Nước, chiếm hơn 60% trọng lượng cơ thể người, giữ vai trò thiết yếu trong việc duy trì sự sống và đảm bảo hoạt động trơn tru của các cơ quan nội tạng, đặc biệt là thận.
Mỗi ngày, cơ quan này thực hiện nhiệm vụ lọc máu để loại bỏ các chất thải, điều chỉnh cân bằng điện giải và kiểm soát huyết áp.
Tuy nhiên, rất nhiều người đang vô tình duy trì những thói quen uống nước sai lầm mà không lường trước được hậu quả nghiêm trọng. Khi thận bị quá tải liên tục, sự tổn thương có thể diễn ra âm thầm trong suốt một thời gian dài. Đến khi nhận ra bất thường, chức năng của thận có thể đã suy giảm nghiêm trọng, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe toàn diện.
Dưới đây là những sai lầm phổ biến khi uống nước mà nhiều người thường mắc phải cùng với phân tích vì sao các thói quen này có thể gây nên nhiều tác hại nghiêm trọng cho sức khỏe của thận.
Uống không đủ nước
Đây là sai lầm thường gặp nhất nhưng lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ đáng lo ngại. Khi cơ thể không được cung cấp đủ nước trong ngày, lưu lượng máu chuyển đến thận bị thu hẹp, buộc thận phải làm việc trong điều kiện “khô hạn." Các chất bên trong máu trở nên cô đặc hơn, làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận, nhiễm trùng đường tiết niệu và tích tụ độc tố trong cơ thể.
Những dấu hiệu dễ nhận biết của việc thiếu nước bao gồm nước tiểu có màu sẫm tối, mùi hăng nặng và lượng ít hơn so với bình thường. Đây đều là tín hiệu khẩn cấp kêu gọi bạn phải bổ sung nước kịp thời để bảo vệ chức năng thận.
Uống quá nhiều nước trong khoảng thời gian ngắn
Không ít người tin rằng uống càng nhiều nước sẽ càng tốt cho cơ thể nhưng lại không biết rằng việc tiêu thụ một lượng nước lớn trong thời gian ngắn có thể khiến thận rơi vào trạng thái “quá tải."
Khi lượng nước hấp thụ vượt quá khả năng xử lý của cơ quan này, natri trong máu có nguy cơ bị pha loãng, dẫn đến rối loạn điện giải.
Trong các trường hợp nghiêm trọng hơn, hiện tượng này còn có thể khiến não bị sưng phù hoặc gây co giật đột ngột. Chính vì lý do đó, các chuyên gia sức khỏe thường khuyến cáo nên uống nước một cách điều độ và rải đều vào các khoảng thời gian khác nhau trong ngày để đảm bảo rằng cơ thể được hấp thu và xử lý tối ưu.
Nhịn uống nước để tránh đi tiểu
Đây là tình trạng phổ biến ở những người làm việc văn phòng lâu giờ, tài xế lái xe đường dài hoặc những ai ngại vào nhà vệ sinh thường xuyên.
Thói quen nhịn uống nước để hạn chế số lần đi vệ sinh gây tích tụ độc tố trong cơ thể, buộc thận phải làm việc quá sức để đối phó. Đồng thời, việc cố nhịn tiểu cũng làm tăng nguy cơ mắc viêm bàng quang, viêm thận-bể thận và kích thích nhiễm trùng tiết niệu tái phát.
Những vấn đề này không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn tác động xấu đến sức khỏe tổng thể.
Lạm dụng nước có ga, nước ngọt và đồ uống tăng lực
Các loại nước giải khát này chứa hàm lượng lớn đường, axít, chất bảo quản và caffeine. Việc tiêu thụ chúng quá nhiều trong thời gian dài có thể dẫn tới tình trạng tăng đường huyết, tăng uric axít và nguy cơ hình thành sỏi thận. Hơn nữa, lượng đường cao buộc thận phải hoạt động liên tục để xử lý, dễ dẫn đến những tổn thương kéo dài và không hồi phục.
Thói quen chỉ uống nước khi khát
Cảm giác khát thực chất là tín hiệu cơ thể đã trải qua tình trạng thiếu nước, không phải lời nhắc để bạn bắt đầu cung cấp nước. Điều này đặc biệt nguy hiểm ở người cao tuổi bởi cảm giác khát thường suy giảm, khiến họ dễ dàng lâm vào trạng thái mất nước mà không nhận ra.
Thận cần được bổ sung nước đều đặn trong suốt cả ngày chứ không chỉ khi cơn khát xuất hiện.
Uống nước quá lạnh sau khi vận động mạnh
Sau các hoạt động thể chất, hệ thống mạch máu và tiêu hóa đang trong giai đoạn điều chỉnh để trở lại trạng thái bình thường. Việc uống nước đá ngay lúc này có thể gây co mạch đột ngột, tăng nguy cơ đau bụng hoặc làm rối loạn tiêu hóa, qua đó tạo ảnh hưởng gián tiếp đến chức năng của thận.
Để đảm bảo an toàn, nên chọn uống nước mát hoặc nước ấm thay vì nước quá lạnh.
Sử dụng nước không an toàn hoặc nguồn gốc không rõ ràng
Nước bị nhiễm khuẩn, chứa kim loại nặng hoặc hóa chất độc hại có thể gây hại nghiêm trọng đến thận. Một số khu vực còn phải đối mặt với vấn đề nước nhiễm asen, mangan hoặc nitrat; lâu dài những chất này làm tăng nguy cơ suy thận, nhiễm độc mãn tính và các bệnh lý liên quan đến hệ tiết niệu.
Hãy ưu tiên sử dụng nước đun sôi để nguội hoặc nước lọc đạt tiêu chuẩn để bảo vệ sức khỏe.
Làm sao nhận biết khi thận đang gặp vấn đề?
Dưới đây là một số dấu hiệu cảnh báo cho thấy bạn nên nhanh chóng đi khám và kiểm tra nếu chúng kéo dài:
- Cảm giác mệt mỏi kéo dài, quầng mắt sưng, chân bị phù.
- Nước tiểu có bọt nhiều, màu sậm hoặc mùi khác lạ.
- Đi tiểu ít bất thường.
- Đau nhức vùng lưng dưới, đặc biệt quanh thắt lưng.
- Tăng huyết áp khó kiểm soát.
Việc kiểm tra chức năng thận định kỳ rất quan trọng để kịp thời phát hiện các bất thường và bảo vệ sức khỏe.
Làm thế nào để uống nước đúng cách và bảo vệ thận?
Mặc dù lượng nước cần thiết phụ thuộc vào mỗi người, nhưng vẫn có những nguyên tắc chung bạn nên tuân theo:
- Uống nước đều đặn trong suốt cả ngày, tránh uống lượng nhiều cùng lúc.
- Lựa chọn nước lọc, nước ấm làm ưu tiên.
- Hạn chế tiêu thụ nước ngọt, nước có gas.
- Bổ sung thêm nước khi vận động nhiều, đổ mồ hôi hoặc làm việc trong môi trường nóng bức.
- Theo dõi màu sắc nước tiểu, màu vàng nhạt là dấu hiệu cơ thể được cấp đủ nước phù hợp Tuân thủ những thói quen này giúp bảo vệ chức năng thận và duy trì sức khỏe tổng thể./.