Ngày 23/11, tại thành phố Thái Nguyên (tỉnh Thái Nguyên), Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn phối hợp cùng Cơ quan Hợp tác Phát triển Quốc tế Australia tổ chức Hội thảo chia sẻ kinh nghiệm thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn.
Dự hội thảo có đại diện các bộ Tài chính, Y tế, Kiểm toán Nhà nước và các tỉnh, thành phố phía Bắc, từ Thừa Thiên - Huế trở ra.
Trong giai đoạn 2011-2015, Chương trình đặt mục tiêu đến hết năm 2015 có 90% dân số nông thôn được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh, trong đó 55% sử dụng nước sạch đạt quy chuẩn của Bộ Y tế với số lượng ít nhất là 60 lít/người/ngày và 70% số gia đình ở nông thôn có nhà tiêu hợp vệ sinh...
Để đạt được các mục tiêu này, Chương trình tập trung thực hiện 4 dự án lớn là cấp nước sinh hoạt nông thôn; vệ sinh nông thôn; cải thiện môi trường nông thôn; nâng cao nhận thức, tăng cường năng lực, thể chế và phát triển công nghệ về cấp nước và vệ sinh nông thôn. Chương trình cũng đặc biệt ưu tiên đầu tư vào 62 huyện nghèo, tập trung nhiều hơn vào mục tiêu vệ sinh, đảm bảo tính bền vững về môi trường...
Tại Hội thảo, các tham luận đã dành nhiều thời gian để chia sẻ các kinh nghiệm thực hiện chương trình, trong đó đặc biệt nhấn mạnh tới việc cần triển khai các giải pháp: đa dạng hóa các loại hình cấp nước cho phù hợp với điều kiện tự nhiên, đặc tính sử dụng nước của từng vùng, từng địa phương; đối với các công trình cấp nước tập trung, Trung tâm nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn của tỉnh phải nắm được mọi vấn đề liên quan, từ công suất thiết kế tới vận hành, bảo dưỡng, sửa chữa; việc phân cấp đầu tư cần đặc biệt lưu ý tới trình độ quản lý của từng địa phương, nên gắn đơn vị làm chủ đầu tư với quản lý vận hành công trình...
Nhiều ý kiến phát biểu cũng cho rằng để thực hiện có hiệu quả Chương trình, cần cập nhật quy hoạch cấp nước và vệ sinh môi trường nông thôn đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 đối với các tỉnh.
Những nơi có nguồn nước với số lượng và chất lượng tốt, dân tự đào giếng, khoan giếng thì chưa nên đầu tư hệ thống cấp nước tập trung.
Các đơn vị liên quan cần tập trung giáo dục, vận động bà con thay đổi thói quen và hành vi vệ sinh chưa phù hợp, nghiên cứu mô hình nhà tiêu hợp vệ sinh cho từng vùng, nhân rộng các mô hình truyền thông vận động cộng đồng, tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền về vệ sinh môi trường nông thôn trên hệ thống báo chí, phát thanh - truyền hình...
Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, sau 5 năm nỗ lực thực hiện Chương trình, đến cuối năm 2010, số dân nông thôn được sử dụng nước hợp vệ sinh trong cả nước là hơn 52 triệu người, đạt tỷ lệ 80%, tăng trung bình 4,2%/năm, trong đó 35% được sử dụng nước sinh hoạt đạt tiêu chuẩn; khoảng 77% số hộ có nhà tiêu, trong đó 55% nhà tiêu đạt tiêu chuẩn hợp vệ sinh; khoảng 2,7 triệu hộ có chuồng trại chăn nuôi hợp vệ sinh, đạt khoảng 45% tổng số hộ chăn nuôi; khoảng 18.000 trang trại chăn nuôi tập trung thu gom và xử lý hầu hết chất thải...
Trong giai đoạn 2006-2010, tổng nguồn vốn dành cho Chương trình mục tiêu quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn là 20.700 tỷ đồng, trong đó nguồn tài trợ quốc tế là 3.566 tỷ đồng, nguồn tín dụng ưu đãi thực hiện hơn 8.800 tỷ, nguồn đối ứng của người dân trên 3000 tỷ đồng...
Nhìn chung, những kết quả mà chương trình đạt được có ý nghĩa rất quan trọng trong việc cải thiện điều kiện sống, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội của các địa phương trong cả nước, nhất là vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa.
Tuy nhiên, việc thực hiện Chương trình còn nhiều hạn chế như hiệu quả hoạt động của một số công trình cấp nước tập trung chưa cao và thiếu bền vững; công tác truyền thông chưa tạo ra sự thay đổi lớn về hành vi của người dân trong sử dụng nước sạch, nhà tiêu hợp vệ sinh; nhiều gia đình chưa chủ động đầu tư xây dựng nhà tiêu, còn trông chờ vào sự hỗ trợ của nhà nước.../.
Dự hội thảo có đại diện các bộ Tài chính, Y tế, Kiểm toán Nhà nước và các tỉnh, thành phố phía Bắc, từ Thừa Thiên - Huế trở ra.
Trong giai đoạn 2011-2015, Chương trình đặt mục tiêu đến hết năm 2015 có 90% dân số nông thôn được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh, trong đó 55% sử dụng nước sạch đạt quy chuẩn của Bộ Y tế với số lượng ít nhất là 60 lít/người/ngày và 70% số gia đình ở nông thôn có nhà tiêu hợp vệ sinh...
Để đạt được các mục tiêu này, Chương trình tập trung thực hiện 4 dự án lớn là cấp nước sinh hoạt nông thôn; vệ sinh nông thôn; cải thiện môi trường nông thôn; nâng cao nhận thức, tăng cường năng lực, thể chế và phát triển công nghệ về cấp nước và vệ sinh nông thôn. Chương trình cũng đặc biệt ưu tiên đầu tư vào 62 huyện nghèo, tập trung nhiều hơn vào mục tiêu vệ sinh, đảm bảo tính bền vững về môi trường...
Tại Hội thảo, các tham luận đã dành nhiều thời gian để chia sẻ các kinh nghiệm thực hiện chương trình, trong đó đặc biệt nhấn mạnh tới việc cần triển khai các giải pháp: đa dạng hóa các loại hình cấp nước cho phù hợp với điều kiện tự nhiên, đặc tính sử dụng nước của từng vùng, từng địa phương; đối với các công trình cấp nước tập trung, Trung tâm nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn của tỉnh phải nắm được mọi vấn đề liên quan, từ công suất thiết kế tới vận hành, bảo dưỡng, sửa chữa; việc phân cấp đầu tư cần đặc biệt lưu ý tới trình độ quản lý của từng địa phương, nên gắn đơn vị làm chủ đầu tư với quản lý vận hành công trình...
Nhiều ý kiến phát biểu cũng cho rằng để thực hiện có hiệu quả Chương trình, cần cập nhật quy hoạch cấp nước và vệ sinh môi trường nông thôn đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 đối với các tỉnh.
Những nơi có nguồn nước với số lượng và chất lượng tốt, dân tự đào giếng, khoan giếng thì chưa nên đầu tư hệ thống cấp nước tập trung.
Các đơn vị liên quan cần tập trung giáo dục, vận động bà con thay đổi thói quen và hành vi vệ sinh chưa phù hợp, nghiên cứu mô hình nhà tiêu hợp vệ sinh cho từng vùng, nhân rộng các mô hình truyền thông vận động cộng đồng, tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền về vệ sinh môi trường nông thôn trên hệ thống báo chí, phát thanh - truyền hình...
Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, sau 5 năm nỗ lực thực hiện Chương trình, đến cuối năm 2010, số dân nông thôn được sử dụng nước hợp vệ sinh trong cả nước là hơn 52 triệu người, đạt tỷ lệ 80%, tăng trung bình 4,2%/năm, trong đó 35% được sử dụng nước sinh hoạt đạt tiêu chuẩn; khoảng 77% số hộ có nhà tiêu, trong đó 55% nhà tiêu đạt tiêu chuẩn hợp vệ sinh; khoảng 2,7 triệu hộ có chuồng trại chăn nuôi hợp vệ sinh, đạt khoảng 45% tổng số hộ chăn nuôi; khoảng 18.000 trang trại chăn nuôi tập trung thu gom và xử lý hầu hết chất thải...
Trong giai đoạn 2006-2010, tổng nguồn vốn dành cho Chương trình mục tiêu quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn là 20.700 tỷ đồng, trong đó nguồn tài trợ quốc tế là 3.566 tỷ đồng, nguồn tín dụng ưu đãi thực hiện hơn 8.800 tỷ, nguồn đối ứng của người dân trên 3000 tỷ đồng...
Nhìn chung, những kết quả mà chương trình đạt được có ý nghĩa rất quan trọng trong việc cải thiện điều kiện sống, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội của các địa phương trong cả nước, nhất là vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa.
Tuy nhiên, việc thực hiện Chương trình còn nhiều hạn chế như hiệu quả hoạt động của một số công trình cấp nước tập trung chưa cao và thiếu bền vững; công tác truyền thông chưa tạo ra sự thay đổi lớn về hành vi của người dân trong sử dụng nước sạch, nhà tiêu hợp vệ sinh; nhiều gia đình chưa chủ động đầu tư xây dựng nhà tiêu, còn trông chờ vào sự hỗ trợ của nhà nước.../.
Hoàng Thảo Nguyên (TTXVN/Vietnam+)
