Theo kết quả điều tra do liên bộ: Công an, Giao thông vận tải, Khoahọc và Công nghệ, Công Thương công bố tại buổi họp báo ngày 26/4, nguyênnhân chủ yếu dẫn đến các vụ cháy nổ xe cơ giới trên địa bàn cả nướcthời gian qua là do chập điện.
Buổi họp báo nhằm công bố kếtquả thực hiện của 4 bộ trên trong việc triển khai ý kiến chỉ đạo của Thủtướng Chính phủ về việc tăng cường các biện pháp phòng, chống cháy nổxe cơ giới.
Kết quả điều tra của Bộ Công an đối với 209 trongsố 324 vụ cháy nổ ôtô, xe máy (276 vụ cháy ôtô, 48 vụ cháy xe máy)trong hai năm 2010 và 2011 trên toàn quốc, cho thấy có 5 nguyên nhân:Chập điện, sự cố kỹ thuật, sơ suất, tai nạn giao thông và do đốt.
Đặcbiệt nguyên nhân chập điện chiếm phần lớn với tỷ lệ lên đến 30,25%. Từđầu năm 2012 đến nay, cả nước xảy ra 115 vụ cháy ôtô, xe máy (56 vụcháy ôtô, 59 vụ cháy xe máy), làm bị thương 3 người, thiệt hại tài sảntrị giá trên 20 tỷ đồng. Trong số 25 vụ đã điều tra, làm rõ nguyên nhân,có tới 9 vụ do chập điện, 6 vụ do sơ suất, 5 vụ do sự cố kỹ thuật, 4 vụdo tai nạn giao thông và 1 vụ do đốt.
Giải thích thêmvề những vụ cháy do nguyên nhân chập điện, đại diện Bộ Công an cho biết,dấu vết đặc trưng để lại do sự cố chập điện chi tiết thì rất khó xácđịnh nhưng phần lớn là do mất khả năng cách điện của dây dẫn bởi các lýdo như: Côn trùng cắn, lão hóa dây vỏ, quá tải công suất điện nguồn dolắp thêm còi, đèn hoặc đấu nối sai… Sự cố kỹ thuật thì do các yếu tốnhư: cháy nổ I ốt, chập IC, mòn lốp gây cháy, bục gioăng dầu, bục ốngdẫn nhiên liệu…
Trả lời câu hỏi của báo giới, cũng là nghi ngờchính của dư luận về việc liệu có hay không nguyên nhân gây cháy xe làdo sử dụng xăng, dầu kém chất lượng, ông Trần Văn Vinh, Phó Tổng cụctrưởng Tổng cục tiêu chuẩn, đo lường chất lượng Bộ Khoa học và Công nghệkhẳng định, theo kết quả nghiên cứu của ngành, có tới 552 trong tổng số704 mẫu đạt chất lượng theo yêu cầu của quy chuẩn kỹ thuật quốc giaQCVN 1:2009/BKHCN (chiếm 78,4%). Chỉ có 147 mẫu (20,9%) không đạt chấtlượng về chỉ số octan và 5/704 mẫu (0,7%) có metanol.
Tổng cục cũng đãtiến hành lấy 56 mẫu liên quan tới xe cháy để thử nghiệm thì tất cả đềuphù hợp với quy chuẩn kỹ thuật trên. Ông Vinh khẳng định, với các kếtquả thử nghiệm này thì chưa có bằng chứng xăng, dầu là nguyên nhân trựctiếp gây ra cháy nổ xe cơ giới trong thời gian vừa qua.
Tuynhiên, kết quả nghiên cứu về lý thuyết có thể gây cháy nổ của Tổng cụccũng cảnh báo các nguyên nhân như: Nhiên liệu xăng có pha hàm lượngetanol, hoặc metanol cao có thể dẫn đến lão hóa đường ống nhiên liệu,gioăng cao su làm rò rỉ nhiên liệu dễ gây cháy nổ khi có chập cháy, tialửa điện. Xe máy hiện đại sử dụng nhiên liệu có chỉ số RON thấp như xăngA83 cũng làm nóng động cơ hơn bình thường có thể gây cháy. Cốp xe nếuchứa những vật dễ cháy như bình gas nhỏ, bật lửa có thể gây cháy vìnhiệt độ trong cốp xe lên tới 60 độ C.
Đáng chú ý, xe hiện đại thường đượcthiết kế theo tiêu chuẩn Euro 4, 5 trong khi xăng dầu của Việt Nam chỉphù hợp cho tiêu chuẩn Euro 2 cũng có thể làm nóng máy, gây cháy khitiếp xúc với các vật dễ cháy.
Giải thích lý do đến thời điểmnày vẫn chưa có kết quả xác minh nguyên nhân các vụ cháy nổ các phươngtiện theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, đại diện Bộ Giao thông Vậntải cho biết, Bộ đã thành lập Đề tài cấp Nhà nước với nhiều cơ sở nghiêncứu lớn, với quy mô rộng nên cần thêm thời gian mới có thể kết luận,công bố.
Trao đổi với các cơ quan quản lý Nhà nước về cáchthức tiến hành xác định nguyên nhân của các vụ cháy nổ trên, chưa hàilòng với kết luận xăng dầu không phải thủ phạm chính, phó giáo sư-tiến sỹ Hoàng MạnhHùng, Giám đốc Trung tâm tư vấn, giám định dân sự của Liên hiệp các hộiKhoa học và kỹ thuật Việt Nam đề nghị Tổng cục tiêu chuẩn, đo lường chấtlượng cần xem xét lại tiêu chí giám định xăng dầu.
Ông Hùng cho rằng,xăng dầu hiện được nhập vào Việt Nam từ nhiều nguồn khác nhau, dovậy có thể có những tiêu chí, chất lượng khác nhau. Việc chỉ căn cứ vàohai chỉ số octan và metanol theo quy chuẩn cũ, chưa đề cập đến nhữngchất hóa học khác trong xăng cũng là chất gây cháy của phía cơ quannghiên cứu là chưa phù hợp.
Khẳng định rằng, kết quả nghiêncứu của các bộ đã bước đầu làm rõ nguyên nhân của các vụ cháy nổ xe cơgiới thời gian qua, Thiếu tướng Trần Anh Dũng, Phó Tổng cục trưởng Tổngcục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội cho biết, để ngăn ngừanhững trường hợp này, Bộ Công an đã có những khuyến cáo phòng cháy chữacháy đến người dân để lưu ý trong quá trình sử dụng.
Ông Dũng cũng chobiết, các bộ liên quan sẽ tiếp tục thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủtướng, nghiên cứu thêm các nguyên nhân gây cháy xe cơ giới và sẽ công bốkhi có đầy đủ cơ sở kết luận.
Theo khuyến cáo của Bộ Công an,người dân không nên lắp đặt thêm thiết bị, phụ kiện không đúng thiếtkế; thường xuyên kiểm tra, phát hiện xử lý phương tiện khi có dấu hiệukhác lạ; không mua xăng dầu ở các điểm không rõ nguồn gốc; không để chấtdễ cháy, bắt lửa trong xe…
Bộ Công an cũng đề nghị các nhà sản xuất, lắpráp ô tô xe máy nâng cao chất lượng các chi tiết sản phẩm, tăng hệ sốan toàn của hệ thống điện, nhiên liệu và các vật liệu chế tạo thích ứngvới xăng dầu đang sử dụng trong nước…/.
Quang Vũ (TTXVN)