Các chuyên gia khẳng định, liên kết công tư đang trở thành xu hướng mớitrong sản xuất nông nghiệp, minh chứng bằng các mô hình cánh đồng mẫu lớn tại AnGiang, vùng càphê của tập đoàn Thái Hòa.
Theo tiến sĩ Đặng Kim Sơn, Viện trưởng Ipsard, 20 năm qua tỉ trọng đầu tư vào nôngnghiệp gần như giữ nguyên, trong khi ngành này luôn duy trì tốc độ tăng trưởngnăm bình quân từ 3-4%/năm. Như vậy tính ra đầu tư vào nông nghiệp đang giảmsút khiến chất lượng hạ tầng ngành nông nghiệp đi xuống một cách nghiêm trọng.
Trong khi đó, hầu hết các dự báo từ các tổ chức kinh tế thế giới đều cho rằnggiá lương thực sẽ ổn định ở mức cao trong những năm tới khiến xu hướng của cácnhà đầu tư chuyển hướng sang đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp.
Bản thân một số nước giàu cũng phải đem tiền tới các quốc gia nghèo mua hoặcthuê đất để làm nông nghiệp, trong khi Việt Nam lại đang đánh mất lợi thế củamình. Tiến sĩ Đặng Kim Sơn cũng cho biết thêm, trong khuôn khổ Diễn đàn Kinh tế Thếgiới, 12 tập đoàn xuyên quốc gia đã làm việc trực tiếp với đoàn đại biểu củaChính phủ Việt Nam, hầu hết đều ngỏ ý muốn đầu tư vào nông nghiệp, tuy nhiên vấnđề hạ tầng tại Việt Nam đang là trở ngại chính trong việc thu hút đầu tư.
Đại diện Ngân hàng Thế giới (WB) khuyến cáo, Việt Nam từ một nước nghèo đóinhưng nay đã trở thành nước xuất khẩu các sản phẩm nông sản như lúa gạo, càphê,chè, hồ tiêu, hạt điều hàng đầu thế giới nhưng giá trị thu về chưa cao và đếnlúc ngành nông nghiệp Việt Nam cần thay đổi cách làm để thu hút nhiều hơn nữacác nhà đầu tư nước ngoài, doanh nghiệp tư nhân trong nước vốn đang quay lưnglại với ngành nông nghiệp.
Lâu nay liên kết công tư chỉ dừng ở các dự án, sau khi kết thúc dự án thì mọiviệc lại trở về điểm xuất phát ban đầu. Ông Steve Jaffee, chuyên gia của WB gợiý: “Để ngành nông nghiệp Việt Nam phát triển theo hướng gia tăng giá trị thìliên kết công tư phải trở thành một chương trình nghị sự cốt lõi xuyên suốttrong tất cả các chiến lược phát triển nông nghiệp của Việt Nam.”
Theo kiến giải của chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, điểm yếu lớn nhất của ngànhnông nghiệp Việt Nam chính là tình trạng sản xuất manh mún, nhỏ lẻ. Muốn khắcphục nhược điểm này cần phải sửa lại Luật đất đai để làm sao cho người dân cóthể tập trung đất nông nghiệp thành một diện tích lớn, thời gian có quyền sửdụng đất trên 50-100 năm.
Theo bà Phạm Chi Lan, lâu nay Nhà nước vừa là người đưa ra chính sách, vừalập pháp lẫn tổ chức thực hiện, vì thế có thể thấy rằng những dự án nông nghiệpdo Nhà nước đầu tư đã không đem lại hiệu quả như mong muốn ban đầu. Và, để thuhút doanh nghiệp đầu tư vào ngành nông nghiệp, Nhà nước phải thay đổi cách làmlâu nay, phải là người kiến tạo các chính sách phù hợp nhằm giúp ngành nôngnghiệp gia tăng giá trị xuất khẩu./.