Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam phát biểu. (Ảnh: Văn Điệp/TTXVN) Chiều 7/2, tại Trụ sở Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Trần Thanh Mẫn và Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam đã chủ trì cuộc họp về việc lồng ghép các danh hiệu thi đua ở xã, phường, thị trấn và khu dân cư.
Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Trương Thị Ngọc Ánh cho biết các phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư" và "Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh" thời gian qua đã góp phần làm phong phú hơn đời sống văn hóa của nhân dân. Nhiều giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc được phát huy, chuẩn mực văn hóa, đạo đức mới được hình thành...
Xã hội hóa hoạt động văn hóa ngày càng được mở rộng, góp phần xây dựng các thiết chế văn hóa. Nhiều di sản văn hóa được bảo tồn, tôn tạo; phong tục, tập quán của đồng bào dân tộc thiểu số được nghiên cứu, sưu tầm và phục dựng. Hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo và sinh hoạt văn hóa tâm linh của nhân dân được quan tâm.
Tuy nhiên, các phong trào cũng bộc lộc những hạn chế nhất định, trong đó kết quả công nhận gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa, xã đạt chuẩn văn hóa nông thôn mới, phường, thị trấn đạt văn minh đô thị chưa phản ánh thực chất phong trào; có sự chồng chéo về nội dung, danh hiệu thi đua của các phong trào, cuộc vận động ở xã, phường, thị trấn, khu dân cư. Ví dụ ở cùng một địa bàn xã, cùng thời điểm phải tiến hành bình xét để công nhận ba danh hiệu cho ba phong trào khác nhau; một địa bàn dân cư có nhiều danh hiệu do một cơ quan công nhận; cùng một đối tượng vận động (cá nhân, hộ gia đình) lại có nhiều danh hiệu khác nhau...
Thực trạng này đặt ra yêu cầu phải đổi mới việc thực hiện các phong trào, cuộc vận động theo hướng lồng ghép, thống nhất các nội dung, tiêu chí xác định danh hiệu, hình thức khen thưởng. Trước mắt cần thống nhất từ cấp xã tới cấp tỉnh có một Ban Chỉ đạo chung các phong trào, cuộc vận động xây dựng đời sống văn hóa - bà Trương Thị Ngọc Ánh chỉ rõ.
[Nghị quyết Hội nghị TW 6 về công tác dân số trong tình hình mới]
Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy cũng nêu rõ việc công nhận một số danh hiệu văn hóa chưa rõ ràng về tiêu chí; quy trình thủ tục dễ dãi, thậm chí dưới cơ sở buông lỏng việc này. Do đó, Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch đang xây dựng quy trình tham khảo việc đánh giá, công nhận danh hiệu của các phong trào nêu trên. Hiện Bộ đang lấy ý kiến các chuyên gia, địa phương để hoàn thiện trước khi ban hành.
Phó Trưởng ban Thi đua-Khen thưởng Trung ương Phạm Huy Giang đề nghị trong năm 2018, các bộ, ngành, địa phương cần rà soát, đánh giá, "gom" các phong trào thi đua lại để lồng ghép, bảo đảm cho các phong trào hoạt động hiệu quả.
Phát biểu tại cuộc họp, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Trần Thanh Mẫn khẳng định cần đổi mới việc thực hiện các phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở xã, phường, thị trấn, khu dân cư theo hướng thiết thực, hiệu quả; lồng ghép nội dung, tiêu chí xét thưởng của các phong trào, cuộc vận động để có hình thức khen thưởng danh hiệu "Gia đình văn hóa" quy định trong Luật Thi đua khen thưởng thành danh hiệu "Gia đình ấm no, tiến bộ, hạnh phúc, tiêu biểu." Hằng năm chọn khen thưởng không quá 5% gia đình tiêu biểu đạt nhiều thành tích trên các mặt phát triển kinh tế, giáo dục đạo đức lối sống trong gia đình; gương mẫu chấp hành pháp luật.
Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đánh giá cao đóng góp của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thời gian qua trong thực hiện các phong trào thi đua.Theo Phó Thủ tướng, thời gian tới, cần lồng ghép các phong trào này để có sự thống nhất. Việc sáp nhập thành một ban chỉ đạo thống nhất thì Trung ương làm trước, rồi hướng dẫn cho các địa phương. Trong cơ cấu ban chỉ đạo, Mặt trận Tổ quốc giữ vai trò tổ chức, chỉ đạo, vận động cùng sự sát cánh của chính quyền, địa phương.
Phó Thủ tướng cũng nêu rõ thực tế hiện nay có nhiều phong trào bị chồng chéo, các danh hiệu gia đình văn hóa, thôn bản mang tính hình thức... Có tới 80% các phong trào có hình thức giống nhau nên cần rà soát lại; xây dựng tiêu chí quản lý chặt việc quy định các danh hiệu gia đình văn hóa, ấp, bản văn hóa.
Các bộ, ngành, cơ quan liên quan cần nghiên cứu lại Luật Thi đua Khen thưởng, thay đổi cách công nhận "Gia đình văn hóa" để mỗi gia đình khi được nhận danh hiệu đều cảm thấy vinh dự, thực sự xứng đáng. Đồng thời, các ngành chức năng cần rà lại các phong trào theo hướng thống nhất. Các danh hiệu có thể rà soát theo các tiêu chí: nông thôn mới, đô thị văn minh, gia đình tiêu biểu, Phó Thủ tướng gợi mở.
Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các bộ, ngành, tổ chức liên quan nghiên cứu, thảo luận xây dựng các tiêu chí thực hiện đồng bộ, thống nhất, tránh chồng chéo./.
