Lào Cai "giải bài toán" lao động, việc làm trong đại dịch COVID-19

Nhằm giúp người dân vượt qua khó khăn, tìm kiếm việc làm mới, các cấp chính quyền địa phương ở Lào Cai tìm nhiều giải pháp "giải bài toán" lao động, việc làm trong bối cảnh tình hình dịch phức tạp.
Lào Cai "giải bài toán" lao động, việc làm trong đại dịch COVID-19 ảnh 1Điểm du lịch Nhà thờ đá ở Sa Pa, tỉnh Lào Cai vắng bóng du khách. (Ảnh: Quốc Khánh/TTXVN)

Từ đầu năm 2020 đến nay, do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, hàng chục nghìn người lao động Lào Cai bị mất việc làm, đời sống khó khăn do mất nguồn thu nhập.

Nhằm giúp người lao động vượt qua khó khăn, tìm kiếm việc làm mới, các cấp chính quyền địa phương, đơn vị đã tìm nhiều giải pháp nỗ lực "giải bài toán" lao động, việc làm trong bối cảnh tình hình dịch bệnh vẫn còn diễn biến phức tạp.

Người lao động khốn đốn vì đại dịch

Do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19, năm 2020, lượng khách đến Lào Cai chỉ đạt 2,3 triệu lượt, giảm 55% so với năm trước đó. Tính từ ngày 20/4 đến hết tháng tháng Năm vừa qua, lượng khách du lịch đến Lào Cai giảm mạnh, ước đạt 44.560 lượt khách, giảm 86,7% so với tháng trước đó. Tổng thu du lịch ước đạt 134,26 tỷ đồng, giảm 86,8%. Ngành du lịch lao đao khiến nhân lực của ngành cũng phải chịu vô vàn khốn khó.

Cách trung tâm thị xã Sa Pa gần 10km, xã Tả Van là một điểm du lịch cộng đồng nổi tiếng với hơn 100 hộ làm dịch vụ homestay, cùng hàng chục cơ sở kinh doanh các dịch vụ du lịch như ăn uống, tắm thuốc dân tộc… Đây cũng là một trong những điểm chịu ảnh hưởng nặng nề của dịch COVID-19 trong hai năm qua.

Gia đình bà Liềng Thị Chi, người dân tộc Giáy, thôn Tả Van Giáy, xã Tả Van, mở homestay được 5 năm. Với lượng khách lưu trú trung bình dao động từ 200-250 lượt người/tháng, homestay mang lại nguồn thu hàng tỷ đồng mỗi năm.

Cuối năm 2019, gia đình bà quyết định đầu tư mở rộng cơ sở kinh doanh để đáp ứng lượng khách du lịch trong và ngoài nước ngày càng tăng cao. Tuy vậy, dịch COVID-19 xuất hiện từ đầu năm 2020 kéo dài đến nay đã khiến hoạt động kinh doanh của gia đình bà luôn trong trạng thái cầm chừng và gần như mất hẳn nguồn khách nước ngoài vốn chiếm tới 80% lượng khách của homestay trước đây.

Bà cho biết: "Dịch bệnh xảy đến bất ngờ, diễn biến khó lường, làm đảo lộn mọi kế hoạch kinh doanh của chúng tôi. Chúng tôi buộc phải sa thải 10 nhân công phục vụ buồng phòng và nấu ăn."

[Lào Cai: Sa Pa vắng bóng khách du lịch mùa dịch COVID-19]

Tương tự gia đình bà Chi, hơn 200 homestay ở Sa Pa hiện không có khách hoặc đón khách cầm chừng kéo theo lượng lớn lao động mất việc làm. Trước tác động của dịch COVID-19, theo thống kê sơ bộ, trên địa bàn tỉnh Lào Cai có khoảng 15-20% cơ sở lưu trú dừng hoạt động, các cơ sở lưu trú còn lại đa số chỉ có khách trong những dịp cuối tuần, lễ tết, công suất bình quân đạt 20-30%; hơn 3.000 lao động trong lĩnh vực du lịch bị mất việc làm hoặc phải tạm nghỉ việc; các doanh nghiệp lữ hành quốc tế tạm dừng hoàn toàn hoạt động liên quan đến thị trường nước ngoài.

Không chỉ ảnh hưởng đến ngành du lịch, hoạt động vận tải hành khách và hàng hóa bị ảnh hưởng nặng nề, kéo theo đó là việc làm và thu nhập của người lao động trong ngành này bị sụt giảm.

Bà Nguyễn Thị Gấm, Trạm trưởng Trạm vận tải đường sắt Lào Cai cho biết đơn vị đã phải cắt giảm một nửa số nhân viên phục vụ khách hàng theo hình thức cho nghỉ việc không lương hoặc tạm hoãn hợp đồng lao động do không bố trí được công việc khác. Tàu vận chuyển hành khách tuyến Hà Nội-Lào Cai bị tạm ngừng do dịch bệnh nên số cán bộ, công nhân viên còn lại cũng chỉ thay nhau trực ca, mỗi người phụ trách 10 ngày với thu nhập trung bình hơn 1 triệu đồng/người/tháng.

Bà Gấm cũng cho biết một số anh chị em ngoài giờ trực đã tìm công việc làm thêm như nhận ship đồ, tư vấn bảo hiểm nhưng lượng khách hàng cũng không nhiều, thu nhập chỉ đủ chi tiêu tằn tiện.

Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh Lào Cai Trương Hồng Trường cho biết, số lao động trên địa bàn tỉnh Lào Cai đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp trong năm 2020 tăng gần gấp đôi so với năm trước. Riêng 5 tháng đầu năm nay, con số này lên tới gần 1.000 trường hợp, bằng cả năm 2019. Theo đánh giá của các chuyên gia, năm 2021 được dự báo còn nhiều khó khăn trong công tác giải quyết việc làm và xuất khẩu lao động do dịch COVID-19 còn diễn biến phức tạp, đây là thách thức lớn đối với ngành lao động tỉnh Lào Cai.

Đẩy mạnh các hoạt động dịch vụ việc làm

Từ khi đại dịch COVID-19 bùng phát, anh Hoàng Seo Guảng, thôn Sấn Pản, xã Nậm Chảy, Mường Khương, không thể đi lao động bên nước bạn, cuộc sống gia đình gặp nhiều khó khăn. Vì là lao động chính nên anh buộc phải tìm công việc mới để có thu nhập.

Nhận sự hỗ trợ vốn, phân bón và giống từ ngân hàng và chính quyền địa phương, anh bắt tay vào trồng 0,5ha bí đỏ. Bí đỏ của gia đình sinh trưởng, phát triển tốt, quả to, mẫu mã đẹp. Với giá bán tại vườn 3.000 đồng/kg, gia đình anh thu lãi khoảng 5-7 triệu đồng/ha. “Đồng đất quê hương mình nhiều lại được Nhà nước chăm lo hỗ trợ, cứ chăm chỉ, chịu khó, thể nào nông dân như chúng tôi cũng đủ sống và lo cho gia đình,” anh Guảng chia sẻ.

Lào Cai "giải bài toán" lao động, việc làm trong đại dịch COVID-19 ảnh 2Người dân phân loại mận hậu. Ảnh minh họa. (Nguồn: TTXVN)

Trưởng phòng Lao động, Thương binh và Xã hội huyện Mường Khương Hà Văn Minh cho biết hầu hết lao động nước ngoài trở về địa phương đều tích cực tham gia sản xuất nông nghiệp. Chính quyền hỗ trợ người dân vay vốn sản xuất, nhiều việc làm đã được tạo ra từ chương trình xây dựng nông thôn mới và công tác khuyến nông tại Mường Khương.

Ngoài ra, chính quyền huyện Mường Khương phối hợp với các cơ sở đào tạo tổ chức mở nhiều lớp dạy nghề ngắn ngày, giới thiệu việc làm tại các khu công nghiệp trong nước, các đơn vị, doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh, mang lại thu nhập cao, ổn định.

Mặc dù vậy, trên thực tế, lao động các ngành nghề du lịch, dịch vụ..., gặp nhiều khó khăn hơn những người nông dân vốn có sẵn trong tay tư liệu sản xuất. Các cấp ủy, chính quyền tỉnh Lào Cai luôn xác định, đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho người lao động là một trong những nhiệm vụ trọng tâm hàng năm.

Phát huy vai trò cầu nối giữa người lao động với doanh nghiệp, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh Lào Cai cũng đã phối hợp với các doanh nghiệp tích cực thực hiện công tác tư vấn, giới thiệu việc làm cho người lao động. Xác định đào tạo nghề, giải quyết việc làm góp phần đảm bảo an sinh xã hội và phát triển bền vững, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh Lào Cai bám sát chỉ đạo của tỉnh, tiếp tục đẩy mạnh công tác phối hợp với các sở, ngành có liên quan, tuyên truyền các cơ chế, chính sách hỗ trợ hoạt động này; đẩy mạnh công tác điều ra, rà soát số lao động thiếu việc làm, thất nghiệp nhằm định hướng và tư vấn, khuyến khích người lao động tham gia học nghề.

Kết quả, 5 tháng đầu năm nay, Lào Cai đã tạo thêm việc làm cho 5.190/13.500 lao động, đạt 38,4% kế hoạch năm, trong đó có 938 lao động được vay vốn Quỹ quốc gia về việc làm. Ngoài ra, để giúp đỡ các doanh nghiệp, tạo việc làm cho các lao động, hệ thống ngân hàng Lào Cai đã hỗ trợ 276 doanh nghiệp vay vốn bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, với số dư nợ được hỗ trợ là 2.895 tỷ đồng.

Năm 2021, mục tiêu tỉnh Lào Cai đề ra là tạo việc làm tăng thêm cho 13.500 lao động; có 1.800 lao động được vay vốn Quỹ quốc gia việc làm, khoảng 40% lao động tham gia hoạt động kinh tế trong các doanh nghiệp; tổ chức 40-50 phiên tư vấn việc làm cho trên 10.000 lao động các huyện, thị, thành phố...

Trong thời gian tới, để thực hiện tốt hơn nữa công tác giải quyết việc làm, các ngành, cấp, đoàn thể, địa phương tại tỉnh Lào Cai tiếp tục đẩy mạnh hoạt động tư vấn, giới thiệu việc làm bằng nhiều hình thức nhằm cung cấp cho người lao động những thông tin cần thiết, cập nhật ngành nghề đào tạo, nhu cầu sử dụng, tuyển dụng lao động trong và ngoài tỉnh. Đặc biệt, địa phương tăng cường liên kết đào tạo giữa cơ sở dạy nghề với các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh thông qua nhiều hình thức hợp đồng liên kết đào tạo, tuyển dụng sau đào tạo./.

(TTXVN/Vietnam+)

Tin cùng chuyên mục