Đồ uống ít cồn và không cồn ngày càng xuất hiện nhiều trên thị trường và được quảng cáo như một lựa chọn an toàn hơn so với rượu bia truyền thống. Nhưng “ít cồn” liệu có đồng nghĩa với “tốt cho sức khỏe?” Câu trả lời phức tạp hơn nhiều.
Tại Việt Nam, bia không cồn được ưa chuộng vì mang lại cảm giác “uống bia mà không say,” đồng thời giúp tránh bị phát hiện nồng độ cồn khi lái xe. Tuy nhiên, để hiểu đúng về loại đồ uống này, người tiêu dùng cần nhìn kỹ hơn vào cách sản xuất, thành phần và những giới hạn sức khỏe có thể gặp phải.
Bia không cồn thực chất là gì?
Theo Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), bia được phép dán nhãn “không cồn” khi hàm lượng cồn không vượt quá 0,5% theo thể tích (ABV). Điều này có nghĩa là ngay cả đồ uống “không cồn” vẫn chứa một lượng ethanol nhất định - chỉ thấp hơn rất nhiều so với bia thông thường (khoảng 5-6% ABV) hoặc rượu vang (12-18% ABV).
Bia không cồn được tạo ra bằng hai cách: ngăn chặn quá trình lên men hoặc loại bỏ cồn sau khi lên men. Một số thương hiệu sử dụng đường hoặc sirô ngô để tạo vị, trong khi các hãng bia thủ công hiện nay áp dụng công nghệ tách cồn hiện đại nhằm giữ hương vị nguyên bản mà không cần thêm chất tạo ngọt.
Bia không cồn có thực sự tốt cho sức khỏe?
Nhiều nghiên cứu gần đây khẳng định rằng ngay cả uống rượu mức độ nhẹ cũng có thể làm tăng nguy cơ ung thư và nhiều vấn đề sức khỏe. Do đó, việc giảm hoặc loại bỏ cồn khỏi đồ uống là một hướng đi tích cực. Tuy nhiên, “tốt hơn rượu bia thông thường” không có nghĩa là “tốt cho sức khỏe.”
Hầu hết các loại bia không cồn vẫn chứa lượng carbohydrate đáng kể và rất ít giá trị dinh dưỡng. Một số nghiên cứu cho thấy nhiều thực phẩm tự nhiên như chuối, bánh mì hoặc nước ép táo cũng có lượng cồn vi mô do quá trình lên men, nhưng mức này quá thấp để gây tác động. Bia không cồn - với 0,0% đến 0,5% ABV - về cơ bản cũng khó khiến người trưởng thành bị say.
Dù vậy, điều quan trọng là lượng cồn ghi trên nhãn không phải lúc nào cũng chính xác tuyệt đối. Một nghiên cứu từng phát hiện khoảng 30% sản phẩm bia không cồn chứa mức cồn cao hơn công bố, thậm chí một số mẫu lên tới 1,8% ABV.
Với phụ nữ mang thai, người bệnh gan hoặc người cần kiêng rượu tuyệt đối, đây thực sự là rủi ro cần cân nhắc.
Tại sao vẫn nên hạn chế bia rượu - kể cả không cồn?
Quan niệm “một chút rượu vang đỏ tốt cho tim mạch” đã không còn được ủng hộ bởi các nghiên cứu hiện đại. Ngày nay, các tổ chức y tế lớn như Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ hay Viện Nghiên cứu Ung thư Hoa Kỳ đều khuyến nghị: muốn phòng ung thư và bảo vệ tim mạch, tốt nhất là không uống rượu.
Nếu sử dụng đồ uống có cồn, lượng tối đa nên giữ dưới 14 đơn vị mỗi tuần và tránh uống dồn dập trong một thời điểm. Ngay cả với bia không cồn, việc tiêu thụ quá mức cũng dễ làm tăng lượng đường nạp vào cơ thể và tạo thói quen uống thay thế khó kiểm soát.
Làm sao để cắt giảm bia rượu?
Nếu không quen với các sản phẩm thay thế, bạn có thể biến nước lọc hoặc soda không đường thành thức uống thú vị hơn. Một chiếc ly đẹp, thêm chút đá, vài lát chanh, bạc hà hoặc dưa chuột cũng đủ tạo cảm giác “đặc biệt” mà không gây hại sức khỏe.
Điều quan trọng nhất là hiểu rõ bản chất của đồ uống không cồn để sử dụng đúng mức. Chúng có thể là lựa chọn phù hợp trong nhiều hoàn cảnh nhưng không phải “đồ uống lành mạnh tuyệt đối.” Sự điều độ - và thói quen uống thông minh - mới là chìa khóa bảo vệ sức khỏe lâu dài./.
WHO kêu gọi dán nhãn cảnh báo ung thư trên đồ uống có cồn như trên thuốc lá
WHO kêu gọi các nước châu Âu dán nhãn cảnh báo ung thư rõ ràng và nổi bật trên đồ uống có cồn, tương tự như nhãn cảnh báo trên thuốc lá nhằm nâng cao nhận thức về nguy cơ ung thư do rượu gây ra.
