện này lưu thông trên đường.
Đưa ra các giải pháp trọng tâm trong thời gian tới để quản lý tải trọng xe, Bộ trưởng Đinh La Thăng chỉ đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam cần phải đăng kiểm nghiêm thì sẽ không có xe quá tải lưu hành.
“Cục Đăng kiểm không làm được và không chống tiêu cực đăng kiểm thì toàn bộ Cục sẽ được chuyển sang chỗ khác làm,” Bộ trưởng Đinh La Thăng quả quyết./.
Theo số liệu cập nhật của Bộ Giao thông Vận tải, sau 15 ngày kiểm tra tải trọng xe, lực lượng chức năng đã kiểm tra gần 11.000 xe, trong đó có hơn 2.100 xe vi phạm.
