Ngày 24/7, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường đã có cuộc đốithoại trực tuyến với nhân dân tại Cổng Thông tin điện tử Chính phủ.
Tại buổi đối thoại, Bộ trưởng Hà Hùng Cường đã trả lờivề những vấn đề mà người dân và cộng đồng doanh nghiệp quan tâm thuộclĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Tư pháp.
Giải đáp băn khoăncủa độc giả xung quanh nội dung công tác hộ tịch hiện nay đang bịchồng chéo và khó quản lý, Bộ trưởng Hà Hùng Cường đồng tình cho rằngcông tác đăng ký và quản lý hộ tịch ở Việt Nam còn nhiều hạn chế, bấtcập, kéo theo sự dịch chuyển lớn dân cư từ địa phương này sang địaphương khác, thậm chí ra nước ngoài.
Bộ trưởng cho biết Nghịđịnh số 158 về đăng ký và quản lý hộ tịch đã có sự phân cấp nhiều loạiviệc đăng ký hộ tịch trước đây thực hiện ở cấp tỉnh, cấp huyện tập trungcho cấp xã, nhưng việc đăng ký hộ tịch hiện tại vẫn đang được thực hiệnở cả ba cấp tỉnh, huyện, xã. Vì thế dữ liệu về hộ tịch được lưu giữ rấttản mát, hơn nữa, việc quản lý các dữ liệu hộ tịch cơ bản là bằng vănbản giấy; cán bộ Hộ tịch thì thiếu về số lượng, chưa được chuyên nghiệphoá, lại thường xuyên biến động, gần 1/3 chưa được đào tạo Luật...
Bộ Tưpháp đã đề xuất và thực hiện nhiều giải pháp khắc phục tình trạng này,như việc phân cấp các việc đăng ký hộ tịch về cấp xã, từng bước chuẩnhóa đội ngũ cán bộ làm công tác hộ tịch, tăng cường hướng dẫn nghiệpvụ...
Để giải quyết cơ bản, triệt để vấn đề này, Bộ Tư pháp đã đề xuất,được Chính phủ, Quốc hội chấp thuận và hiện đã soạn thảo trình Chính phủDự án Luật Hộ tịch với những nội dung mang tính cải cách như xây dựngmô hình đăng ký hộ tịch một cấp (tại cấp xã); cấp số định danh công dânkhi đăng ký khai sinh; tin học hóa cơ sở dữ liệu hộ tịch; xây dựng chứcdanh Hộ tịch viên chuyên trách….
Nếu được Chính phủ, Quốc hội chấpthuận, tin rằng vấn đề này sẽ được giải quyết căn bản- Bộ trưởng khẳngđịnh.
Trước thực tế thủ tục chứng thực chữ ký cá nhântrong việc áp dụng cơ chế hành chính một cửa, một cửa liên thông đang cónhiều vướng mắc, mâu thuẫn, Bộ trưởng Hà Hùng Cường khẳng định cơ chếmột cửa, một cửa liên thông là một bước cải cách quan trọng, hiệu quả,tích cực. Tuy nhiên, qua công tác quản lý nhà nước, Bộ Tư pháp đã nắmđược một số vướng mắc về vấn đề này. Khi áp dụng cơ chế này vào giảiquyết một số loại việc cụ thể, trong đó có việc chứng thực chữ ký cũngcó vướng mắc.
Theo quy định của pháp luật về chứng thực thì người có yêucầu chứng thực chữ ký phải ký trước mặt người thực hiện chứng thực.Trong khi đó những người có thẩm quyền thực hiện chứng thực (Chủ tịch,Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân cấp xã, Trưởng hoặc Phó Trưởng phòng Tư pháp cấphuyện) lại không thuộc diện phải trực ở bộ phận một cửa để trực tiếpchứng nhận chữ ký của người yêu cầu chứng nhận. Do đó, có tình trạng mỗiđịa phương làm một cách. Điều đó dẫn đến trong thực tế nhiều trường hợpngười yêu cầu chứng thực không ký trước mặt người thực hiện chứng thực(chứng thực gián tiếp). Như thế là không phù hợp với bản chất chứngthực, dễ tạo kẽ hở vi phạm pháp luật.
Để khắc phục tình trạng này, Bộtrưởng cho biết Bộ Tư pháp đã có Công văn hướng dẫn tạm thời việc thựchiện chứng thực chữ ký theo cơ chế một cửa như sau: cán bộ làm công táctại bộ phận một cửa tiếp nhận, kiểm tra yêu cầu chứng thực chữ ký và hẹnthời điểm trả kết quả. Tại thời điểm trả kết quả, người yêu cầu chứngthực chữ ký sẽ trực tiếp ký trước mặt người thực hiện chứng thực. Cụthể, cán bộ trực hẹn người dân đến ký trước mặt Chủ tịch, Phó Chủ tịch.
Băn khoăn của độc giả về tính khả thi trongquy hoạch công chứng, Bộ trưởng Hà Hùng Cường khẳng định quy hoạch vàthực hiện quy hoạch công chứng thực hiện hoàn toàn khả thi. Công chứnglà một nghề đặc thù, vì công chứng viên phải chịu trách nhiệm vô hạn,suốt đời đối với những giao dịch đã được công chứng. Vì vậy, doanhnghiệp, các tổ chức hành nghề công chứng không thể thành lập và giải thểmột cách tự phát, tràn lan mà phải bảo đảm tính ổn định, liên tục nhằmbảo vệ quyền, lợi ích của người dân, doanh nghiệp.
Bộ trưởng nhấn mạnhnhất định việc phát triển các tổ chức hành nghề công chứng phải theo quyhoạch, được phân bố hợp lý, phù hợp với phát triển kinh tế-xã hội vàđịa bàn dân cư, đặc biệt là trong bối cảnh hoạt động công chứng đã đượcxã hội hóa.
Với ý nghĩa như vậy, quy hoạch không phải là để tạo cơ chếxin-cho hay gây khó khăn cho người dân. Hiện nay, dự thảo Quy hoạchphát triển tổng thể tổ chức hành nghề công chứng ở Việt Nam đến năm 2020đang được hoàn thiện để trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Sau khiđược phê duyệt, quy hoạch này sẽ có giá trị bắt buộc, việc thành lập cácVăn phòng công chứng không được vượt quá số lượng đã được phê duyệt.Để ngăn ngừa, hạn chế tiêu cực trong việc cho phép thành lập các vănphòng công chứng khi số hồ sơ xin thành lập lớn hơn số lượng theo quyhoạch, Bộ Tư pháp đã có văn bản hướng dẫn chỉ đạo các địa phương cầnphải xây dựng bộ tiêu chí chấm điểm để xem xét việc cho phép thành lậpcác tổ chức hành nghề công chứng một cách công khai, minh bạch.
Trước hiện tượng tại một số địa phương khi bán đấu giáquyền sử dụng đất đã có dấu hiệu tiêu cực, làm thất thoát tài sản củanhà nước, Bộ trưởng cho biết năm 2010 Chính phủ đã ban hành Nghị định số17 quy định rõ về việc bán đấu giá các tài sản, nhất là tài sản công,trong đó có quyền sử dụng đất.
Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng cho biết trongquá trình thực hiện Nghị định số 17 vẫn còn một số khó khăn, vướng mắcnhư đội ngũ đấu giá viên còn mỏng, nhiều trường hợp bán đấu giá quyền sửdụng đất tại địa bàn cấp huyện, đặc biệt là vùng sâu, vùng xa còn chưakịp thời; một số văn bản hướng dẫn thi hành Nghị định còn chưa được banhành.
Để khắc phục, Bộ Tư pháp chỉ đạo các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có giải pháp phát triển, tăng cường đội ngũ đấu giá viên, phát triểndoanh nghiệp bán đấu giá, củng cố Trung tâm bán đấu giá để thành một hệthống hoàn chỉnh đáp ứng được yêu cầu của xã hội.
Nội dung cuộc trực tuyến của Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường đã giảiđáp sự quan tâm của nhân dân đối với các vấn đề thuộc chức năng quản lýnhà nước của Bộ Tư pháp như công tác xây dựng và thi hành pháp luật;kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật; thi hành án dân sự; hành chính tưpháp; bổ trợ tư pháp và các vấn đề nóng trong dư luận hiện nay như cónên công nhận hôn nhân đồng tính; việc thi hành án; bán đấu giá quyền sửdụng đất…/.
Quỳnh Hoa (TTXVN)