Người tị nạn Trung Mỹ được đưa tới nơi ở tạm sau khi được thả khỏi nơi giam giữ ở McAllen, bang Texas của Mỹ, ngày 12/6/2019. (Ảnh: AFP/TTXVN) Bộ An ninh Nội địa Mỹ (DHS) mới đây thông báo các công dân Mexico xin tị nạn tại Mỹ có thể bị trục xuất sang Guatemala căn cứ theo thỏa thuận di cư giữa quốc gia Trung Mỹ này và Washington.
Người phát ngôn DHS nêu rõ có đủ điều kiện để chuyển một số trường hợp nhất định công dân Mexico xin tị nạn tại Mỹ sang Guatemala, tạo cơ hội để những người này tìm kiếm sự bảo trợ tại đây.
Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao Mexico đã lên tiếng phản đối kế hoạch trên, cho rằng biện pháp này có thể tác động lớn tới 900 công dân nước này từ tháng Hai tới.
Bộ Ngoại giao Mexico tuyên bố sẽ giám sát chặt chẽ nội dung về quyền con người trong các thỏa thuận quốc tế mà Mỹ ký với Guatelama.
Động thái trên của Washington là bước đi mới nhất nhằm siết chặt các quy định về nhập cư dưới thời của Tổng thống Donald Trump, người vốn theo đuổi biện pháp cứng rắn đối với các trường hợp người di cư không có cơ sở.
Khẳng định Guatemala là "quốc gia thứ ba an toàn," thỏa thuận nói trên cho phép giới chức Mỹ trục xuất một số trường hợp người El Salvador và Honduras xin tị nạn sang quốc gia Trung Mỹ này.
Cũng theo thỏa thuận, người di cư có nguyện vọng tị nạn tại Mỹ nhưng từng qua Guatemala, trước hết sẽ phải đệ đơn xin bảo trợ tại Guatemala.
[Mỹ gia hạn quy chế bảo hộ tạm thời công dân của 6 nước]
Tuy nhiên, giới quan sát quốc tế cho rằng với tỷ lệ dân nghèo lên tới 60%, quốc gia này không đủ khả năng để tiếp nhận người tị nạn.
Gần đây, Washington cũng đã ký một thỏa thuận tương tự với El Salvador.
Tháng 10/2019, DHS cho biết nhà chức trách nước này đã bắt giữ hoặc ngăn chặn gần 1 triệu người di cư tại khu vực biên giới miền Nam giáp với Mexico trong 12 tháng qua.
Số lượng người di cư gia tăng là do các công dân Trung Mỹ trốn chạy nghèo đói và bạo lực tại quốc gia quê nhà để tìm kiếm tị nạn tại Mỹ.
Trong một nỗ lực nhằm ngăn dòng người tị nạn mới, ngày 2/1 vừa qua, Mỹ cũng đã yêu cầu Mexico hạn chế các luồng di cư vào nước này, đồng thời tuyên bố sẽ mở rộng phạm vi chương trình trục xuất người di cư Trung Mỹ (trừ người Mexico)về nước theo Nghị định thư bảo vệ người di cư (MPP) đạt được hồi tháng 6/2019.
Căn cứ thỏa thuận này, Mexico cam kết triển khai Lực lượng Vệ binh quốc gia tới khu vực biên giới phía Nam giáp Guatemala để ngăn chặn dòng người di cư Trung Mỹ, cũng như tiếp nhận những người di cư chờ xin tị nạn vào Mỹ.
Ngoài ra, Mexico cũng sẽ triển khai một chương trình tạo việc làm và bảo vệ quyền con người đối với những người di cư trong quá trình đợi xét duyệt đơn xin tị nạn tại Mỹ.
Đổi lại, Mỹ rút lại kế hoạch áp thuế đối với hàng hóa nhập khẩu từ Mexico./.
