Tiến sỹ Chheang Vannarith (trái) - Chủ tịch Viện Tầm nhìn châu Á (AVI) có trụ sở tại Phnom Penh, tham dự một hội thảo. (Ảnh: Trần Long/Vietnam+) Trong bối cảnh hoạt động thương mại, đầu tư và chuỗi cung ứng toàn cầu đang đối mặt với những thách thức chưa từng có do đại dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19 gây nên, xu thế tăng cường hợp tác và phối hợp để mau chóng phục hồi kinh tế là không thể đảo ngược, trong đó có những mục tiêu về thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững, cân bằng của Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP).
15 quốc gia đã đạt được thỏa thuận về RCEP hồi tháng 11/2019, gồm các nước thành viên ASEAN và đối tác đối thoại Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản, Australia và New Zealand.
Điều phối sự đồng thuận
Ngay sau Hội nghị trực tuyến Bộ trưởng các nước tham gia đàm phán RCEP giữa kỳ lần thứ 10 do Bộ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam Trần Tuấn Anh làm chủ tọa, diễn ra hôm 23/6/2020, phóng viên Thông tấn xã Việt Nam tại Campuchia đã có cuộc trao đổi với Tiến sỹ Chheang Vannarith - Chủ tịch Viện Tầm nhìn châu Á (AVI) có trụ sở tại Phnom Penh, chuyên gia phân tích kinh tế-chính trị Đông Nam Á, về những sáng kiến gần đây của Việt Nam nhằm thúc đẩy sớm kết thúc hoàn toàn đàm phán hiệp định RCEP, nhanh chóng hoàn tất việc rà soát pháp lý lời văn để chuẩn bị cho việc ký kết hiệp định vào tháng 11/2020 tại Hà Nội.
Tiến sỹ Chheang Vannarith cho rằng trong năm giữ ghế Chủ tịch luân phiên ASEAN, Việt Nam đã điều phối và thúc đẩy có hiệu quả tiến trình thương lượng nhằm đạt được sự đồng thuận và hướng tới kết thúc đàm phán Hiệp định RCEP, mặc dù Ấn Độ đã quyết định rút lui vào phút chót.
Ông cho rằng khi nền kinh tế khu vực đang bị tàn phá nghiêm trọng bởi đại dịch COVID-19, chúng ta cần một cơ chế hội nhập khu vực sâu rộng hơn nữa để nhanh chóng hồi phục các nền kinh tế thông qua thúc đẩy thương mại và đầu tư. RCEP sẽ là công cụ hữu hiệu tăng cường hoạt động mậu dịch và dòng vốn đầu tư trong khu vực.
Không chấp nhận chủ nghĩa bảo hộ
Nhấn mạnh tới tầm quan trọng của thỏa thuận này sau đại dịch COVID-19, chuyên gia địa chính trị khu vực Chheang Vannarith cho rằng RCEP sẽ giúp các quốc gia tham gia xử lý một cuộc cải tổ chuỗi cung ứng toàn cầu một khi đại dịch được khống chế. Đặc biệt với Campuchia, RCEP có thể mở ra những cơ hội thị trường mới cho các sản phẩm của quốc gia này, đặc biệt là mặt hàng nông nghiệp.
[Ký kết RCEP sẽ góp phần khôi phục kinh tế khu vực sau dịch COVID-19]
Nhà phân tích thuộc Viện AVI cho rằng RCEP còn giúp thu hút thêm vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Campuchia cũng như các nước khác trong khu vực. Về mặt chính trị và chiến lược, việc hoàn tất đàm phán RCEP còn gửi đi tín hiệu rõ ràng rằng các nền kinh tế châu Á không chấp nhận xu thế đơn phương và chủ nghĩa bảo hộ mậu dịch.
Niềm tin của công chúng
Tại cuộc họp trực tuyến hôm 23/6, các bộ trưởng thương mại từ 15 quốc gia đã tái khẳng định rằng hiệp định RCEP sẽ được ký kết vào cuối năm nay. Dù Ấn Độ đã rút khỏi các cuộc đàm phán (vào tháng 11/2019) nhưng các nước thành viên vẫn để ngỏ cánh cửa đối với Ấn Độ.
Tiến sỹ Chheang Vannarith (trái) - Chủ tịch Viện Tầm nhìn châu Á (AVI) có trụ sở tại Phnom Penh, tham dự một hội thảo. (Ảnh: Trần Long/Vietnam+) Việc tuyên truyền sâu rộng và tạo niềm tin cho công chúng về tính bền vững của hiệp định RCEP là vô cùng quan trọng ở thời điểm hiện nay. Chủ tịch Viện AVI Chheang Vannarith nhận định rằng những rào cản còn tồn tại hiện nay đối với việc ký kết RCEP là vấn đề chính trị.
Ông cho rằng những nhà lãnh đạo các nền kinh tế chuẩn bị tham gia hiệp định này cần giải thích thấu đáo cho người dân về các lợi ích kèm theo những thử thách của RCEP. Hiển nhiên, các lợi ích đang bao trùm lên những thách thức. Vậy nên, chuyên gia này cho rằng việc thông tin và thuyết phục người dân sẽ là yếu tố quyết định cho sự thành công của RCEP.
Theo những báo cáo sơ bộ, nếu được ký kết, hiệp định RCEP sẽ tạo ra một trong những khu vực kinh tế lớn nhất thế giới, vì 16 quốc gia (trường hợp Ấn Độ tham gia) sẽ cùng chiếm khoảng 45% dân số toàn cầu và hơn 30% tổng GDP của thế giới./.
