(Ảnh minh họa: TTXVN) Để chuẩn bị tham gia vào các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, Việt Nam đang xây dựng một khuôn khổ pháp luật lao động hiện đại. Các thiết chế quan hệ lao động cùng các tổ chức đại diện cho người lao động và người sử dụng lao động vững mạnh hơn với năng lực thực thi pháp luật tốt hơn để có thể hưởng lợi từ thương mại, đầu tư quốc tế.
[Hiệp định CPTPP: Sẽ có thêm tổ chức cạnh tranh với công đoàn]
Đây là thông tin được đưa ra tại lễ ký kết và ra mắt dự án “Thúc đẩy xây dựng khuôn khổ quan hệ lao động mới đảm bảo tôn trọng Tuyên bố của ILO về các nguyên tắc và quyền cơ bản trong lao động” (dự án NIRF) do Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội và Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) tổ chức ngày 9/11 tại Hà Nội.
Nhằm hỗ trợ công cuộc cải tổ về khuôn khổ pháp luật về quan hệ lao động tại Việt Nam, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội phối hợp với ILO triển khai dự án “Thúc đẩy xây dựng khuôn khổ quan hệ lao động mới đảm bảo tôn trọng Tuyên bố của ILO về các nguyên tắc và quyền cơ bản trong lao động.”
Dự án trị giá 4,3 triệu USD (khoảng 100 tỷ đồng) được hỗ trợ về tài chính bởi Bộ Lao động Hoa Kỳ và Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản dưới hình thức viện trợ không hoàn lại. Các đối tác thực hiện khác của dự án bao gồm Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam và Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam.
Dự án đặt mục tiêu xây dựng nền tảng về pháp luật và thiết chế hiệu quả cho khuôn khổ quan hệ lao động mới ở Việt Nam dựa trên Tuyên bố năm 1998 về các Nguyên tắc và Quyền Cơ bản trong Lao động của ILO phù hợp với bối cảnh quốc gia.
Lễ ký kết dự án “Thúc đẩy xây dựng khung khổ quan hệ lao động mới đảm bảo tôn trọng Tuyên bố của ILO về các nguyên tắc và quyền cơ bản trong lao động” . (Ảnh: ILO) Thông qua dự án, việc xây dựng khuôn khổ quan hệ lao động mới sẽ hỗ trợ Việt Nam thực hiện những cam kết về lao động trong các hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới là EU-Việt Nam FTA và Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).
Giám đốc ILO Việt Nam ông Chang-Hee Lee cho rằng: “Việt Nam đang đi trên con đường đổi mới thông qua hội nhập quốc tế và tăng cường áp dụng các nguyên tắc của nền kinh tế thị trường hiện đại.”
Ông Chang-Hee Lee nhấn mạnh: “Là một quốc gia thành viên của ILO, Việt Nam cam kết tôn trọng và thực thi các nguyên tắc trong Tuyên bố năm 1998. Các nguyên tắc này bao gồm đảm bảo quyền tự do lập hội và thúc đẩy thương lượng tập thể cho mọi người lao động và người sử dụng lao động, để họ có thể đàm phán các điều khoản và điều kiện lao động công bằng và cân bằng lợi ích giữa hai bên.”
Thứ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Doãn Mậu Diệp đa chỉ ra những bất cập về hệ thống pháp luật lao động chưa phù hợp với tiêu chuẩn của ILO, quản lý Nhà nước về quan hệ lao động còn nhiều hạn chế, từ phổ biến pháp luật đến thanh tra và giám sát thực thi.
Theo Thứ trưởng Doãn Mậu Diệp, việc triển khai dự án NIRF sẽ đóng góp quan trọng giải quyết những tồn tại của hệ thống quan hệ lao động hiện nay, trên cơ sở đó góp phần xây dựng quan hệ lao động hài hòa tại doanh nghiệp theo chỉ đạo của Ban Bí thư Trung ương Đảng tại Chỉ thị số 22-CT/TW ngày 5/6/2018.
Trong bối cảnh đó, Thứ trưởng Doãn Mậu Diệp kỳ vọng dự án giúp Việt Nam sớm nội luật hóa các tiêu chuẩn lao động quốc tế phù hợp với trình độ phát triển kinh tế-xã hội để thực hiện tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế của đất nước./.
Xóa bỏ lao động cưỡng bức, lao động trẻ em và phân biệt đối xử trong lao động là những trụ cột khác tạo nên Tuyên bố năm 1998-nền tảng cho các yêu cầu về lao động của các FTA thế hệ mới. Hiện nay, 1/3 các hiệp định thương mại khu vực trên thế giới bao gồm các điều khoản về lao động này.
Một nghiên cứu của ILO trong năm 2016 cho thấy, hiệp định thương mại có điều khoản về lao động giúp tăng trung bình giá trị thương mại thêm 28%, trong khi những hiệp định không có điều khoản về lao động chỉ giúp tăng trung bình 26%.
